Categoriearchief: Politiek

Waar het visioen ontbreekt, verwildert het volk.

Bovenstaande uitspraak is de titel van een boek van Dorothee Sölle. (Ein Volk ohne Vision geht zugrunde, 2009).Deze uitspraak is een parafrase van Spr. 11:14 en 29:18. In de nieuwste bijbelvertaling wordt vertaald: ‘Door gebrek aan visie gaat het volk ten onder’, respectievelijk, ‘Zonder profetie vervalt het volk tot bandeloosheid’. Naar mijn menig is dit precies wat er nu aan de hand is. Interessant dat deze wijsheid al in de 6e eeuw v.C. werd opgetekend.

In Nederland is het visieloze tijdperk begonnen met het tweede kabinet Kok, toen de premier expliciet zei dat de PvdA zijn ideologische veren moest afschudden. De VVD en de christen-democratie hadden die veren al eerder afgeschud. Balkenende heeft nog eens geprobeerd een nieuwe visie te ontwikkelen door te verwijzen naar het VOC verleden. Dat was een wat ongelukkige greep, omdat dit verleden behalve door ondernemingslust en handelsgeest ook gekenmerkt werd door uitbuiting, kolonisatie, geweld en later, vooral via de WIC, slavenhandel.

In het verleden zijn overigens wel inspirerende bronnen te vinden voor een visie. Ik denk daarbij aan Erasmus, Coornhert, Willem van Oranje en stadhouder Willem III, en Spinoza, die allemaal op hun manier pleitten en stonden voor vrijheid van meningsuiting en een pluriforme samenleving – al moet ook gezegd worden dat zij , behalve misschien Coornhert en Spinoza, van tijd tot tijd terugvielen in minder tolerante uitspraken en handelingen. Maar toch. . . uiteindelijk mondde de denkwijzen van Erasmus, Coornhert en Willem van Oranje uit in het Plakkaat van Verlatinghe, waarbij de ondergeschiktheid aan koning Philips II van Spanje werd opgezegd ter verdediging van vrijheid en tolerantie.

W. Whitlau zegt hierover: Het Nederlands geschiedenisonderwijs na de Tweede Wereldoorlog zou wel eens een grote kans gemist kunnen hebben, door zo sterk af te dingen op het unieke van de Nederlandse revolutie in de 16e eeuw, en de opdracht die daaraan ontleend placht te worden tot het herbergen van vluchtelingen en het ondersteunen van verdrukten. Een volk dat de ‘familiegeschiedenis’ wordt ontnomen, biedt nieuwe generaties geen aangrijpingspunt meer tot identificatie.*)

Moeten we onze collectieve visie dan maar ontlenen aan het verleden? Dat is in dit land al een keer eerder geprobeerd, rond de eeuwwisseling van de 19e naar de 20e eeuw, door mannen als Groen van Prinsterer en Abraham Kuyper. Uiteindelijk heeft dat echter geleid tot de christen-democratie, die zich ontwikkeld heeft tot een van de meest behoudende en autoritaire  krachten in deze samenleving (Dat zat er trouwens vanaf het begin al in. Denk bijvoorbeeld aan de manier waarop Abraham Kuyper in 1903 met zijn ‘worgwetten’ de spoorwegstaking brak, het eerste massale arbeidersprotest dat Nederland kende). Niet bepaald een inspirerend voorbeeld. Ook het Joodse volk ontleent zijn visie aan zijn verleden, zowel het bijbelse verleden als de latere diaspora en al het vreselijke wat daarin gebeurd is, van pogroms tot de shoa. Dat is in Israël verworden tot een repressieve en reactionaire politiek, evenmin een inspirerend voorbeeld. Bovendien zie je dat een land wat zich te zeer identificeert met zijn verleden altijd kan vervallen tot een eng nationalisme met ‘Blut und Boden’ – theorieën, uiteindelijk leidend tot uitsluiting van minderheden en racisme. Dat moeten we natuurlijk niet hebben.

Het verleden kan dus inspirerend werken, maar is uiteindelijk geen solide basis voor onze collectieve visie. Waar moet die dan wel vandaan komen? En hoe zou die visie er dan uit moeten zien? En hebben we wel een visie nodig? Op dit soort vragen zal ik ingaan in het volgende blog.

 

*) W. Whitlau, Niet in de hemel, verkenningen in de wereld van de Joodse traditie, 1985

Schaamte.

Het is me niet gelukt te achterhalen hoeveel vluchtelingen er vast zitten in vluchtelingenkampen in Griekenland en Italië, maar het moeten er tienduizenden zijn, die daar leven in mensonterende omstandigheden.

In 2015 maakte de EU een afspraak met Turkije om met spoed 120.ooo vluchtelingen op te nemen. Dat aantal kwam bovenop eerdere toezeggingen om 40.000 vluchtelingen op te nemen; totaal dus 160.000. Voor Nederland betekende dat 9600 vluchtelingen. Zoals bekend heeft geen enkel land (behalve Turkije, dat inderdaad geen vluchtelingen meer doorlaat) zich aan die afspraak gehouden. Voo zover ik weet heeft Nederland ca. 500 vluchtelingen uit die deal opgenomen. . . Werkelijk fantastisch!

Om de huidige vluchtelingen crisis op te lossen zou Europa bereid moeten zijn om zes jaar lang elk jaar 250.000 vluchtelingen op te nemen. Voor Nederland zou dat betekenen: 90.000 vluchtelingen, dat wil zeggen 15.000 per jaar. Dat zou natuurlijk de totale ondergang van dit land betekenen. . .

De hele situatie doet me sterk denken aan de situatie voor de tweede wereldoorlog, toen de landen ook slechts mondjesmaat Joodse vluchtelingen opnamen. Als kind las ik het jeugdboek Het Zwervende Schip van Lisa Tetzner, over een schip met voornamelijk Joodse vluchtelingen uit Europa dat vergeefs rondzwalkte voor de kusten van Zuid-Amerika, maar zijn lading wanhopige mensen niet kwijt kon: ze werden in geen enkel land toegelaten. Gelukkig leed het schip schipbreuk in een storm, zodat in elk geval voor deze groep het probleem was opgelost. . .

Het is me bekend dat er tussen de vluchtelingen ook een aantal ‘economische’ vluchtelingen zitten, met name uit West-Afrika. Dat is een probleem, omdat deze vluchtelingen geen kans hebben op toelating, en door weg te trekken uit hun thuisland de economische toestand daar verder verslechteren. Voor dat probleem zie ik zo direct nog geen oplossing, anders dan het drastisch verhogen van ontwikkelingshulp (maar dan op een andere wijze dan in het verleden en niet ‘à fonds perdu’). Ook weet ik natuurlijk wel dat met het opnemen van 15.000 vluchtelingen per jaar het probleem niet duurzaam is opgelost, maar het zou in elk geval een veel humaner manier van doen zijn dan wat we nu doen. Wat we nu (niet) doen kan echt niet. Ik schaam me diep om burger te zijn van een land, dat zo kil met dit vraagstuk omgaat. Klaver lukte het niet deze houding te beïnvloeden. Ik ben benieuwd wat de Christen Unie ervan terecht brengt.

To be or not to be, that is the question. . .

For English text, see below.

Rutte, Buma en Pechthold hebben de kans verspeeld om waarlijk leiderschap te tonen door gezamenlijk de publieke opinie te beïnvloeden. In plaats daarvan lopen ze liever aan de leiband van ‘het volk. . .’ en hun (vermeende) achterbannen.

Dit is mijn laatste blog voor mijn vakantie. het volgende blog verschijnt, zo de Here wil en wij leven, op 29 juni. Onderstaand een samenvatting in het Engels van mijn laatste vijf blogs.

Summary of the last five blogs.

  1. It doesn’t appear that humanity will succeed in restricting global warming to two degrees centigrade. So we need help from the unseen, subtle worlds to deal peacefully and efficiently with the resulting problems. We have to ask for that through prayer. Then this help hopefully will manifest through us. This can be seen as the second coming.
  2. One of the conditions for effective prayer is that we need to have faith and a belief in  miracles. We have to assume that the subtle worlds exist and we have to develop an attitude of expectancy.
  3. We also have to become meek. “Blessed are the meek, for they shall inherit the earth” (Matth:5:6) . Then we are ready for prayer: “Thy will be done, on earth as it is in heaven.”
  4. Then we have to manifest what we prayed for. We have to collaborate with our partners in the subltle worlds. Probably our partners are eager to work with us together. The preparation of manifestation ask discipline and stamina. Butr the manifestation itself is not that hard work. Joy and contentment indicate we are involved in a process of finding our piece of the planetary puzzle.

So far my last blogs. Next month aI’ll be away on holiday. I’ll be back in july. So long!

 

Disclaimer: I apologize for mistakes in my English. Blogs are cursory – not stuff for correction by a native speaker.

 

 

Van ‘Tja. . .’ naar ‘Ach. . .’

In mijn vorige blog schreef ik dat mijn reactie op de uitslag van de verkiezingen niet veel verder kwam dan ‘Tja. . . ‘. Maar nu heb ik een diepere gedachte. Dat kwam zo.

Vorige week woonde ik een prachtige scenische uitvoering van de Matheus Passie bij door de IJ- salon. Het deel na de pauze begint met de aria: “Ach, wo ist mein Jesus hin?’, hier gezongen door de zowel qua stem als uiterlijk beeldschone alt Rosina Fabius (een naam om in de gaten te houden). In deze aria zingt ze haar vertwijfeling uit na de gevangenneming van Jezus. In deze aria komt 11 keer het woord ‘Ach’ voor. (Dominee Klaas Vos dacht dat dit verwees naar de elf apostelen – Judas is dan immers al afgevallen).

Deze aria was voor mij de aanleiding tot een contemplatie over het woordje ‘Ach’. Er zijn maar weinig tussenwerpsels in de Nederlandse taal die zoveel kunnen uitdrukken: verdriet (zoals in de aria), medelijden, medeleven, meewarigheid, verwondering, onverschilligheid (zoals in de uitdrukking: ‘Ach, wat kan mij dat schelen!’), verbazing, een klacht, en nog veel meer. Maar het wordt zelden zonder emotie gebruikt. Daarom was het voor mij een goede reactie op de uitslag van de verkiezingen.

Zoals ik die uitslag waarneem zijn er vrijwel uitsluitend verliezers. Kijk maar naar de uitslag: Rechts: 60 zetels, Links: 42 zetels, Populisten: 29 zetels (hebben in de peilingen op 37 zetels gestaan!), gematigd/midden (D66): 19 zetels. Je kunt het ook wat anders indelen, maar de trend is duidelijk. Tegelijkertijd beschouwen alle lijsttrekkers, behalve die van de PvdA, zich als winnaars. Interessant. Met enig recht zouden Pechtold en Klaver zich wel winnaar kunnen noemen, maar hun ruimere doelen zijn niet bereikt; een breed midden, respectievelijk een krachtig links. Ik vermoed dat hun invloed beperkt zal blijken.
De allergrootste verliezer is echter het klimaat. Met een beetje goede wil tel ik 52 zetels als voorstanders van een klimaatbeleid dat enig hout snijdt (overigens bij geen van die partijen wordt de problematiek ten volle onderkend, behalve misschien bij de Partij voor de Dieren). Dat is natuurlijk wat meer dan een paar jaar geleden, maar het is toch treurig dat er voor dit levensbedreigende probleem – we hebben nog maar twee decennia de tijd om het allerergste, waar onder de ondergang van Nederland, te voorkomen – slechts bij een derde van de kamerleden aandacht is. Ik zou pas blij geweest zijn met een verkiezingsuitslag waarbij dat bij de meerderheid van de kamerleden het geval zou zijn.

In twee jaar kan natuurlijk veel veranderen. Het kabinet kan vallen, er kunnen vervroegde verkiezingen komen, het kan ook zijn dat de rechtse partijen tot inkeer komen. Ik hoop dat het boek Drawdown, The 100 Things We Need To Do To Reverse Global Warming van Paul Hawkes zoveel impact zal hebben dat er wezenlijk wat verandert. Het komt uit eind april, dan kom ik er op terug.

Zoals gezegd is mijn reactie op de verkiezingsuitslag en de arme politici en de burgers van Nederland die hiermee moeten leven een welgemeend ‘ach. . . ‘ Daarin kan ik alle bovengenoemde emoties en betekenissen kwijt. Het is wat emotioneler en dieper vdan het ’tja.. . ‘ van vorige week.

No one else could have done this.

The last few weeks much is written  about the legacy of president Obama. Generally is is said that he was a decent man with class, but that the results of his presidency were meagre.

Really?

He inverted a big recession, he let restart the automobile industry, he triggered the longest period of job creation in American history, he realized the equalization of gay marriage, he provided a health insurance for 20 million people, he prevented the construction of a dangerous pipeline, and more. . .

But his foreign policy was a failure, it is said.

Really?

He closed a deal with Iran, thus preventing the development of atom weapons in that country without any violence, he normalized the relationship with Cuba, he eliminated the brain behind 9/11, together with China he made a big step in tackling the climate problem and undersigned the treaty of Paris. . .

Yes, but he didn’t succeed in promoting a solution in the Israelean-Palestinian conflict, en didn’t effectively intervene in Syria, thus leaving the space for Russia and Turkey to fill the gap, so the quibblers continue.

It always strikes me that those who have these kind of criticisms don’t have the faintest idea about what then could be done. What do they want: a new Middle East war?

Anyway, history will show the significance of this president. Even if mr. Trump will undo as much as he can what president Obama accomplished, it nevertheless may be that Barack Obama marked the beginning of the Great Turning Joanna Macy is speaking about, and that the phenomenon Trump (and the populist leaders in Europe) are the last spasm of an era and a system that is broke. The protest marches of unprecedented scale (with a majority of women!) may well be a sign of the new era.

I always thought that we needed one or more disasters to turn the tide; to cause a new state of consciousness that could heal the planet, or at least let humanity survive. But then I always thought of disasters caused by climate change. What I didn’t realize is that calamities can be produced even more directly  by the ‘leaders’ we choose and can come earlier. I think the contrast between the benevolence of Obama and the maliciousness of Trump may accelerate our transformation of consciousness. There can be no awareness of light without the absence of it. It is called darkness. Where Obama didn’t succeed in: uniting us, Trump may accomplish by the rebellion he creates. In the words of Caroline Myss: We have to say to him, “Well done. Thank you for uniting us. Honestly. We thank you. No one else could have done this.” 

 

Een onoplosbaar probleem?

In mijn vorige blog stelde ik, in aansluiting op Rutger Bregman, dat een van de belangrijkste redenen waarom autocratisch en reactionair rechts zo’n succes heeft is, dat (gematigd) links geen antwoord heeft. Nu is het ook razend moeilijk om zo’n antwoord te bedenken. Economische groei is immers niet meer mogelijk zonder ons leefmilieu verder te verwoesten. Duurzame groei is een ‘contradictio in terminis’. Duurzame investeringen zijn absoluut nodig, maar die moeten dan ten koste gaan van de traditionele investeringen, voor zover die direct of indirect gebruik maken van fossiele energie. Theoretisch is dat wel mogelijk, maar daar zijn we voorlopig nog lang niet. Bovendien, als de groei stopt gaat dat in eerste instantie ten koste van de werkgelegenheid, en welke politicus wil dat voor zijn of haar rekening nemen?

161129-verkiezingenJe kunt dit dilemma goed zien aan de verkiezingsprogramma’s van de zeven politieke partijen met de hoogste scores in de peilingen. De Volkskrant heeft daar op 29 november een analyse over gepubliceerd: https://www.fluxenergie.nl/geen-enkel-verkiezingsprogramma-halen-we-doel-klimaatakkoord/. Slechts drie partijen adresseren het klimaatprobleem serieus: Partij van de Arbeid, Groen Links en D66. De SP scoort op dit punt matig, de VVD en het CDA ronduit slecht en de PVV zeer slecht. Maar ook de programma’s van de drie partijen die goed scoren zijn onvoldoende om de doelen van het klimaatakkoord van Parijs te halen, laat staan de meer ambitieuze doelstelling om de opwarming tot 1,5 % te beperken.

Het is nooit mogelijk een probleem wezenlijk op te lossen zonder het eerst scherp te omschrijven. Bovendien is een oplossing nooit mogelijk met dezelfde methoden en dezelfde denktrant waarmee het probleem is gecreëerd. Samenvattend: duurzame groei is niet meer mogelijk; mede daardoor (en ook door de voortschrijdende automatisering) ontstaat structurele werkloosheid; het klimaatvraagstuk moet echt worden aangepakt (en dan laat ik de migratieproblemen en de veiligheidsproblemen gemakshalve nog maar even buiten beschouwing). Een politicus die dit naar voren brengt wordt beschuldigd van doemdenken en  pleegt politieke zelfmoord.

Er zijn wel maatregelen denkbaar die de problemen op de langere termijn weliswaar  niet helemaal kunnen oplossen, maar misschien wel hanteerbaar kunnen maken. Ik kan de volgende maatregelen bedenken: een radicaal andere belastingheffing: een milieubelasting die de inkomensbelasting grotendeels vervangt (de vervuiler betaalt echt, en CO2 is een afvalproduct en moet veel hoger beprijsd worden), verdere arbeidsverdeling (op den duur een 30- of 20-urige werkweek waar mogelijk), misschien een basisloon – je weet het niet. En er zijn vast wel veel meer maatregelen te bedenken, maar daarvoor zul je dus eerst het probleem moeten onderkennen en benoemen.

Maar bovenal zullen we soberder moeten gaan leven. Ik zou dus pleiten voor economische krimp, en dat heeft ongetwijfeld onaangename consequenties voor ons consumptieniveau. Daar kan natuurlijk geen politicus mee aankomen. Hoewel. . .  er is een precedent. Toen Engeland bedreigd werd door Duitsland in 1939 stond er een leider op wiens toespraken  een inspiratie waren voor het Britse volk. Zijn beroemde uitspraak “I have nothing to offer but blood, toil, tears and sweat” (“Ik heb niets anders te bieden dan bloed, hard werk, tranen en zweet”) (13 mei 1940) was in zijn eerste toespraak als premier.

Natuurlijk was de situatie toen anders. De bedreiging was onmiddellijk en direct. Maar het gevaar waarin we nu verkeren is op lange termijn misschien nog wel groter. Misschien kan een goed leiderschapsteam (vrouw en man) vandaag of morgen een bezielende toespraak houden waarin èn het probleem èn een wenkend perspectief kan worden geschetst. Maar dat zijn dan misschien geen politici, maar de leiders van een brede massabeweging die een alternatief wil bieden voor het populisme.

Het failliet van het midden.

“2016 is het 1933 van mijn generatie. Tijd om op te staan. – Hoe willen we herinnerd worden? Als generatie die zichzelf in slaap suste terwijl de planeet werd gefrituurd en het fascisme de kop opstak? Of als generatie die in verzet kwam en nieuwe dromen formuleerde? Geen tijd te verliezen,”  betoogt Rutger Bregman (https://nl.wikipedia.org/wiki/Rutger_Bregman) in een bevlogen stuk De Correspondent van 18 november. Een must read (https://decorrespondent.nl/5694/2016-is-het-1933-van-mijn-generatie-tijd-om-op-te-staan/1698534116136-6e61d5e6).

In mijn blog van 17 november pleitte ik voor een massabeweging als antwoord op enerzijds het neoliberalisme van Clinton (te onzent van Rutte, Pechtold, Asscher en Samson) en anderzijds  het reactionaire machtsdenken van extreem rechts. Dit stuk van Rutger Bregman is daarvoor een goede eerste aanzet, maar het is nog niet meer dan dat: een aanzet. Volgens hem is een van de redenen waarom links, of breder en beter geformuleerd, de gematigde en progressieve krachten geen krachtig verweer hebben tegen het reactionaire populisme, dat die krachten geen verhaal hebben. Dat ben ik met hem eens. De reactie (Trump, Wilders, LePen en anderen) heeft dat verhaal wel. Bregman probeert in zijn stuk die leegte van links op te vullen door aan te geven hoe zo’n verhaal er uit zou kunnen zien, en welke actiepunten daaruit zouden voortvloeien (Terzijde: zoals ik destijds ook al geprobeerd heb in mijn boek Voor niets gaat de zon op – blauwdruk voor een waardige samenleving. Ook toen al miste ik het verhaal van het midden)

Zoals ik al zei: dit is een goed begin. Maar het verhaal moet nog veel aansprekender geformuleerd worden voor die groepen waaruit populistische leiders hun aanhang rekruteren. De eisen die daaruit voortvloeien moeten ook nog veel concreter en scherper verwoord worden. Dat zijn de eerste voorwaarden voor de brede volksbeweging waar zowel hij als ik voor pleiten. En dan moet er gezocht worden naar hartstochtelijk leiderschap (een man en een vrouw!).

Bregman stelt, mijns inziens terecht, dat dit alles van de grootste urgentie is. Diegenen die zeggen dat het met de opmars van het populisme en de verkiezing van Trump (wie volgt?) allemaal wel mee zal vallen hebben volgens hem (en mij) volslagen ongelijk. Citaat: “Als de geschiedenis iets leert, dan is het dat autocraten menen wat ze zeggen.”

wake-up-callBregman eindigt zijn stuk als volgt: “Als ik jullie, en mijn leeftijdsgenoten *) in het bijzonder, iets op het hart mag drukken, dan is het dit: word wakker. Het is tijd om het comfortabele midden, waar je een beetje neer mag kijken op Henk en Ingrid en alleen wat filmpjes van Unicef hoeft te liken, vaarwel te zeggen. Het is tijd om ons weer echt te engageren, om veel en veel politieker te worden.” I couldn’t agree more.

 

*) Rutger Bregman is 28 jaar en heeft o.m. de volgende boeken geschreven: Met de kennis van toen, Waarom vuilnismannen meer verdienen dan bankiers, Gratis geld voor iedereen.

The day after the night before.

On November 9 we stayed with friends is France. In the house there were no internet, tv or telephone connections, In the morning our friend went to the nearby village to buy bread, and also to find out who won the presidential elections in the US. Needless to say that he came back dismayed.

After that we meditated. The meditation text was from the Essene Book of Days (Danaan Parryhttps://www.earthstewards.org/ESN-publications.asp), and so to the point, that I let it follow here.

seasonal focus: Outer darkness calls for nourishment within.

morning focus: The angel of the Suntg_angel

meditation: You run from me. You who have showered me with light and warmth. In summer’s fullness I was nourished by your glow, but now I must provide this warmth myself. The glow must be found within my heart, the light within my spirit. When next we meet in summer’s glory, I will wiser be. Till then I take you light inwardly with me.

Yes, I think it is good to go within and develop there our own strength. But I don’t think it is enough. We also have to do something. But before  that, we have to think thoroughly. What is it we really want? I think one of the reasons the Democrats lost (it was really the Democrats, not just Clinton), is because they didn’t have a real alternative for the neo liberal policy that they advocated under Bill Clinton and Obama, that caused, at least partially, the rage, fear and discontent that gave Trump his victory. They had no inspiring perspective. I realize that it is not easy to find and communicate that. Therefore we all have to work very hard, so that it can emerge and result in a movement and a leadership that can turn the tide.

Outer darkness calls for nourishment within.

De verkiezing van Trump confronteerde me met het feit dat ik met veel mensen  geen verbinding voel. Ik heb bijvoorbeeld geen verbinding met de boze blanke mannen (en vrouwen!) in de VS die op hem hebben gestemd. Maar ook niet met die democraten die uit teleurstelling over het verlies van Bernie Sanders in de voorverkiezing maar op Trump hebben gestemd. Of met zwarte en latino Amerikanen, die op hem hebben gestemd. Ik kan als psycholoog/sociaal wetenschapper het gedrag van deze mensen misschien nog wel verklaren (ik heb wel tien verklaringen die elkaar ook weer ten dele tegenspreken – dat heb ik gemeen met alle bla-bla commentatoren), en zelfs nog wel enig medeleven voor hen opbrengen, maar echt begrijpen doe ik ze niet. Laat staan dat ik me met hen kan identificeren.

Ik voel me ook niet verbonden met politici die het klimaatprobleem ontkennen (nog steeds!), of, erger, het wel erkennen maar er niets wezenlijks aan doen. Of met politici en ondernemers die, nog steeds, de zegeningen van de ongebreidelde vrije markt belijden, die in de geschiedenis van de mensheid altijd op een ramp uitloopt (Zie: Bas van Bavel, The Invisible Hand?). Ik voel me evenmin verwant met voetbal supporters die als Ajax aan de bal is, sissende geluiden maken. Of met Wilders en Jan Roos. En zo kan ik nog wel even doorgaan.

Ik blijk me niet verbonden te voelen met de overgrote meerderheid van de mensheid. Hoezo Family of Men? Hoezo broederschap? Wat me behoedt voor een gevoel van totaal geïsoleerd zijn en de daaruit voortvloeiende wanhoop zijn twee dingen. Eén:  dat er in mijn omgeving zo veel mensen zijn met wie ik me wel verbonden voel. In wie ik vriendelijkheid, aandacht en zorg ontwaar. En als die mensen er in mijn omgeving zijn, zijn het er vast wel veel meer. En twee: dat ik in mezelf nog steeds een levenskracht voel, die zich uit in levensvreugde en hoop ondanks alles. (Zie de titel van dit blog – de seizoensfocus uit het Essene book of days).

Maar toch. Ook wij, die moeite hebben met wat er om ons heen gebeurt, zitten gevangen in een systeem dat we zelf in stad houden. Zijn we werkelijk bereid en in staat onze ‘comfort zone’ te verlaten? Ik weet het niet – ik doe het in elk geval niet. Als excuus voer ik aan dat ik niet weet hoe ik dat op een zinvolle wijze zou kunnen doen. Maar die gedachte stelt me niet gerust. En hoe dan ook, vanuit deze ‘comfort zone’ kunnen we moeilijk klagen dat anderen, die zich niet in die zone bevinden, protestgedrag vertonen.

260px-contemplatingcastlebedfordDit waren enige gedachten die bij me opkwamen naar aanleiding van de overwinning van Trump. Ik voel me dus zowel geborgen als machteloos en geïsoleerd. In de psychologie noemen we dat vervreemding. Misschien helpt dat me uiteindelijk om toch enige verwantschap te voelen met al die mensen met wie ik me niet verbonden voel.

 

We’ll see.

Because it is time again for my English blog I have to interrupt my series about leadership and cultural change for a week.

It may be that I was wrong with my prediction that Trump is going to win this election. I underestimated his stupidity. Although, we can never be sure until we see the final outcome. Only one terrorist attack, or one blunder of Clinton could change the picture. And also some polls predict a neck-and-neck-race. We’ll see.

I saw the last debate between Trump and Clinton, and for me the winner indeed was Clinton. Not so much by her line of argument or by her presentation, but because of what happened after the end of the debate. Fortunately I kept on watching after the actual debate was over. Clinton, after shaking hands with the debate leader, descended from the stage joining her friends, supporters and family and engaged in hugging and kissing and conversation. She smiled and laughed and appeared to be very relaxed. For a moment we saw the real, authentic Hillary.

Trump on the other hand stayed on stage alone until some family and supporters came up. His facial expression was very grumpy. He didn’t make any contact with whoever tried to approach him. After a while he also went down and arrived amidst his supporters, but his facial expression stayed the same, and he  still prevented anyone to connect with him. It looked as if he felt he lost the debate. Anyway it didn’t go the way he wanted. So here too we saw something of the real Donald.

Why would it be so terrible if Trump would win the election? I don’t think that it would be because of his opinions as far as he has them (he is very freakish). There have been extremist right-wing politicians elected before, and in most cases it didn’t mean the end of the world. If you like that or not depends mainly on your own position – for many voters the election of a right wing politician feels like a victory.

But I think Trump is a greater danger than can be deducted from his opinions. That is because of is his personality. As a psychologist I am very hesitant to say things about the character of a person in public, without knowing him personally or having him (or her) tested. But in this case I am going to make an exception for two reasons: I saw him often online, and also because he uses his personality as a tool in the campaign.

trump-1280322_960_720As far as I can see mr. Trump has a psychopathic character structure. Now what does that mean? It means two things. One: he has no conscience as most of us have it. That is not a thing he can be blamed for, it is just a trait of his personality, probably mostly inborn, maybe partly a result of his education. Secondly, having no conscience, he also hasn’t a emotional life as we have it. There are no heart feelings, only emotions that have to do with winning or loosing (triumph, rage). As a result of this he is only motivated by winning. He will do everything to control the situation. That makes him the perfect (successful) fraud. And if he looses (for instant an argument or control), he has only one response: blaming, undermining or humiliating the persons or institutions that defeated him.

These personality traits make mister Trump very dangerous as a president. He will be completely unpredictable and will do everything to win. We have seen that before in history. We also see it nowadays to a certain extent with some other leaders in the world.  The reader can judge for him- or herself what were, are  or will be the consequences.

In the meantime I feel very frustrated as a world citizen that I cannot vote in an election that will determine much of our future. I hope our American friends won’t let us down. As I said earlier, we’ll see.

 

Disclaimer: I apologize for mistakes in my English. Blogs are cursory – not stuff for correction by a native speaker.