Tag archieven: wereldondergang

Leven op het randje

Door niets werd de onbenulligheid van de Nederlandse politiek en (de meeste) televisiejournalistiek beter geïllustreerd dan door de Buitenhof uitzending van afgelopen zondag. In een uur slaagden interviewer Paul Witteman en premier Marc Rutte er in de tijd te vullen met volstrekt nietszeggende prietpraat. Wat bijvoorbeeld niet aan de orde kwam was een vraag in de trant van: ‘meneer Rutte, u streeft voortdurend naar economische groei, maar weet u dan niet dat duurzame groei voorlopig niet mogelijk is en alle groei voorshands bijdraagt tot de klimaatcatastrofe waar we in volle vaart op af stevenen? Kan u dat helemaal niet schelen?’ *) Of: ‘meneer Rutte: ‘u streeft voortdurend naar economische groei, maar weet u dan niet dat alle groei voorshands bijdraagt tot een steeds grotere ongelijkheid in de wereld? Hoe denkt u dat op te lossen, of althans die trend te keren?’ Enzovoort.

Van premier Rutte kan je je deze onnozelheid nog voorstellen – hij heeft per slot nog nooit iets anders gezegd en bovendien wordt hem, noch door de journalistiek, noch door de tweede kamerleden ooit het vuur na aan de schenen gelegd. En ook van Paul Witteman had ik niet meer verwacht, na een leven waarin hij voortdurend lof heeft geoogst en zijn ego daardoor uiteraard is gegroeid tot onhanteerbare proporties. Maar van de redactie van Buitenhof. . . ? Treurig.

Ik ben door vrienden, relaties en familieleden vaak getypeerd als een doemdenker of alarmist. Zelf zie ik dat zo niet. Im zie mezelf meer als iemand die de werkelijkheid zonder omwegen onder ogen ziet, maar daarnaast hoop houdt op een waardige wereld (en dat ook uitdraagt). Eigenlijk ben ik te optimistisch. Dat blijkt bijvoorbeeld uit het boek dat ik met Jan Paul van Soest in 2008 heb gepubliceerd: De Aarde heeft koorts. Hoewel we weliswaar een doemscenario van 4 graden opwarming als waarschijnlijkheid beschrijven blijken we daarbij op twee manieren veel te optimistisch te zijn geweest. In de eerste plaats is een opwarming van 4 graden of meer inmiddels vrijwel zeker, en in de tweede plaats zijn de door ons aldaar beschreven gevolgen verre onderschat. Bovendien besteden we in dat boek veel aandacht aan wat we er nog aan zouden kunnen doen, en spreken we de hoop uit dat dit ook gaat gebeuren. Maar zoals we allen weten is dat niet gebeurd, en zijn we ook wat dat betreft door de werkelijkheid achterhaald.

Wie echt wil weten hoe het er met de wereld voorstaat leze The Uninhabitable Earth van David Wallace-Wells uit New York Magazine. **) Als u dat doet moet u wel doorlezen tot het eind, anders eindigt u in een depressie. De laatste alinea biedt nog enige hoop.

Maar de vraag is natuurlijk wel, als het er echt zo rampzalig voorstaat met onze wereld, en er nog maar zo weinig aan te doen lijkt, waarom zouden we daar dan nog aandacht aan geven? Daar worden we dan immers alleen maar treurig van? Waarom zouden we niet leven vanuit een houding van’ Na ons de zondvloed’?

Toch denk ik dat het wel degelijk zinnig is om de werkelijkheid zoals die is onder ogen te zien, hoe beroerd er dat ook uitziet. Maar het hangt er daarbij wel van af hoe we met die waarneming omgaan. Daarover hoop ik de volgende week met u te spreken.

*) Zie bijvoorbeeld het interview met Kate Raworth, econoom, in NRC/Handelsblad van 17 Januari j.l.

**) https://nymag.com/daily/intelligencer/2017/07/climate-change-earth-too-hot-for-humans.html

Do we have to stay in the shade, hidden and secure?

1 reactie

In the Findhorn Community the New Story Summit just happened. It tried to find answers to the chaotic and almost hopeless situation in which humankind is involved. I wasn’t there but followed it more or less through the New Story Community. The story that for me stood out most was the I Ching interpretation by Charles Taylor. Here it is:

Here is the I Ching reading for the Summit. As I understand it, this reading operates at three levels: individual, the Summit itself and this phase in the life of the world and the cosmos (The Great Turning):

54: Converting the Maiden
You must go through a transformation that is beyond your control. In the end it will reveal your hidden potential and open a whole new field of activity.
This is now under way, but you can do nothing about it.Trying to impose order, or to leave the situation, would close the way. This transformation reflects a deep, perhaps unacknowledged need. Be receptive and adaptable. Act through the woman and the yin. This process is both an end and a new beginning. If Heaven and Earth did not mingle like this, the myriad beings would never emerge.
Converting the Maiden means a woman’s completion.
Look at things from an independent perspective. If you stay in the shade, hidden and secure, this will bring profit and insight.
The accepted date has gone by. Let it go. Draw things out. This procrastination will lead to the right time to act. A significant connection is approaching.

Now turning to the future (how things will resolve):
24. Returning
This is a time of rebirth and returning energy after a difficult time. Go back to meet this new energy in order to begin anew. This will bring success. Return to the Source.
Let things emerge without pressure. Heaven is moving here. In returning, you see the heart of Heaven and Earth.

Now this seems to be a plea for no action. This is completely the opposite of what Naomi Klein is advocating in her new book: ‘This changes everything’ (a must read). In my next blog I’ll come back to that and share my own choice.

Doemdenkerij?

Geef een reactie

Een paar mooie berichten:

In navolging van andere reclamebureaus weigert het allergrootste Amerikaans communicatiebureau Edelman opdrachten van organisaties en bedrijven die ontkennen dat de mens de veroorzaker is van van de opwarming van de aarde. Dit is bekend gemaakt door de oprichter persoonlijk. (P+, sept/okt. 2014)

Op de vraag ‘Gelooft u in klimaatverandering?” antwoordt Ben van Beurden, CEO van Shell: “Absoluut! Ik ben geen klimaatscepticus. Ik heb ook kinderen die kritische vragen stellen. Ik denk dat wij als groot energiebedrijf een belangrijke rol te vervullen hebben in de transitie die zich nu voltrekt.” (NRC/Handelsblad, 6/7 september, 2014)

Meesterkok Alain Ducasse, eigenaar van 20 restaurants waaronder drie driesterrenrestaurants, heeft bijna alle vlees in zijn Parijse sterrenrestaurant van het menu afgevoerd. (Chefkok Alain Passard deed dat al eerder, en heeft in de nieuwe formule zijn drie sterren terug). Ducasse: “Onze planeet heeft schaarse hulpbronnen. We moeten dus ethischer en eerlijker gaan consumeren.” (Trouw, 8 september 2014)

Het lijkt dus of onze leiders zich langzamerhand bewust worden van de ernst van de situatie. Hoe ernstig die situatie is wordt onder meer uiteengezet door Tinkebell in een column in Trouw (2 september 2014). Ze wordt al jaren beschuldigd van doemdenken. “Noem me een pessimist, of noem het doemdenkerij. (De situatie) serieus nemen zie ik niet alleen als een verantwoordelijkheid voor opkomende generaties, maar ook voor mezelf. Ik ben een realist. De geschetste situatie is allang geen toekomst meer. Als je je kop uit het zand haalt zie je: het is al begonnen.”

Op de column van Tinkebell heb ik een ingezonden brief geschreven die Trouw in verkorte vorm geplaatst heeft: Hier is de oorspronkelijke versie:

Doemdenkerij?

De column van Tinkebell (Opinie, 2 september ) geeft wat mij bij betreft een realistische voorstelling van zaken. Het is feitelijk nog erger dan zij voorstelt, want ze laat hele terreinen van maatschappelijke ontwrichting nog buiten beschouwing: de degradatie van landbouwgrond, de economische crisis die niet is opgelost en weer zal verergeren, het geweld in de wereld en last but not least de bedreiging door epidemieën door het onverantwoord gebruik van antibiotica. En zo voorts en zo verder. De mensheid loopt een existentieel gevaar.

We doen daar eigenlijk niets aan. Het helpt niet om daar de ogen voor te sluiten en de kop in het zand te steken, dat ben ik met Tinkebell eens. Maar het helpt ook niet om daar zoveel aandacht aan te besteden, dat we er allemaal treurig, angstig en woedend van worden, ons machteloos gaan voelen, of vluchten in vermaak of overconsumptie.

Er zijn veel wetenschappelijke aanwijzingen voor de stelling dat we datgene in de wereld creëren waaraan we aandacht geven in ons denken en ons voorstellingsvermogen. Als we te veel aandacht schenken aan wat we niet willen, dan veroorzaken we dat juist. Daarom moeten we daarnaast aandacht schenken aan wat we wel willen: vrede in plaats van oorlog, gezondheid in plaats van ziekte, een wereld waarin respect voor elkaar en de natuur het leidend beginsel zijn in plaats van de uitbuiting daarvan. Het sombere toekomstperspectief dienen we niet te negeren maar te gebruiken als inspiratiebron voor ons verlangen en onze verbeelding. Dan zullen we vanzelf in beweging komen.

Erik van Praag, Amsterdam

En overigens ben ik van mening dat jullie het MasterPeace concert moeten bezoeken: zie: https://www.masterpeace.org

The war in Syria – the beginning of the war near Armageddon?

1 reactie

I read an article in one of Dutch leading magazines, De Groene Amsterdammer, December 5, written by Bob de Graaf, about the war in Syria. A very interesting and disquieting article.

It describes how the war in Syria by many groups, sects and religious denominations is seen as the start of the war near Armageddon, the apocalypsian war, the final battle that will be the start of the Last Judgement and the beginning of the End Times, according to the Book of Revelations (John 16:16). This seems to be true for more and more sunnis, shiites, christians and Jews, and all kinds of terrorist and Jihad groups who participate in the war (and even for countries, like Iran, Irak, and to a certain extent, Saudia-Arabia. Also one third of the citizens of the USA think the same way!). It explains the enormous enthusiasm with which many volunteers participate in the war, and the fanaticism of the combatants. Who wants to stay aside, when you can participate in a divine cause? The establishment of a democracy is already for quite some time, not the main purpose of the rebellion anymore. the real purpose is the establishment of the divine kingdom en earth, in which prostitution, promiscuity, homosexuality, crime and a loosened public (Western) morality will be gone forever. The conquering of Jerusalem will be an intermediate goal, because Jerusalem will be the place where the Messiah will return.

Western democracies should be worried, cautious and vigilant. The already are: the United States are withdrawing their support to the rebels, and even Russia and China now begin to diminish their direct involvement. Other countries shouldn’t get involved in this war, because then certainly a third world war will be the result. And what if Jerusalem will be attacked directly? I don’t know. It depends probably on which part of Jeruzalem will be conquered. If the modern Western part will be saved, I would let it go.

But all this is high politics and still a battle we can’t stop. So what then is our function in all this?

1. Pray and act for peace, wherever we can , on small and bigger scale. Let us radiate it out.

2. Let us meditate and contemplate. Let us think about the destructive effect of ideology and dogma (be it a religious or the dogmatic belief in free market – the effect is always violence and devastation). Let us become conscious of our own belief system. Let us be prepared to let go of our truths.

3. As always: let us be aware. As soon as we see our politicians make a move to more involvement in that war, let us protest.

No easy way out, I know. This is a work in progress, or at least a going concern. May peace prevail on earth.

After the fall. . . deze blog niet lezen als je gesteld bent op je gemoedsrust

3 reacties

Terug van weggeweest is het alsof ik vanuit het paradijs ben gekomen. Ik had een heerlijke vakantie in Spanje. Ook in Spanje was het een uitzonderlijk regenachtig voorjaar geweest, dus ze hebben hun gebruikelijke droogte problemen even voor twee jaar uitgesteld. Alles was groen en in de Alpujarras troffen we een uitbundige bloemenzee. En het weer – ik was even vergeten hoe de zon er uit ziet, hoe heerlijk warm weer is, en hoe er valt te genieten van een zoele zomeravond.

Maar nu ben ik dus terug – en ik moet zeggen, het viel me niet mee. Hoe aangenaam mijn leven hier ook is, het was grauw en koud, aardig weer voor in november zoals ik dan pleeg te zeggen. Er lagen meer dan 500 emails op me te wachten en 50 poststukken. Ik zat meteen vol verplichtingen – zelf aangegaan, ik weet het – raakte in tijdnood en verviel zelfs even in de stress. En dan was er ook nog de presentatie van mijn collega Jan Paul in de Hart Sutra Club.

Zijn presentatie was eigenlijk erg eenvoudig. Van het holoceen, het jongste geologische tijdperk, bewegen we nu in het antropoceen (de term is van de nobelprijswinnaar Paul Crutzen), een tijdperk met een gemiddelde temperatuur op aarde die ten minste 4 graden boven die van het holoceen ligt (men verwacht dat die temperatuur in 2100 is bereikt – thans ligt de temperatuur gemiddeld 0,8 graad hoger) . Die temperatuursverhoging is veroorzaakt door de mens. Voor het eerst in de geschiedenis van de aarde bepaalt de mens in hoge mate de klimatologische, atmosferische en geologische condities, vandaar de term antropoceen.

Men zou kunnen zeggen: is die 4 graden nu zo ingrijpend? Als antwoord op die vraag had Jan Paul een interessante vergelijking. Aan het holoceen ging tot 8.000 jaar geleden het pleistoceen vooraf. Zo’n 20.000 jaar geleden was de temperatuur 4 graden lager dan in het holoceen: de laatste grote ijstijd. Het ijs bedekte toen geheel Noord Europa – in Nederland kwam het tot aan de Utrechtse heuvelrug. In die tijd lag de zeespiegel tot maximaal wel 200 meter lager dan nu. Zo ingrijpend kunnen de effecten van 4 graden temperatuurverschil dus zijn. De temperatuurstijging in het antropoceen heeft een aantal effecten die we ons nauwelijks kunnen voorstellen. Jan Paul noemde er een paar. Veel van wat me dierbaar is zal verloren gaan. Ook al zal ik er dan zelf naar alle waarschijnlijkkeid niet meer zijn, ik werd er toch erg verdrietig van.

We zijn wat dat betreft het punt van no return gepasseerd. Nog steeds kunnen we een aantal maatregelen nemen die een verdere temperatuurstijging voorbij de 4 graden kunnen voorkomen, maar het ziet er niet naar uit dat we dat op korte termijn zullen doen. Men zou deze uitspraken alarmistisch kunnen noemen, ware het niet dat deze gebaseerd zijn op wetenschappelijke consensus. Ik noem ze dus realistisch – al kan je nooit met zekerheid uitsluiten dat er nog interessante terugkoppelingen gaan plaats vinden.

Ik trek daaruit de conclusie dat het belangrijk is dat we ons, behalve op het bepleiten van vergaande milieumaatregelen, gaan richten op het ontwikkelen van onze weerbaarheid. De vraag is: hoe kunnen we ons aan de radicaal veranderende omstandigheden aanpassen zonder elkaar uit angst of verkeerd begrepen eigenbelang de tent uit te vechten, waardoor alles alleen maar erger wordt?

Ik geloof niet zo in het ontwikkelen van individuele overlevingsstrategieën, zoals heel sober en zelfvoorzienend gaan leven in een huisje op een veilige plek. Dat lijkt me hooguit weggelegd voor een enkeling, maar de meesten van ons zijn daarvoor niet toegerust. Maar mijn voornaamste bezwaar tegen een dergelijke strategie is dat het individueel gericht is, en het is juist onze individuele gerichtheid die ons in de problemen heeft gebracht.

Nee, ik geloof veeleer in het aanboren van die diepe bron in onszelf, die maakt dat we de verbinding weer kunnen voelen met de kosmos, de aarde en met elkaar. Dan hebben we de voorwaarde geschapen voor het vrijkomen van liefde en een collectieve creativiteit, en dat is de beste remedie tegen angst en geweld. Wat zou het mooi zijn als we in nood geen rare sprongen gaan maken, maar in vrede en harmonie er het beste van maken. Onmogelijk lijkt het me niet, maar we moeten daar dan nu al aan werken.

21-12-2012 – wordt vervolgd.

Geef een reactie

Zoals ik vorige week al zei: we vergaan dus niet op 21 december. Maar er is wel wat aan de hand.

Deze datum, deze tijd, is te zien als een keerpunt. Tot nu toe zijn we bezig de wereld zoals als wij die kennen kapot te maken. Dat geldt zowel voor de natuurlijke omgeving als de maatschappij waarin we leven. En de vraag is: gaan we daarmee door?

De tekenen zijn zowel bemoedigend als ontmoedigend. In de ‘bovenstroom’, de politiek, de economie is nog nauwelijks een koersverandering waar te nemen. De CO₂ uitstoot en de daarmee samenhangende opwarming van de aarde, met alle vreselijke gevolgen van dien, gaat onverminderd door (zelfs ondanks de economische crisis). En een oplossing voor de economische crisis is nog niet in zicht, omdat we bezig zijn die te bestrijden met dezelfde middelen als die waarmee we die veroorzaakten.

Voor bemoedigende tekenen moeten we onder de oppervlakte kijken. Bedrijven die echt op weg zijn naar duurzaamheid. Burgers die zich bewust beginnen te worden van hun macht en die een verschil willen maken. En jongeren, die vanuit een volstrekt nieuwe kijk op de wereld weten en vertrouwen dat zij de puinhopen van de oudere generatie zullen kunnen opruimen.

Welke kant het uiteindelijk op zal gaan valt niet te voorspellen. Maar misschien is het niet verkeerd bij jezelf eens na te gaan welke kant jij eigenlijk op wilt gaan? Dat is een ingrijpende beslissing, die niet alleen je gedrag als consument of als deelnemer aan het economische verkeer zal beïnvloeden, maar je totale bewustzijn en handelen. Graag wil ik deze blog besluiten met een citaat van Judy McAllister: Stel je ben van het cynische type. Dan vragen we je er eens even op deze manier tegenaan te kijken. Stel dat jouw hart of verstand nu juist de cruciale druppel kan leveren die maakt dat het vat van de collectieve wil overstroomt. Dat jij degene bent die het verschil maakt tussen een toekomst waarin het verhaal verteld wordt van hoe, op de valreep, nog hele grote veranderingen plaats vonden, of een toekomst waarover gezegd kan worden: “ze” hadden het bijna gered.*

Kerstmis: een tijd voor bezinning. Ik wens jullie een mooie bezinning toe naast de kerstboom. (In verband met een korte vakantie zal mijn volgende blog pas na Kerst verschijnen)

* citaat uit:

Erik van Praag, Jan Paul van Soest en Judy McAllister: De Aarde heeft koorts, en uit Erik van Praag: Voor niets gaat de zon op – blauwdruk voor een waardige wereld.

21-12-2012

1 reactie

Ik was van plan om zaterdag over een week naar Schiermonnikoog te gaan, maar aanstaande vrijdag vergaat de wereld. Althans volgens de Maya kalender. Althans volgens een interpretatie van de Mayakalender, door doemdenkers die overigens wel wat rekenfouten maakten. En aangezien ik me maar één manier kan indenken waarop de wereld als geheel in een klap vergaat, namelijk een botsing met een planetoïde en die planetoïde voorshands nog niet is gesignaleerd, denk ik dus dat de wereld toch nog even blijft bestaan.

Maar laten we eens fantaseren dat de wereld inderdaad op 21 september zou vergaan. De Algemene Vergadering van de Verenigde Naties heeft zojuist een resolutie aangenomen, waarin gesteld wordt dat er onverwijld ingegrepen moet worden. Maar in de Veiligheidsraad stuit deze daadkracht op het veto van de Verenigde Staten, China en Rusland. De Verenigde Staten stemmen tegen, omdat ze geen inmenging willen in hun militair beleid. China stemt tegen omdat ze geen inmenging willen in hun kosmisch beleid. En Rusland stemt tegen uit gewoonte. De Europese Unie stemt verdeeld, zowel in de Algemene Vergadering als in de Veiligheidsraad, eveneens uit gewoonte, en speelt geen rol van betekenis. De anderen trouwens ook niet.

In het Nederlands parlement wordt een motie van afkeuring aangenomen tegenover de regering, omdat ze dit niet hebben voorkomen, en bovendien de bevolking hier niet op hebben voorbereid.

Maar ikzelf? Hoe zou mijn week veranderen als ik wist dat mijn en ons leven vrijdag een einde nam? Vanavond en morgen ga ik een transformatiespel begeleiden – dat zou ik laten doorgaan, als de deelnemers dat zouden willen. Zaterdagvond zouden we naar de bioscoop gaan en aldaar een opera uit de Met zien, dat zou ik laten doorgaan als die voorstelling ook doorgaat. (Aïda nog wel! Zeer toepasselijk, dat eindigt ook met de dood, en de futiliteit van de priesterkaste!). Zondag zouden we gaan wandelen in de natuur – dat zou ik ook laten doorgaan. Maandagavond hebben we een prachtig concert in de kleine zaal van het concertgebouw, als dat doorgaat ben ik er. Dinsdag zou ik eerst naar de kapper, en daarna zouden we kerstinkopen doen en een boom kopen – ik zou de kapper en de kerstinkopen laten vallen maar de boom wel kopen en versieren. Lichtjes aan! Woensdagochtend is mijn koortje – zou ik laten doorgaan als ze willen. Woensdagavond hebben we vrienden te eten, zou ik laten doorgaan als ze willen. Donderagdochtend meditatie met een vriend, donderdagavond onze laatste koorrepetitie – ik zou het wat mij betreft allemaal laten doorgaan. En daarna nog een van mijn geliefde dvd’s bekijken, samen met Anne, en daarna samen naar bed – eerst vrijen en dan een slaappil.

En net als altijd: iedere ochtend en avond een meditatie.

Slechts één probleem: een afscheidsbijeenkomst met de familie zou me ook wel lijken – dat moet dan maar op zondagmiddag of – avond, na de wandeling.

Dat alles lijkt me een heerlijke week, en weet je wat nu zo leuk is: die week gaat grotendeels ook plaats vinden als de wereld niet vergaat. Dat gaat ook niet gebeuren, en het is trouwens ook niet door de Maya’s voorspeld. Maar er is wel wat aan de hand. Daarover in mijn volgende blog.