Dit blog maakt deel uit van een serie die op 12 augustus is begonnen

Wat is de mens? Een beest met geest (Pieter Jelles Troelstra)

Dit blog is een direct vervolg op het vorige, dat ik begon met een beschrijving van hoe wij als individu, als afspiegeling van het heelal, in elkaar zitten.

Het derde cluster binnen onze persoon is het bewustzijnscentrum. Dat is de plaats waar alle signalen van onze buitenwereld en uit onze binnenwereld samenkomen. Het wordt vaak aangeduid met de termen verstand, rede, psyche of geest, maar geen van die termen dekt de lading helemaal. (Het Engels kent de term ‘mind’, dat past beter; zie Google Translate voor alle betekenissen van het woord ‘mind’.) Het is de zetel van onze waarnemer, van ons redelijk vermogen, van ons geheugen en van onze kiezer (dus van de vrije wil). Het is een geweldig ontvang- en afstemmingsmechanisme. Signalen vanuit ons lichaam, onze ziel, het non lokale bewustzijnsveld waarvan we deel uitmaken, de gedachten afstemmer en de buitenwereld komen hier binnen en worden omgesmeed tot een samenhangend beeld. Daarom kunnen we lichamelijke en zintuigelijke gewaarwording, archetypen, gevoelens, gedachten, verlangens, begeerten, opvattingen, stemmingen, inspiratie, intuïtie, liefde en eenheidsbeleving ervaren. Ook worden we ons er bewust van onze grenzen en van de buitenwereld. In het bewustzijn liggen ook onze herinneringen, onze levenservaring, en onze aangeleerde normen en de manier waarop we de werkelijkheid waarnemen opgeslagen. Vandaar dat we onze identiteit soms ontlenen aan ons bewustzijn – we noemen dat ons ik-bewustzijn. Die ontlenen we overigens ook aan onze waarnemer en onze kiezer. Dat staat naast onze diepere identiteitsbeleving waarvan in het vorige blog sprake was (bij de ziel, daar noemde we dat ons ‘zelf’). Dat inderdaad van twee verschillende identiteitsbelevingen sprake is blijkt bij voorbeeld uit de uitdrukking ”Ik was mezelf niet”.
Het bewustzijn kan zich, evenals onze ziel, in ons leven ontwikkelen naar een hoger niveau van complexiteit; dat kan zich openbaren als wijsheid.
Sommige neurologen en hersenwetenschappers stellen het bewustzijn gelijk aan hersenactiviteit, maar dat is een grotesk misverstand. De hersenen zijn, samen met andere lichaamsdelen, het fysieke apparaat dat bewustzijn mogelijk maakt, maar het is niet meer dan een gigantische neurotransmitter, die de binnenkomende signalen vertaalt in beleving, en die gewaarwording omzet in waarneming.

Het vierde persoonscluster is de gedachten afstemmer, die ik in mijn blog van 21 oktober heb geïntroduceerd. Het is ons directe contact met de oorsprong. Deze wordt eveneens vaak met de term geest aangeduid, maar ook in dit geval klopt dat niet helemaal, omdat de term geest ook het bewustzijn omvat – zoals we hierboven hebben gezien. Het Engels gebruikt de term ‘spirit’; in christelijke kring wordt soms de term ‘inwoning van de heilige geest’ gebruikt. Voor hen die het transformatiespel kennen: deze afstemmer staat gelijk aan wat we daar noemen het spirituele niveau. Inspiratie, intuïtie, ons diepste geweten, onze innerlijke leiding, onze universele liefde, ons eenheidsbewustzijn, en onze verlichte inzichten, die zich alle in ons bewustzijn openbaren, worden van hieruit aangestuurd. De gedachten afstemmer kan een gevoel van beschermd-en-gedragen-worden oproepen, een gevoel van veiligheid. Als je er goed mee in contact staat verzacht het ook de in het lichaam gewortelde doodsangst.

Nu we met de beschrijving van onze persoon zo ver gekomen zijn kan het niet anders of er overvalt ons een diep gevoel van verwondering, ontzag bijna. Wat is dit een ongelooflijk complex en diepgaand systeem! Zijn wij dat? Ja dat zijn wij. En hoe houden we daarin het overzicht? Hoe komt het dat we niet verdwalen in onze eigen persoon? Daarvoor zorgt het vijfde persoonscluster, dat ik volgende week aan de orde zal stellen.