Maandelijks archief: januari 2021

De leugen en de waarheid

Niet alleen de VS zijn in de ban van de leugen – wij kunnen er hier ook wat van. Het verdoezelen of negeren van de waarheid (de toestanden in de vluchtelingenkampen in Griekenland en Turkije bijvoorbeeld), het achterhouden van informatie, het negeren van waarschuwingen en rapporten van deskundigen uit de wetenschap en van de Raad van State of de Autoriteit Persoonsgegevens zijn ook vormen van leugenachtig gedrag. Dan laat ik de directe leugens, zoals het verspreiden van en aanhangen van complottheorieën, nog maar even buiten beschouwing. Dit probleem is niet nieuw. Dit zong Jules de Corte al, dertig jaar geleden……

Onderstaande tekst kun je lezen terwijl je tegelijkertijd naar hem luistert op YouTube: https://www.youtube.com/watch?v=EtWvpZZeoyw

De leugen

De leugen loopt op zacht geschoeide voeten
Haar gang is licht, haar aanblik is koket
Zodat wij ons constant beheersen moeten
Om niet verstrikt te raken in haar net
Wij eten immers liever zoete hapjes
Dan rauwe bonen zonder kraag of smaak
Men vangt meer vliegen met frivole grapjes
Dan met een preek, dat is een klare zaak

Vandaar dat wij haar gretig binnenlaten
Ze praat zo aardig en ze zingt zo mooi
Dat het ons amuseert in hoge mate
Ze is dan ook ons aller lichtekooi
Ze weet het zo geraffineerd te spinnen
Dat wij onmiddellijk door de knieen gaan
Wat zou je zonder haar moeten beginnen
De leugen bied ons grond om op te staan

De waarheid heeft geen ranke ronde vormen
Haar blik is streng en zo is ook haar stem
Soms komt ze zomaar bij je binnen stormen
En zet je met een woord volkomen klem
Ze grijpt je bij je hart en je geheugen
En spreek je haar al tegen, je verliest
De waarheid is heel anders dan de leugen
Ze draait het hoofd niet eens om als ze niest

Jules de Corte

Onze vijanden liefhebben. . . ?

De toeslagen affaire is geen op zichzelf staande gebeurtenis. Al decennia is deze maatschappij onder leiding van de achtereenvolgende regeringen en het bedrijfsleven verhard. Voorbeelden? De trage afhandeling van de schade door de aardbevingen in Groningen. De harde aanpak van asielzoekers door de IND en van uitkeringsgerechtigden door het UWV. Onze migratiepolitiek. Onze politiek in Europa, tegenover Griekenland, en recentelijk weer tegenover de zuidelijke landen in verband met de Corona steunmaatregelen. Het gedrag van diegenen die zich van de Corona maatregelen weinig aantrekken, en dus totaal geen solidariteit voelen met bedreigde groepen (thuiswerken vindt nauwelijks meer plaats – er stonden maandag 54 files in de spits). Ook de natuur kan ons weinig schelen (insecticiden, ammoniak- en stikstof uitstoot, om van onze dierenliefde maar te zwijgen). Met toekomstige generaties hebben we weinig te maken (geen houtsnijdende klimaatpolitiek en landbouwsanering). Zo kan ik nog wel even doorgaan. En wat de multinationals betreft: zorg gewoon dat je vertrekt naar de landen waar je als bedrijf en je aandeelhouders het minste belasting hoeven te betalen en ze je de minste beperkende regels opleggen (tot voor kort was dat Nederland).

De toeslagen affaire vormt van dit alles een illustratie. Ja, het kabinet is, tegen de overtuiging van de meerderheid der bevolking in, afgetreden en Asscher heeft zicht teruggetrokken als lijsttrekker. Maar noch Rutte, noch Asscher hebben dit gedaan uit gewetensnood, maar omdat ze er door de omstandigheden toe gedwongen werden. (De oorspronkelijke reactie van Asscher – ik ben bij uitstek de man die dit nu kan oplossen – getuigt op zijn minst van een blinde vlek, zo niet van een buitengewone arrogantie. En wat Rutte betreft: lees het artikel in De Groene van Matthieu Segers: https://www.groene.nl/artikel/kroniek-van-een-jeune-premier, en je weet wat voor vlees je in de kuip hebt). Eigenlijk heeft alleen Wiebes een menselijk gezicht getoond (juist de man van wie ik dat niet verwacht had).

Dit alles wordt door de bevolking in overgrote meerderheid gesteund. Peilingen wijzen uit dat de linkse partijen samen slechts een kwart van de bevolking representeren. 70 % van de bevolking vond dat het kabinet niet hoefde af te treden, 8 % dat dit wel zou moeten. Rutte’s partij heeft door deze affaire twee zetels meer in de peilingen gekregen, en heeft nu meer virtuele zetels dan alle linkse partijen tezamen. En door alles heen stijgt de PVV geleidelijk van 20 naar 25 virtuele zetels. En dan heb ik het nog niet eens over de complotdenkers, en de waarheid ontkenners, die een onnoemelijke schade te weeg brengen.

Deze feiten stellen mij persoonlijk voor een probleem. Ze roepen teleurstelling op, en ik voel me niet meer verbonden met de overgrote meerderheid van mijn landgenoten. Ik schaam me Nederlander te zijn, hoewel ik daar weinig aan kon doen. Ik weet natuurlijk wel dat veel van het gedrag van mijn landgenoten voortkomt uit angst en onzekerheid. Rechtse en populistische politici bieden (schijn)zekerheid. Maar toch. . .

Alle grote leiders en leermeesters roepen dat we allen één zijn, de mensen, de dieren, de natuur, ja, Gaia als geheel. Verstandelijk weet ik dat ze gelijk hebben, maar dat inzicht wil maar niet indalen in de diepere lagen van mijn bewustzijn. Er wordt door die leiders ook gezegd dat we zonder dit eenheidsbewustzijn het niet gaan redden in deze wereld. Dus zit ik met een vraag: hoe kan ik mijn vijanden leren lief te hebben, zodat ik me met hen verbonden kan voelen? Wie het weet mag het zeggen.

Wat niet weet, deert wel

De hemel is groen. Ik weet wel dat er mensen zijn die er anders over denken, maar dat is ook maar een mening. Ter illustratie van mijn waarheid: zie bijgaande foto. Dit ter inleiding.

Het spreekwoord ‘wat niet weet, wat niet deert’ blijkt in de praktijk niet te kloppen. Door de leugenindustrie (onder andere QAnon, gesteund door Trump) weten een heleboel mensen de feiten niet over wat er in de wereld gaande is, en de gevolgen daarvan hebben we vorige week gezien, en zullen we wellicht deze en komende week weer zien. Ook de geschiedenis geeft aanwijzingen van de rampzalig gevolgen van de leugenindustrie (Goebbels, Hitler), waardoor volksstammen een onjuist beeld kregen van de waarheid omtrent Joden, homo’s, vrijmetselaars, Roma, enzovoort. Om tot het heden terug te keren: onwetendheid is een van de redenen waarom sommige mensen zich zo slecht houden aan de Corona-maatregelen, en zich niet willen laten inenten, waardoor we binnenkort hier Engelse toestanden kunnen verwachten. En last, but zeker not least: veel mensen hebben zich niet echt verdiept in de gevolgen van de opwarming van de aarde. Als men dat echt tot zich zou laten doordringen zou er wel meer gevoel van urgentie ontstaan, dat de politiek en het bedrijfsleven zou beïnvloeden.*)

Ik ben verontrust hoe deze complottheorieën de geest aantasten van zogenaamd weldenkende burgers. Ik heb in mijn omgeving al een aantal keren mensen aangetroffen, die de meest onwaarschijnlijke meningen en theorieën aanhangen, die evident onzin zijn, maar wel hun schadelijke uitwerking hebben. Mensen van wie ik dat nooit verwacht zou hebben. En met wie je eigenlijk niet over hun meningen kunt debatteren; waarheid is waarheid en de hemel is groen.

Wij, echt weldenkende burgers, voelen ons natuurlijk ver boven deze verwarde geesten verheven. Maar er rust wel een verantwoordelijkheid op ons. In de eerste plaats: we moeten wel kennis nemen van die complottheorieën, want anders zijn we zelf onwetend over een gevaar dat ons bedreigt. In de tweede plaats zullen we ons moeten realiseren dat de tricktster ook in ons zelf leeft (zie mijn blog van 26 november j.l.). Waar gaan we zelf de waarheid uit de weg en waarom? Als we dat niet onderzoeken zullen we ons nooit verbonden kunnen voelen met de geestelijk verdoolden, die samen met ons deel uitmaken van de eenheid die Gaia heet.

*) Lees bijvoorbeeld het boek Zes graden van Mark Lynas, 2020.

Elk zijn is tot niet-zijn geschapen.*

IJs, weder en Corona dienende word ik een dezer dagen in goede gezondheid 81 jaar – dank u voor de gelukswensen. En dan te bedenken dat ik me ooit had voorgenomen 75 jaar te worden. Maar dat project is dus grandioos mislukt. Hoe dit zij, ik ben dus weer een jaartje dichter bij de dood gekomen. Voor zover ik kan nagaan ben ik daar niet bang voor – hoewel, op het moment suprème me overgeven en alle controle loslaten . . ? – maar wel voor het mogelijke lijden dat daaraan vooraf zou kunnen gaan. De mens lijdt het meest door het lijden dat hij vreest, maar dat niet op komt dagen. Zo heeft hij meer te dragen dan God te dragen geeft.

Nu denk ik maar zo dat de meeste mensen, bewust of onbewust, hetzij bang zijn voor de dood of, net als ik, voor het lijden. De pandemie dreigt die angst meer naar de voorgrond te brengen, zoals eerder al de klimaatcrisis, die ons immers collectief bedreigt. Wel is de dreiging van de klimaatcrisis vager en verder weg dan die van de pandemie, maar toch kan ook het bewustzijn van dat gevaar de angst in ons oproepen. Met angst is moeilijk te leven. Veel van de ontkenning van beide problemen, en veel van de agressie en lelijkheid in de samenleving is daaruit te verklaren. Angst kan ons ook verlammen en doen vluchten in een houding van ‘na mij de zondvloed’.

Dat zijn dus allemaal geen constructieve manieren om met angst om te gaan. De angst onderdrukken is ook niet effectief; de angst is reëel en door deze weg te stoppen of te ontkennen wordt die onderhuids alleen maar groter, en heeft daar zijn schadelijke werking (depressie, verlies aan energie en levenslust, ziekte, wat dan ook). Maar wat dan wel? We zullen moeten leren met onze angsten te leven, door daarnaast veerkracht en hoop te ontwikkelen zodat die angst ons niet overmeestert of verlamt.

Hoe ontwikkelen we veerkracht en hoop? Door contact te maken met onze krachtbronnen: onze intuïtie, ons vermogen lief te hebben, onze kwaliteiten en talenten, onze innerlijke gids en last but not least onze hulpbronnen in de onzichtbare werelden, en dan vervolgens te handelen: doen wat onze handen en ons hart te doen vinden. Dan ‘sal ’t waerachtigh wel gaen. Twee weken geleden liet ik u mijn hoop zien, en vorige week wenste ik u een nieuw begin. Daar wil ik nu aan toevoegen dat ik u een jaar toewens vol veerkracht en hoop waarin u uw angst, als u die hebt, een plaats weet te geven.

  • J.C. Bloem. Dit blog is mede geïnspireerd op het prachtige stuk Hoe de angst te bedwingen? van Marian Donner in Trouw van 16 december 2020