Tag archieven: temperament

De gift van de oorsprong

Dit blog is het laatste deel van een serie die op 12 augustus is begonnen

En wat dacht je van het ervaren van de oorsprong door levendigheid, trilling, energie, ruimte, diepte te voelen IN het lichaam, op momenten van ge-waar-zijn, al dan niet in meditatie of yogahouding, of een moment van aandacht in het NU (Nanda, yogalerares, als reactie op mijn blog van 21 oktober, https://yoganandavanpraag.com).

Het vijfde aspect van ons als individu is onze persoonlijkheid. Het is de ordenende structuur, het referentiekader waarin de andere elementen hun plaats vinden dat ons door de oorsprong gegeven is. De persoonlijkheid is uniek voor elk van ons, zoals ook onze vingerafdruk uniek is, en we ontlenen er dan ook ons gevoel van uniciteit, van eigenheid aan.

Vanuit de psychologie is vaak geprobeerd de persoonlijkheid in typen te vangen. Zo onderscheidt Freud een orale, een anale en een fallische persoonlijkheidsstructuur. Jung onderscheidt tussen introversie en extraversie. Hippocrates onderscheidde tussen sanguinische, cholerische, flegmatische en melancholische temperamenten. Lowen beschrijft de schizoïde, orale, masochistische, hysterische, fallisch-narcistische en psychopathische karakterstructuur. Kretschmer onderscheidde tussen het pyknische, leptosome en atletische type. Soms proberen we onze persoonlijkheid te vangen in horoscopen. En zo voort en zo verder. Geen van deze typologieën dekt de hele werkelijkheid. Het zijn modellen die ons kunnen helpen inzicht te krijgen in iemands persoonlijkheid, zolang we maar niet de fout maken iemand in een hokje te stoppen. Dat dit niet kan ontdekken we als we onszelf in in een type proberen te vangen. Zij beschrijven allemaal een deel van de persoonlijkheid: karakter of temperament. Met uitzondering van de horoscopen zijn ze een product van nature (genen) en nurture (opvoeding en conditionering). De persoonlijkheid is echter een directe gift van de oorsprong.
Er is een typologie die de spirituele oorsprong van de persoonlijkheid in de beschrijvingen betrekt, en ook ons gedrag en de intra-persoonlijke interconnectie tussen de verschillende typen beschrijft. Ik doel hier op het enneagram. Voor een meer gedetailleerde beschrijving daarvan verwijs ik naar Wikipedia (https://nl.wikipedia.org/wiki/Enneagram) en A.H. Almaas en Helen Palmer.
Als het je bestemming is om na je fysieke overlijden voort te bestaan, dan is het je ziel die samen met je persoonlijkheid doorgaat. De andere elementen van je individualiteit gaan in grotere gehelen op: je lichaam in de aarde; je bewustzijn in de noösfeer (Vernadski, Teilhard de Chardin); het non-lokale bewustzijnsveld. De gedachten afstemmer trekt zich dan terug. Dit zijn natuurlijk maar vermoedens – zeker weten kunnen we het nooit. Ik denk daar in een later blog nog eens op terug te komen.

Met deze beschrijving van de persoonlijkheid wil ik deze serie over het heelal en de oorsprong van alles voorlopig afsluiten. Het was een ware pelgrimsreis. Niet alle vragen die ik op 12 augustus heb gesteld zijn aan de orde gekomen, maar volgens mij zijn we een heel eind gekomen. Het loont de moeite die vragen in dat blog er nog eens op na te slaan en bij wijze van evaluatie te kijken tot welke inzichten ze intussen leiden.
Het onderzoek heeft ons laten zien hoe alles met alles is verstrengeld (David Bohm). Ik spreek de wens uit dat deze serie u heeft geholpen uw spirituele bewustzijn te verdiepen, want dat is wat de wereld nodig heeft. Volgens David Bohm zal dit diepere bewustzijn het ons mogelijk maken diepgaande veranderingen door te maken. In elk geval heeft dit onderzoek mijzelf weer een stapje verder gebracht. En daarmee keer ik terug naar de wereld van alledag in blijvend ontzag voor het mysterie van het bestaan, dat we kunnen ervaren in de wereld om ons heen en in onszelf, als we daar onze onverdeelde aandacht op richten (zie het citaat van Nanda hierboven). De komende advents- en kersttijd is daar een bij uitstek geschikt seizoen voor.