Categoriearchief: Spiritualiteit

Samenwerken met de krachten van de natuur – hoe doe je dat?

De Findhorn Community in Schotland is geheel gebaseerd op leiding vanuit wat ze noemen de ‘Subtle Worlds’, of zoals Danaan Parry het omschreef: ’the elemental kingdom, which guides and nurtures the plants and the trees’. Daarmee wordt bedoeld de wereld van engelen en ‘deva’s (dat is een sanskriet woord voor ‘stralenden’) die de natuur, waarvan wij zelf deel uit maken, bestuurt. Het bestaan van die wereld is wetenschappelijk niet aangetoond, en wordt dan ook van uit materialistische en sceptische hoek bestreden, maar niet valt te ontkennen dat zij die zich er door hebben laten leiden opmerkelijke resultaten hebben geboekt (zie bijv: https://www.findhorn.org/aboutus/vision/founding-principles/ Zelf heb ik nooit direct contact gehad met deze wereld, en ik kan het bestaan ervan dan ook niet met zekerheid bevestigen, al geloof ik er wel in.

Ik zou het echter wel mooi vinden als ik in dit stadium van mijn leven direct contact met die wereld zou kunnen ervaren. Toen ik dan ook begin juli deelnam aan het Planetary Game in Findhorn (zie mijn blog van 28 juli) had ik de volgende intentie: uit te vinden hoe ik mijn relatie met de subtiele werelden kon versterken. Ik kwam echter tot de conclusie dat dit waarschijnlijk voor mij niet is weggelegd. Ik bevind me daarbij in goed gezelschap. Peter Caddy, een van de grondleggers van de Findhorn Community, had ook geen direct contact met die werelden, maar liet zich leiden door zijn eigen intuïtie en de ‘guidance’ van zijn vrouw Eileen en hun vriendin en huisgenote Dorothy Maclean.

Ik kreeg echter wel een andere aanwijzing uit het spel, met name bij de afsluitende ‘next step procedure’ (een aanwijzing voor hoe je de resultaten van het spel verder in je leven kunt toepassen). De inzicht kaart die ik daarbij kreeg was: ‘Je werkt samen met de krachten (‘forces’) van de natuur.’ Sindsdien worstel ik met de vraag wat die krachten van de natuur eigenlijk zijn, hoe ik ze kan herkennen, en hoe je daarmee kunt samenwerken. Veel verder dan de wel erg algemene begrippen voor natuurkrachten als leven en dood, scheppingskracht, de drang tot voorplanting, vrouwelijke en mannelijke energie (yin en yang) kom ik voorshands nog niet, laat staan dat ik helder krijg hoe ik daarmee kan samenwerken. Maar misschien wordt veeleer bedoeld dat ik samen moet werken met de identiteiten uit het ‘elemental kingdom’, ook al ervaar ik hen niet rechtstreeks. Wat dat in de praktijk zou betekenen is me echter nog een raadsel.

Ik vind het wel interessant dat ik na een leven dat ik heb gewijd aan mijn persoonlijke en spirituele ontwikkeling toch nog weer geconfronteerd wordt met zulke fundamentele vragen. Mijn persoonlijke ‘angel to go’ was trouwens ‘openness’, door mij opgevat als openheid van geest. Tja. . . er valt dus nog veel te leren.

Eindeloos en geborneerd bewustzijn.

3 reacties

In mijn vorige blog heb ik in dichtvorm het accent gelegd op wat ik allemaal niet weet en niet geloof. Uiteindelijk bleven er maar twee ‘zekerheden’ over (zie aldaar). Maar dat was toch niet helemaal correct. In dit blog wil ik een ander punt noemen waar ik in geloof. En dat is dat bewustzijn niet afhankelijk is van het functioneren van de hersenen. Sterker, dat het bewustzijn (denken, voelen, ervaren. beleven, waarnemen, het aansturen van ons lichaam) helemaal niet in de hersenen plaats vindt.

Dit is in verscheidene studies aangetoond. Een van de bekendste kunt u vinden in het boek Eindeloos bewustzijn van de cardioloog Pim van Lommel. Aan de hand van bijna-dood ervaringen (BDE’s) en lichaamsuittredingen (BLE’s: buiten-lichamelijke ervaringen), die ook plaats kunnen vinden als de hersenen (tijdelijk) niet meer functioneren (hersendood) laat hij op wetenschappelijk overtuigende wijze zien dat bewustzijn kan plaats vinden onafhankelijk van het functioneren van de hersenen. Dit onderzoek is voor het eerst gepubliceerd in het gerenommeerde medische tijdschrift The Lancet (2001).

Deze bevinding wordt ondersteund door het zeer zeldzame, maar wel gedocumenteerde verschijnsel van ‘hersenloze mensen”, mensen waarbij nauwelijks of sterk verminderde hersenmassa aanwezig is, die toch normaal functioneren (James Lorber, Science, 1980). En ook door het verschijnsel van terminale luciditeit, mensen met Alzheimer die enkele dagen of uren voor hun sterven opeens normaal en helder kunnen functioneren (Michael Nahm, Ph.D.: Terminal Lucidity in People with Mental Disease and Other Mental Disability; The Journal of Near-Death Studies, Volume 28, No 2, 2008)

Dit zijn alle opmerkelijke en overtuigende fenomenen, die mijns inziens maar tot één conclusie kunnen leiden: het bewustzijn is te zien als een eindeloos veld, dat zich niet tot een bepaalde plaats beperkt. Van Lommel spreekt van een non-lokaal bewustzijn in een niet plaats gebonden ruimte. Grappig dat hij hierbij langs wetenschappelijke weg tot eenzelfde conclusie komt als de filosoof Teilhard de Chardin die het concept noösfeer heeft gemunt (Het verschijnsel mens, 1958).

Ik ben een sceptisch mens, en ik geloof niet gauw iets dat ik niet zelf heb waargenomen, zoals u in mijn vorige blog heeft kunnen lezen. Maar ik ben ook een wetenschapper, en tegenover zoveel overweldigend bewijs kan ik niet op. Dus ja, ik geloof in eindeloos bewustzijn. Des te opmerkelijker vind ik het dat vele bekende en minder bekende wetenschappers, materialisten en sceptici, het bestaan van dit fenomeen blijven ontkennen met een hardnekkigheid, die ik niet anders kan duiden dan als een emotionele hechting aan een onbewezen vooronderstelling, namelijk dat alleen dat bestaat wat zintuigelijk kan worden waargenomen. (Een dergelijke hardnekkigheid zien we ook in de discussie over de vrije wil). Een vooronderstelling overigens die door de kwantum mechanica wordt gelogenstraft. Waar zou dit gebrek aan openheid van geest toch vandaan komen? Ik zou het niet weten, al kan ik als psycholoog daar wel over speculeren. Maar dat laat ik verder maar aan u, de lezer, over.

Boos!

Geef een reactie

Dezer dagen werd ik weer eens geconfronteerd met iemand die hardnekkig alle geestelijke activiteit verklaarde uit hersenactiviteit. U kent dat wel: vrije wil bestaat niet, bewustzijn bestaat niet, het denken, voelen, ervaren vindt plaats in de hersenen; alleen dat wat zintuigelijk waar te nemen en te meten is bestaat, enzovoort en zo verder. Als u het zo ziet staan klinkt het nogal extreem en dwaas, maar ik zou niet graag het aantal natuurwetenschappers en medici, en ook overigens weldenkende burgers, de kost geven die dit werkelijk geloven. Ik druk me verkeerd uit: die dit absoluut zeker weten. Alle wetenschap die zich met niet-materiële verschijnselen bezig houdt (zoals bijvoorbeeld de studie van P. van Lommel naar bijna doodservaringen, de acupunctuur of bepaalde gebieden uit de kwantummechanica) wordt door hen als niet relevant ter zijde geschoven. Ik ga die onzin in dit blog niet weerleggen, dat kunt u zelf wel (maar anders verwijs ik u naar hoofdstuk 3 van mijn boek ”Voor niets gaat de zon op . . . ‘). Waar ik het in dit blog over wil hebben is waarom dit verontwaardiging, ja zelfs woede, bij me opwekt, en waarom diegenen die dat beweren er zo hardnekkig aan vasthouden en ongevoelig zijn voor tegenargumenten. (Overigens blijk ik niet de enige te zijn die hier boos over wordt bleek me in een gesprek met een bankier).

Eerst wat mijn eigen gevoelens betreft. In de eerste plaats zijn dit soort beweringen denk ik een belediging voor mijn intelligentie; ze houden een zeker dedain in voor wie er anders over denkt. Éen voorbeeld: een zin als “het denken vindt plaats in de hersenen” slaat natuurlijk nergens op. In de hersenen vinden alleen maar chemische, elektrische en magnetische processen plaats, parallel aan het denken. Hoe de verbinding met de ervaring van denken tot stand komt is een onbegrepen mysterie.

In de tweede plaats denk ik dat dergelijke opvattingen maatschappelijk schadelijk zijn. Het opvatten van de wereld als een louter materiële werkelijkheid belemmert de spirituele bewustwording. En spirituele bewustwording is wat we in deze ontkerstende en geseculariseerde samenleving hard nodig hebben als bron voor een collectief handelen dat is gebaseerd op de waarden van ontzag en eerbied voor het leven, verwondering, respect voor de ander, broederschap/zusterschap en openheid van geest. Het ontmoedigt de gedachte dat we alles en iedereen kunnen controleren en manipuleren.

Mijn reactie doet me denken aan mijn reactie op zogenaamde ‘experts’ die, – zelfs vandaag de dag nog! – ontkennen dat er zoiets is als ‘global warming – en, zoals de Nederlandse regering (en volgens Trouw van dinsdag 80 % van de Nederlandse bevolking) de urgentie van dit probleem niet willen zien. Hoe geborneerd kun je zijn!

Zoals Robert Long al zong: het is allemaal angst. Dat valt bij het minder ontwikkelde deel van onze broeders en zusters nog wel te begrijpen en ook te billijken, maar dat een groot deel van onze zogenaamde elite het zo grondig laat afweten stemt treurig. Ik denk dat het in feite angst is die veel van onze ‘opinion leaders’ zo doet vasthouden aan evident niet kloppende denkbeelden. Waardoor ze niet het spirituele en wijze leiderschap kunnen uitoefenen, waaraan onze maatschappij zo dringend behoefte heeft.

Laat nog steeds de vraag open, waarom ik hier steeds maar weer zo ‘upset’ van word. Kan ik het niet van me laten afglijden? Kennelijk niet. Ik gaf hierboven daarvoor wat redenen, maar daarmee ben ik er nog niet uit. Het zelfonderzoek gaat door.

De weg naar het einde. . .

Geef een reactie

Het was weer de tijd van de voornemens voor het nieuwe jaar. Maar u weet, de weg naar de hel. . . De weg naar de hemel ook trouwens. Waar we in feite naar toe gaan weten we natuurlijk niet – naar het einde in elk geval.

Wat houden die voornemens in? Eigenlijk komen ze allemaal op hetzelfde neer. Het zijn concretiseringen van ons verlangen een goed mens te zijn, of een beter mens te worden. Maar wat is goed, wat is beter? De meeste terroristen beschouwen zichzelf als goede mensen.

Er is al decennia een discussie gaande over wie of wat een goed mens, een ‘Gutmensch’ nu eigenlijk is. Sinds de nazi’s deze termen als scheldwoord gebruikten voor mensen van goede wil, die zich verzetten tegen het nationaal socialisme, is het in populistische en extreem rechtse kringen nog steeds een populair scheldwoord voor weldenkende mensen (zoals Merkel bijvoorbeeld). Wat zij die dit woord als scheldwoord gebruiken zich wellicht niet realiseren is dat de tegenpool van de Gutmensch de Übermensch is: de aristocraat, een heerser, eentje die zelf waarden schept, een roofdier met een sterk, nietsontziend karakter, voornaam en afstandelijk, maar bovenal: vrij van rancune. De gebruikers van het woord zijn schatplichtig aan Nietzsche, die het woord ‘Gutmensch’ heeft ingevoerd en heeft gesteld tegenover de Übermensch. Wie de Gutmensch veracht moet de Übermensch eren (Schnitzler in de Volkskrant, 30/9/2011). Het zich afzetten tegen de Gutmensch impliceert twee zaken: het zich afzetten tegen iedere vorm van altruïsme, zoals Nietzsche en in zijn voetspoor Ayn Rand doen (daarop is het neo-liberalisme gebaseerd), en een verlangen naar een sterke leider (terwijl diegenen die de term gebruiken zich juist afzetten tegen iedere vorm van elite. Maar zonder elite gaat het in de wereld niet).

Maar stel dat we wel degelijk mensen willen zijn van goede wil. Waar gaat het ons dan om? Willen we goede mensen zijn, of willen we goede dingen doen? In het eerste geval komt het erop aan de klassieke, kardinale deugden in onszelf te ontwikkelen: moed, gematigdheid, verstandigheid en rechtvaardigheid (deugdenethiek). Als we daarentegen ons willen richten op ons handelen dan kunnen we te rade gaan bij de plichtethiek van Kant: de categorische imperatief schrijft dan voor dat we zo behoren te handelen jegens anderen als we zouden willen dat die anderen jegens onszelf zouden handelen.

Zelf kan ik me in deze beide ethische theorieën niet zo goed vinden. Ze worden door mij ervaren als een morele druk, waartegen ik neig me te verzetten. Ik geloof meer in een persoonlijke ethiek waarbij we ons in elke situatie laten leiden door onze innerlijke gids, ons zuivere geweten (datgene wat we al wisten voor dat we onze normen hebben aangeleerd). Je zou dat ook een waarde ethiek kunnen noemen, voor zover dat geweten is gefundeerd op enkele boven-persoonlijke waarden. Deze ethiek vraagt een grote mate van bewustwording, en als we derhalve een ‘beter’ mens willen worden zullen we continu moeten werken aan ons (zelf)inzicht en openheid van geest. Diegenen die dat doen kunnen zich niet verbinden met godsdienstige of politieke ideologieën of een starre dogmatiek. Zij vormen misschien dan geen elite, maar zeker een voorhoede op weg naar het einde. Welk einde, wanneer? Misschien de dood, of het einde van onze beschaving. Maar het zou ook het einde kunnen zijn van onverschilligheid en destructie. Dat geloof ik.

It’s time to utilize the power of our soul

1 reactie

2015 was a difficult year. But it ended with two hopeful events: the climate agreement and the UN resolution about Syria. Both events are really only very small first steps toward real solutions, but these are steps anyway. The results of the climate conference are meagre, but the fact that almost all world leaders came together and agreed about the problem is unique and forms a fundament upon which can be built further.

Maybe this could even the path for a similar conference about violence and peace. It would be good if all the world leaders could come together to discuss two questions: 1. What is causing this rage, that results in massive violence, and 2. Could it be that we misinterpret our holy texts? This idea of a peace conference is not mine, but Neale Walsh’s, who promised to take the initiative for such a conference if no one else will do so. A little bit far out perhaps, but if we all support him, you never can tell what the outcome will be. I wish him (us) good luck!

In the mean time it would be good if we for ourselves would take a pledge, that we will never, directly or indirectly, use or support violence in the name of God, the Divine, the Source, or however you want to name it. It would also be good if our leaders would do so in public. This could even become a world wide movement. This also is not my idea, but is coming from https://www.humanitysteam.org.

One of the things that happened the last few years is that many of us traded our internal identity for a more superficial connection with the outside world. This is because we are spending so much time at the computer on internet. This results in a superficial communication with the outside world. To act and respond responsible in the world it is necessary to stay away from the computer and internet at least a few hours a day, and maybe a day a week. Thus we can let the information sink in.

And thus I come to the conclusion of this blog, that I already stated in the title. In 2016 let us use the power of our soul. Let’s talk about about our pledge, our insights, hopes and faith. Let’s stand up against the narrow-mindedness and pettiness of (most of) our leaders. Let’s support ideas as the above. In short let’s speak up. This is my intention for 2016. They say the way to hell is paved with good intentions. Let’s hope not so.

I add a piece of Carolyn Myss to this blog. It’s is inspired by the American situation, but much of what is happening there is happening in a slightly less extreme form here as well, or may happen in the near future. She too pleads for speaking up. If not us, then who? Reading it is strongly recommended. Download:

URL: https://www.erikvanpraag.nl/wp-content/uploads/2015/12/Myss-Dec.15.20152.docx

I wish you Love and Light in the new year.

(I apologize for mistakes in my English. Blogs are cursory – not stuff for correction by a native speaker).

Het feest van het Licht.

Geef een reactie

Ik had u een vrolijk blog beloofd voor de Kerst. Maar wat is vrolijk? Denken we daarbij aan oppervlakkig plezier en entertainment, of mikken we op de diepe vreugde van het Licht?

Kerstmis schijnt het feest te zijn van de terugkeer (of, in Christelijke termen: de komst) van het licht, maar wat is licht? In de oude natuurgodsdiensten werd altijd het zonnewendefeest gevierd, in onze streken het Joelfeest. Daarbij lag het accent op de terugkeer van de zon (fysiek licht). Maar geen zonnewendefeest zonder aandacht voor de duisternis. Niet het negatieve beeld van duisternis dat heden ten dage domineert, maar het beeld van de vruchtbare duisternis, waarin onze intuïtieve en creative krachten zich bevinden. ‘Het zaad roert zich in de aarde’, zoals het Essene Book of Days het poëtisch omschrijft. Dus ook het oude Joelfeest bevatte al een mystieke component.

Tegenwoordig schrijven we aan het licht zelf ook allerlei mystieke eigenschappen toe. Dit zogenaamde Grote Licht openbaart zich in de ‘kleine’ lichten, de plekken waar en de momenten waarin het leven ‘licht’ is: ‘de lente, mimosa, de merel, Mozart, de liefde, de wijn, het oog van vrienden, de dans.’ *) En in de vrijmetselarij zeggen we : in wijsheid, kracht en schoonheid.

Maar wat ìs dan dat Grote of Heldere Licht? Voor pseudo-Dyonysius was het de godheid zelf, maar binnen de Christelijke theologie is het meer een kracht die van God uitgaat: ‘het leven was het licht der mensen’ (Joh. 1:5) en ‘Ik ben het licht der wereld’ (Jezus in Joh. 8:12) en natuurlijk Genesis: ‘Daar zij licht!’ (al kan dat als natuurlijk licht geïnterpreteerd worden). In het boeddhisme, wordt het Licht daarentegen niet aan een Godheid verbonden.

Mensen die een bijna doods ervaring (BDE) hebben doorgemaakt rapporteren dat zij dit Licht daadwerkelijk ervaren hebben. De grote vraag is echter of we dat Licht al gewoon hier en nu kunnen ervaren, bij leven en welzijn. Zij die een BDE hebben doorgemaakt beweren over het algemeen stellig van wel, en ook het Boeddhisme en het Hindoeïsme stellen dat je al hier op aarde samadhi, het nirwana dan wel satori kan bereiken. Er zijn echter maar weinig mensen die dit is gegeven. Zelf ben ik nooit verder gekomen dan een diepe eenheidsbeleving, prachtig en ontroerend, maar geen directe ervaring van licht (die ik overigens wel heb gehad tijden een geleide meditatie – maar dat kan ook een illusie zijn geweest).

Daarom denk dat ik zelf en de meesten van ons het zullen moeten doen met de kleine lichten, waarvan hierboven sprake was. Maar klein hoeft niet te betekenen: gering. Zij vormen de vreugdevolle lichtheid van het bestaan. Mijn kerstwens voor u: een vrolijk en licht kerstfeest!

*) Uit: Han Fortmann, Oosterse Renaissance, waarop dit blog is geïnspireerd.

De twee vloedgolven: vluchtelingen en de zee.

4 reacties

Tot nu toe heb ik me niet uitgelaten over het vluchtelingenvraagstuk. Er wordt zoveel over gezegd en geschreven – wat zou ik er nog aan kunnen toevoegen?

Misschien dit: dat er eigenlijk nauwelijks gesproken wordt over de structurele kant van dit vraagstuk. Het vluchtelingenvraagstuk heeft een paar oorzaken: het bestaan van vele misdadige regimes in de wereld, waar tegen de bevolkingen terecht in opstand komen, welke opstanden dan ontaarden in terrorisme en oorlog, en daarnaast de gruwelijke economische ongelijkheid en armoede in de wereld. En misschien ook nog de ontaarding van verschillende godsdiensten in blikvernauwing en fanatisme. Deze oorzaken hangen overigens onderling samen, en het laat zich aanzien dat deze oorzaken tenminste nog decennia zullen voortduren.

Daarom is het geen oplossing om hier grote aantallen vluchtelingen op te nemen. Het is mooi dat beginselen van humaniteit de ergste nood van het moment wellicht verzachten, maar met een oplossing van het vraagstuk heeft het niets te maken, want er zullen steeds weer nieuwe massale stromen vluchtelingen bijkomen. Ook het principe van ” opvang in de regio” is geen oplossing. Zelfs al zou daar genoeg geld voor beschikbaar komen: je kunt je niet voorstellen dat mensen eindeloos kunnen en willen verblijven in vluchtelingenkampen, zonder dat ze daar weer een zinvol bestaan kunnen opbouwen (net zomin als ze hier eindeloos in opvangcentra kunnen verblijven).

Zoals ik het zie staan we in de komende decennia voor een tweetal gigantische uitdagingen: het scheppen van een vredige, waardige, rechtvaardige en min of meer democratische wereldsamenleving (zodat niemand meer zijn huis en haard hoeft te ontvluchten), en het overleven van de klimaatcrisis (waaronder de zeespiegelstijging). Deze uitdagingen staan ook nog eens diametraal tegenover elkaar in die zin, dat de klimaatverandering zal leiden tot schaarste, waardoor het nog moeilijker zal worden op een fatsoenlijke manier met elkaar om te gaan. Ook vraagt het scheppen van een rechtvaardige samenleving om economische investeringen, hetgeen we in verband met de klimaatcrisis nu juist eigenlijk niet moeten hebben (lang niet alle investeringen kunnen werkelijk groen zijn).

Wat moeten we doen als we voor een of meer problemen eigenlijk geen oplossing weten? De eerste stap is dan dat we het probleem onder ogen moeten zien. Echt onder ogen zien, bekijken in al zijn facetten, zo diep en breed mogelijk, het tot ons laten doordringen, niet wegkijken. Dan ons vervolgens realiseren dat we het probleem niet kunnen oplossen met de denkwijze die het heeft veroorzaakt, zoals Einstein reeds zei. De enige weg is dan de methodiek van het U-model (Scharmer, Senge): net zolang de vertwijfeling, machteloosheid en wanhoop toelaten tot onze creativiteit vrij komt. Dat proces kunnen we niet alleen doen, we moeten dat samen doen met anderen, anders kunnen we het geestelijk niet aan, en breken we het voortijdig af. Een dergelijk proces vergt tijd en moed (en een goede begeleiding!).

Van politici kun je deze stap niet verwachten. Zij zijn ondergedompeld in de waan van de dag, en zijn niet in een positie om dit aan te gaan. We hebben echter enkele organen in onze samenleving die een dergelijk proces wel zouden kunnen starten. Ik denk daarbij aan het Planbureau voor de Leefomgeving, de Wetenschappelijk Raad voor het Regeringsbeleid of het Sociaal en Cultureel Planbureau. Maar ik denk niet dat deze organen dat zullen doen, als ze daartoe niet worden uitgedaagd.

Ik heb in deze wereld weinig invloed (meer). Maar misschien zijn er anderen (misschien zelfs wel onder mijn lezers) die deze organen direct of indirect wel in beweging kunnen brengen (zoals een klein steentje een steenlawine kan losmaken). En als die organen dagen, weken of maanden in deze processen zouden zijn ondergedompeld (want zolang kan dat wel duren), dan zullen ze misschien de samenleving daarbij gaan betrekken. En dan kunnen er wonderen gebeuren, en kan Nederland weer gidsland worden.

Misschien een volstrekt idiote droom. Echter: naast de fysieke wetten uit de Newtoniaanse natuurkunde kent deze wereld ook een vijftal mystieke wetten, waavan de vijfde wet die is van het ongelimiteerde potentieel. Die wet houdt in dat er geen grenzen zijn aan wat de mensheid kan scheppen. Dat is de creativiteit die kan vrijkomen als we met elkaar de problemen daadwerkelijk tot ons door laten dringen. Ongelimiteerd potentieel . . . een bemoedigende gedachte.

Een stukje vaderlandse geschiedenis (juni-sept. 2015) – deel II.

1 reactie

Vervolg van het blog van gisteren:

Op 20 augustus wordt bekend dat 29 wetenschappers, onder wie 17 klimaatexperts, van mening zijn dat het vonnis van 24 juni goed uitvoerbaar is. Zij adviseren de staat niet in hoger beroep te gaan. Diederik Samson schrijft in een email aan verontruste PvdA-ers dat de uitspraak van de Haagse rechter nog lang niet ver genoeg gaat om de klimaatcrisis te bezweren. ‘We zullen veel meer moeten doen.” (Trouw)

Op 27 augustus laat Herman Philipse, hoogleraar filosofie, zien dat de schatting van zeespiegelstijging van 3 meter die Hansen noemt nog aan de voorzichtige kant is. Zelfs bij 2 graden temperatuurstijging is een zeespiegelstijging van 5-9 meter al mogelijk. De regering, zo zegt hij, is op zoek naar nieuwe ambities. Hier is er een: er naar te streven dat ons land ook in 2100 nog bestaat. (NRC/Handelsblad)

Op 1 september wordt bekend dat het kabinet tegen het rechterlijk vonnis in beroep gaat, maar dat ze het vonnis wel gaan uitvoeren – ze moeten wel; de rechtbank heeft het vonnis uitvoerbaar bij voorraad verklaard, hetgeen betekent dat het hangende eventueel hoger beroep voorshands uitgevoerd moet worden -, zonder nochtans concrete en voor de hand liggende maatregelen aan te kondigen. De argumentatie: uitzoeken of de rechter zich niet op het terrein van de politiek begeeft. Een tweede fossiele mastodont, Frits Bolkestein, gaat eveneens op de stoel van de rechter zitten en en keurt in zijn grote wijsheid het besluit van het kabinet goed. (NRC/Handelsblad)

Op 3 september wordt duidelijk dat er van de uitvoering van het vonnis door het kabinet niets terecht zal komen. Aanvullende maatregelen worden uitgesteld tot 2016. Voor de hand liggende maatregelen (sluiting kolencentrales, verlagen maximumsnelheid) worden daarbij door de VVD uitgesloten. Een rapport van het gezaghebbende Planbureau voor de Leefomgeving en het Energiecentrum Nederland wordt door het kamerlid Dijkstra van de VVD afgedaan als prutswerkje. Tegen een dergelijke arrogantie zal staatsecretaris Mansvelt niet zijn opgewassen, neem ik aan. (Trouw)

Tot zover deze beknopte geschiedenis van de zomer van 2015, die de geschiedschrijving zal ingaan als de geschiedenis van de laatste gemiste kansen. Ik concludeer hieruit het volgende: 1. De PvdA is in dit kabinet niet opgewassen tegen de VVD, 2. Het is lang niet zeker dat dit land de 22e eeuw zal halen (dat komt natuurlijk niet alleen door het Nederlandse beleid), 3. In Parijs zullen in december belangrijke afspraken gemaakt worden over het klimaatbeleid, maar te weinig en te laat; afspraken die bovendien door landen als Nederland niet of onvolledig zullen worden uitgevoerd.

Natuurlijk blijft het van belang om te pleiten voor een VEEL intensiever klimaatbeleid, maar ik denk dat het nog veel belangrijker zal zijn ons te bezinnen hoe we als mensheid waardig zullen kunnen blijven leven op een planeet die door ons doen en laten zal verworden tot een onbarmhartig milieu. Daarbij denk ik aan het loslaten van onze gehechtheid aan het materiële, en het koesteren van die werkelijkheid die het tijdelijke ontstijgt: stilte, vreugde, schoonheid, liefde en vrede. Als we hiermee bij onszelf beginnen kunnen we deze geesteshouding ook uitdragen, en zo bijdragen aan de ontwikkeling van weerbaarheid. We zullen dat nodig hebben.

Do Santa Claus and ecosystems exist? And God?

1 reactie

Now that summer is coming to an end and the meteorological autumn is almost beginning (September 1st) it is time for going inside and do some study and reflection. So I went on a retreat in a monastery and started to read one of the latest books of Ken Wilber (Integral Spirituality, 2007). That led me to the following question: does Santa Claus exist?

To answer this question in a meaningful way I want to make a short excursion to modern developmental theory. Many authors and scientists have extended evolution theory to a description of the evolutionary development of cultures. The most well known of these descriptions is spiral dynamics, but there are many more. Often the colors of the rainbow are used to denote the different stages in this evolution, from infrared to ultraviolet or clear light (Spiral Dynamics has a slightly deviating system). I for myself roughly differentiate between traditional (up until amber), modern (orange), postmodern (green) and unknown (turquoise and higher).

Now, before returning to my question about the existence of Santa Claus I want to pose another question first: do ecosystems exist? If we should have asked this question to people in the traditional epoch they wouldn’t have understood the question. They couldn’t have consciously found and perceived an ecosystem. The concept simply wasn’t there, and what you can’t conceive you can’t perceive. Now the interesting question is: do ecosystems in the traditional world exist? Don’t fall in the fallacy of the myth of the given: that reality is something that is simply there, given to us. Since Kant we know that reality is at least partially a construct of our mind.

So ecosystems certainly exist in modern and postmodern times, but if they existed before that time (and for people who still live traditionally today) remains to be seen. I gladly leave the conclusion about that to the reader.

Now about Santa Claus. The myth of Santa Claus certainly fits in the traditional way of thinking, although in traditional times the myth was quite different from how it is now. Phenomena in earlier stages of development can always survive in later stages. And this myth, in some form, certainly has survived the centuries. So what can be said is that the myth about Santa Claus (and in Holland: Sinterklaas) certainly exists. But does Santa Claus himself exist?

When I, with my grandchildren, am watching the arrival procession of Sinterklaas in the Netherlands, and I see not only children, but grown ups as well, cheering and waving, then I know Sinterklaas exists. And he exists independently of the cultural level of the onlookers. Maybe emptiness is form and form is emptiness (Heart Sutra), and physical reality is an illusion, but the joy certainly is real. As Richard Back (Donald Shimoda) said in Illusions: The image is the dream, the beauty is real. And so it is.

And God, does he/she/it exist? If it is true that we co-construct reality, then maybe we also co-construct God. The way God then manifest him/her/itself depends on the cultural development of the constructing person(s). If this is all true, the question if God exists becomes obsolete. God is because we are, and surely is more than religious projection. But anyway, if we want to have a meaningful experience representing God, it as a rule demands a lot of investment in time and energy (training in concentration, meditation, prayer, ritual, taking time in silence). About that all spiritual and religious traditions agree. Only in exceptional cases the experience of God is just given to someone by grace.

So far the results of some weeks of study and contemplation. As the freemasons say: so mote it be.

(I apologize for mistakes in my English. Blogs are cursory – not stuff for correction by a native speaker).

De zolder van mijn geest

1 reactie

In deze fase van mijn leven ben ik van alles aan het opruimen. Oude documenten, nutteloze snoeren en apparaten, oude kleren die ik niet meer draag, boeken die ik toch niet meer lees, en niet in de laatste plaats: de zolder van mijn geest. Ongelofelijk wat daar in de loop van de jaren is opgeslagen aan zinvolle en nutteloze kennis. Voor een deel netjes in een archief met kasten en hangmappen, voor een deel ongeordend in stoffige kisten en koffers die achteraf staan, en waarin ik niets meer kan vinden, of juist onverwacht op een vergeten weetje of herinnering stuit. Ik wist niet dat ik het in me had.

Een groot deel van die kennis gaat over persoonlijke ontwikkeling. Dat was per slot van rekening het specialisme waarmee ik mijn brood heb verdiend. Nu dacht ik dat, voordat ik al die kennis weggooi, of op mijn zolder laat liggen zodat het bij mijn dood verloren gaat, ik het beter beschikbaar kon maken voor de buitenwereld. Dus had ik die kennis geordend in een achttal artikelen die zijn verschenen in het vrijmetselaarstijdschrift Thoth, en heb ik die artikelen nu gebundeld in een handzaam boek: ‘ Op weg naar jezelf. . . een pelgrimsreis in zeven etappes’.

Het boek bevat een soort ‘road map’, een soort landkaart in de vorm van een matrix, die de pelgrimsreis indeelt in zeven etappes of fasen, en tegelijkertijd de verbinding legt met negen theorieën en werkwijzen op het gebied van persoonlijke en spirituele groei. Die roadmap zit, behalve in het inleidende hoofdstuk, ook achterin het boek vanwaar hij kan worden uitgevouwen, zodat je hem tijdens het lezen (het afleggen van de weg) telkens kunt raadplegen.

Voor de kenners: de werkwijzen en theorieën heb ik ontlleend aan de volgende bronnen: de vedische chakraleer, het werk van Caroline Myss en Ton van der Kroon, het transformatiepel, de RK Kerk, de antroposofie, de oude (Westerse) mysteriescholen, de kabbala, en Kundalini-yoga, waaraan ik dan zelf nog een werkwijze heb toegevoegd. En passant geeft het ook af en toe een inkijkje in de vrijmetselarij. Overigens merk ik, dat als je zo bezig bent met opruimen, er nog veel meer kennis beschikbaar blijkt te zijn, maar naar volledigheid heb ik niet gestreefd. Dat streven zou geleid hebben tot een onhanteerbare brei, waar niemand meer iets aan heeft. Soms heb ik naar de bron van al die niet genoemde kennis verwezen, maar voor de rest: het is goed voor het oud vuil. Het is ongelooflijk wat een mens gedurende een lang en interessant leven allemaal opslaat en met zich meesleept.

Dit boek kan nuttig zijn zowel voor hen die de eerste schreden zetten op het pad naar bewuste zelfontwikkeling, als voor hen die al vergevorderd zijn op die weg. Voor de eersten is het een gids, die je veel tijd kan besparen, omdat je dwalen niet weer steeds hoeft te leiden tot verdwalen. Voor de gevorderden kan het prettig zijn om een overzicht te hebben van de reeds afgelegde weg. Het kan je ook helpen om jouw kennis, niet de mijne, weer door te geven aan anderen.

Het zou wel fijn zijn als dit boek goed verkocht zou worden, want ik heb er best wat geld in geïnvesteerd. Ook geloof ik dat deze wereld zelfontwikkeling en bewustwording nodig heeft, en ik vlei me met de gedachte dat dit boek daarvoor een bescheiden bijdrage kan zijn. Dus als je het zelf niet wilt aanschaffen, omdat je denkt: dat weet ik allemaal al (en dat is waarschijnlijk ook zo), verspreid dan de mare dat dit handige boek is uitgekomen! Waarvoor dank!

Bestellen is mogelijk via de uitgever, https://webshop.elikser.nl/s/erik%20van%20praag, via de boekhandel of, over enige dagen, via bol.com.