Ontheemd.

Erst kommt das Fressen, dann kommt die Moral (Bertolt Brecht)

Zij die me al langer kennen of volgen weten dat ik geloof dat (bijna) alle mensen hun leven leiden met een diepe gewondheid, de sacred wound. Zij kunnen zich daar al dan niet van bewust zijn, maar het beïnvloedt altijd hun denken en doen. De oorsprong van die gewondheid kan liggen in de lotgevallen van de vele (vaak tientallen) generaties die ons zijn voorafgegaan; lotgevallen die zijn neergeslagen in de genen. Volgens anderen kan die gewondheid ook voortkomen uit eerder geleefde levens, maar met dat gezichtspunt heb ik niet zoveel. In dit leven kan die gewondheid zich verdiepen door eerdere pijnlijke of zelfs traumatische ervaringen in de jeugd of de adolescentie, of nog daarna. Het interessante is nu dat deze gewondheid als regel in directe relatie staat met onze levensopdracht, onze missie; ons sacred contact. Dat is de reden dat ook de gewondheid ‘sacred’ genoemd wordt: hij kan je leven betekenis geven. Ik kan dat illustreren aan de hand van mijn eigen levensloop.

Mijn sacred wound zou ik willen benoemen als een gevoel van thuisloosheid. Dit gevoel is ontstaan via de stamboom van mijn vader, die een Jood van asjkenazische herkomst was, en wiens voorouders veel te maken hebben gehad met Jodenvervolging en in een tweeduizendjarige diaspora vaak moesten vluchten en hun woonplaats hebben moeten opgeven. Dit proces is nog versterkt door mijn eigen oorlogservaringen, die er tussen mijn derde en vijfde jaar toe hebben geleid dat ik in de onderduik veelvuldig van woonplaats (en van kleuterschool) heb moeten wisselen. Ook daarna was het thuis niet helemaal veilig: door de ondergane ellende (onder andere het verlies van bijna alle familieleden) hadden mijn ouders om te overleven veel gevoelens van wanhoop, verdriet en woede onderdrukt. Ze waren zeker liefdevolle ouders, maar ze waren ook als een slapende vulkaan die ieder moment tot uitbarsting kon komen (al gebeurde dat zelden). Kinderen voelen dat en dat draagt ook weer bij tot gevoelens van onveiligheid.

In de eerste helft van mijn leven heeft deze gewondheid geleid tot perioden van slapeloosheid, humeurigheid (speciaal aan begin van vakanties), een gebrek aan vertrouwen in het leven als zodanig (je kunt maar zo je veiligheid verliezen. . . ) en van daaruit alles dwangmatig onder controle willen houden. Door persoonlijk werk en therapie heb ik daar in de tweede helft van mijn leven minder last van gehad. Ik ontdekte mijn sacred contract: het scheppen van veilige leersituaties (een soort tweede thuis voor mijn cliënten; daarom werkte ik veel met leergroepen en teamconferenties. In mijn eerste post-doctorale opleiding noemden we dat een ‘cultural island’). Ik heb altijd geweldig geboft met het vinden van veilige woonsituaties (toeval? Ik voelde me geleid en gedragen en voel daarvoor een grote dankbaarheid), maar. . . één keer stortte mijn bouwvallige huis in tijdens de restauratie (wij waren elders bij een bruiloft van een bevriend echtpaar); één keer verloor ik mijn huis door een echtscheiding, en éen keer verloor ik mijn praktijkruimte door een haatcampagne. Allemaal toeval? Er zijn nog veel meer ’toevalligheden’ in mijn leven, maar dat allemaal beschrijven zou voor dit blog veel te ver voeren. Dit alles is voor mij inzichtelijk geworden tijdens mijn voetreis van Berlijn naar Praag (het Joods kerkhof aldaar) in 2001. Ik heb toen ook ontdekt dat er eigenlijk maar één veilig thuis is: in mijn diepste zelf.

In het huidige stadium van mijn leven met veel vrije tijd dacht ik: laat ik nog eens wat nuttigs doen in de wereld en zonder veel na te denken meldde ik me als vrijwilliger bij Vluchtelingenwerk Nederland (voor mensen die hun thuis verloren hebben!). Daar werd ik aangenomen als woonvrijwillger: iemand die asielzoekers die een verblijfsvergunning hebben gekregen begeleidt bij het zich ‘settelen’ in de toegewezen woning; met andere woorden: bij het creëren van hun nieuwe thuissituatie. Tja. . .

Na de behoefte aan eten en drinken is een veilige woon- en verblijfplaats de meest fundamentele behoefte die wij mensen hebben. Door een rücksichtlose economie, geweld, oorlog, milieu- en klimaatproblemen gaat die veilige plaats voor miljoenen mensen verloren. Daarom grijpt het vluchtelingen probleem en de klimaatontwrichting mij de laatste jaren echt bij de keel. Doordat we nu als collectief, als mensheid, onze veilige woonplaats, Gaia, aantasten dreigen we nu massaal ontheemd te raken. Al heb ik daar persoonlijk voorshands nog weinig last van, toch voelt het alsof mijn leven eindigt waar het is begonnen. Full circle . . wat een mysterie. Misschien is ieders leven wel zo te zien als je er oog voor hebt.

Brand in Findhorn

3 reacties

In de nacht van maandag op dinsdag zijn op ’the Park’ in de Findhorn Community zowel het ‘community centre’ als de ‘main sancturary’ in vlammen opgegaan. Voor hen die Findhorn kennen (mijn meeste lezers) zal dit wellicht al bekend zijn en zo niet, dan zal dit overkomen als een schok. Voor hen die niet bekend zijn met de Findhorn community: Findhorn is een ecologische en spirituele gemeenschap in Schotland, die wereldwijd voor duizenden mensen van grote betekenis is geweest en nog is voor hun persoonlijke en spirituele ontwikkeling. Het is een bron van perspectief en hoop voor de wereld, en manifesteert een directe toegang tot de ‘unseen worlds’. (Zie: www.findhorn.org)

Het ‘Community Centre’ en de Main Sanctuary’ vormden het hart van Findhorn. Zij waren respectievelijk het sociale en het spirituele centrum van de ‘Foundation’. Zelf heb ik in deze gebouwen menige voetstap liggen. Vanuit Findhorn is onder meer het transformatiespel ontwikkeld, dat zowel voor mezelf als in mijn beroepspraktijk van onschatbare waarde en betekenis is geweest. Nog gedurende de laatste Oud-en-Nieuw periode is vanuit het ‘Community Centre’ een zesdaags Transformatie Spel geleid waaraan wereldwijd 70 mensen deelnamen, onder wie Anne (mijn vrouw) en ik. Daar ging een grote bemoedigende kracht van uit. Ik voel me verslagen en weemoedig in de wetenschap dat deze gebouwen voor altijd vergaan zijn – ook al zou ik er wellicht nooit meer een stap gezet hebben; en al weet ik dat het ‘maar’ gaat om materie en de essentie van deze gebouwen met hun vernietiging niet verloren gaat. Deze gevoelens zal ik waarschijnlijk delen met duizenden over de hele wereld, die samen de internationale Findhorn gemeenschap vormen.

Omdat de afgebrande gebouwen niet direct aan elkaar grenzen, en niettemin tegelijk zijn afgebrand, is het vrijwel zeker dat de branden welbewust zijn aangestoken. Roept dat nu bij mij gevoelens van woede of haat op? Vreemd genoeg niet, eerder verbijstering en onbegrip. Ik kan absoluut niet begrijpen hoe iemand zo iets kan doen, zelfs als je door een ervaring met de Community gekwetst zou zijn. Ik kan er wel allerlei psychologische mechanismen voor bedenken maar mijn empathie schiet tekort. Het confronteert me met het feit hoe moeilijk het is om werkelijk eenheidsbewustzijn te ontwikkelen: me één voelen met de wereld om me heen, inclusief alle mensen (daar had ik toch al moeite mee). En toch is het dat eenheidsbewustzijn wat de wereld nodig heeft.

Naar aanleiding van de brand zei David Spangler: ‘de gebouwen zijn vernietigd, maar de energie waarvan die gebouwen en de activiteiten die erin plaats vonden een manifestatie vormden is niet verloren gegaan, en zal zich weer manifesteren als de gebouwen weer worden opgebouwd, al dan niet in vergelijkbare vorm.’ Laten we daar dan maar troost uit putten.

Ik worstel en kom niet boven.

1 reactie

Bij de laatste verkiezingen waren aanvankelijk bijna 10 % van de poststemmen ongeldig. Nadat er de hand werd gelicht met de formele regels, zonder dat de anonimiteit van de stemmers in gevaar kwam, bleef er twee tot drie procent ongeldige stemmen over.*) Ik heb zelf per post gestemd, en naar mijn beste weten zat ik niet bij die 10 %. Ik vond de schriftelijke instructie uitermate helder: in eenvoudige bewoordingen, en stap voor stap, en elke stap typografisch duidelijk van de volgende stap onderscheiden. Hoe kan het dan fout gaan, zou je denken.

Iets anders. Als je in Nederland als asielzoeker een verblijfsvergunning krijgt (in het jargon: je wordt dan statushouder) wordt je een woning toegewezen. Dan moet je talloze formulieren doorlezen of invullen: huurcontract, verklaring dat je de huur zult betalen, aanvraag uitkering, aanvraag energie en water, aanvraag zorgverzekering, aanvraag stadspas, aanvraag lening, verklaring dat je de lening zult terugbetalen, machtiging aan de gemeente om bepaalde bedragen in te houden op je uitkering, enzovoort. Sommige formulieren beslaan wel vijf pagina’s. Dat invullen gaat eigenlijk altijd goed, omdat de gemeenteambtenaren dat grotendeels voor je doen, en het dan met je doornemen om te kijken of het klopt. Ik ben daar als woonvrijwilliger van Vluchtelingenwerk bij aanwezig, en zie hoe ingewikkeld dat allemaal is. Er zou geen sprake van zijn dat dit allemaal goed zou gaan als de gemeenteambtenaren je daar niet bij zouden helpen; en zelfs dan is soms nog een nadere uitleg van een (telefonische ) tolk of van de woonvrijwilliger nodig.

Voor mij is het op grond van deze twee ervaringen volstrekt duidelijk geworden waarom er zoveel fouten worden gemaakt bij het invullen van aanvragen voor bijstand of toeslagen: huurtoeslag, zorgtoeslag, toeslag kinderopvang, kinderbijslag. Er staat een – voor mij! – duidelijke instructie op de website van de belastingdienst, inclusief verwijsadressen waar je hulp kunt krijgen. Maar die toelichting is voor die mensen die hem nodig hebben te ingewikkeld. Dus worden er fouten gemaakt, en dan word je in dit land aangeklaagd voor fraude. Maar in dit land is 15 % van de bevolking laaggeletterd, en dan heb ik het nog niet over de tallozen die onze taal onvoldoende meester zijn. Zij kunnen die formulieren niet foutloos invullen. Overigens worden ook de formulieren die vluchtelingen bij aankomst moeten invullen vaak verkeerd ingevuld, wat kan leiden tot een ten onrechte afwijzen van de asielaanvraag. Daar is vaak dan niets meer aan te doen.

Deze concrete problemen zijn op korte termijn op te lossen door als standaardprocedure in te voeren dat alle formulieren aan de balie ten stadhuize moeten worden ingevuld. Dat kost natuurlijk geld, en dat zal dus niet gebeuren (alsof alle correcties en rechtszaken geen geld kosten. . ). Maar structureel is hier een ander probleem aan de orde. Hoe bereiken we deze onderste laag van de samenleving, zodat ze meedenken over de koers van waar we met deze wereld naar toe willen? Dat lijkt me een voorwaarde voor het goed functioneren van de democratie. Zelf worstel ik ook met dit probleem. Mijn blogs, artikelen en boeken worden voornamelijk gelezen door mensen die het in grote lijnen met me eens zijn; de anderen kan ik niet bereiken, laat staan de laag opgeleiden in deze samenleving.

Uitermate onbevredigend. Voor adviezen ter zake houd ik me aanbevolen.

© https://nl.aliexpress.com/i/4001069802013.html

*) Bij nader onderzoek, gepubliceerd op 9 april, bleek nog 6 % van de poststemmen ongeldig te zijn – dat is gelijk aan één kamerzetel. Het is niet erg waarschijnlijk dat de uitslag van de verkiezingen hierdoor radicaal beïnvloed is – hoewel dat misschien wel zo zou kunnen zijn met betrekking tot voorkeursstemmen.

Luctor et emergo

Geef een reactie

Dit is het laatste blog in een serie die begonnen is op 4 februari jl.

Men hoeft niet te hopen om iets te ondernemen, noch te slagen om te volharden. (toegeschreven aan Willem van Oranje)

Zo zijn we dan aan het einde gekomen van mijn serie over hoe we de ernst van het klimaat probleem tot ons kunnen laten doordringen zonder ons daardoor te laten verlammen of in onvruchtbare woede te belanden. Hoe ontwikkelen we veerkracht (ik vat nog eens samen)?

De eerste stap is om werkelijk in het probleem te duiken met alle gevoelens die daarbij opkomen. De put ingaan, liefst samen met anderen.
De tweede stap is om het innerlijk werk te doen; de bronnen van kracht in onszelf te ontwikkelen: het omzetten van wanhoop in liefde, het leren ons verdriet even te parkeren, dankbaarheid ontwikkelen, het ontdekken en volgen van je ‘heilig contract’, meditatie, gebed en contemplatie. In het algemeen: zelfreflectie.
De derde stap is open te staan voor de bewustzijnsrevolutie die al gaande is. Aandacht geven aan de archetypen binnen en buiten onszelf, kiezen voor een leven van service en meeleven, open staan voor de vijfde dimensie. In het algemeen: openheid van geest en hart. Deze openheid kan bevorderd worden door de natuur in te gaan en door te luisteren naar muziek; in het algemeen te genieten van kunst. Dan worden we ons ook bewust van het feit dat we één zijn met alle anderen en met de planeet als geheel. We zijn Gaia!
Als we zo ver zijn gekomen zal dat vanzelf doorwerken in onze acties en levensstijl. We zult drastisch minder willen rijden, vliegen, vlees eten, spullen kopen en zuiniger omgaan met energie. Een beetje versoberen dus, zonder dat het heel erg pijn doet. Er wordt vaak gezegd dat dit nauwelijks effect heeft op het grote geheel. Maar als jouw hele levensstijl geleidelijk verandert gaat daar toch een effect van uit: het werkt besmettelijk, en beïnvloedt je manier van denken, en dat werkt weer uit op ons collectieve denkpatroon. *)
En tenslotte: vind uit wat jou unieke bijdrage kan zijn in deze tijd. Wat is jouw puzzelstukje dat nodig is om de wereldpuzzel te leggen? Luister naar je innerlijke gids.

Het is een Pasen-verhaal: eerst ga je (geestelijk) dood en dan kom je weer boven. De terrassen zijn nog dicht, en er mag maar één iemand op bezoek komen. Maar de levenskracht is sterk. Zoals het gras door het beton heen kan groeien, zoals Jezus voortleefde na zijn sterven (feitelijk of symbolisch, dat mag je zelf uitmaken), zo kunnen wij in alle omstandigheden onze levenskracht ervaren in de vorm van dankbaarheid en vreugde. Ik wens je een gezegend Paasfeest, alleen, of met één of enkele ander(en).

*) De volgende websites geven je suggesties over wat we allemaal kunnen doen en laten: https://www.milieucentraal.nl, en https://decorrespondent.nl/10792/de-grote-klimaatgids-dit-kan-jij-zelf-doen-tegen-klimaatverandering/3665655377296-f3de3a16. Wat daar niet op staat is lid worden van een organisatie die klimaatverandering tegengaat en de invloed die we uit kunnen oefenen in de politiek, al is het maar door ons stemgedrag. Als u een idee wilt krijgen van de top 10 milieubelasting van de consument kan ik een rapport van het CE Delft aanraden: https://thinkbigactnow.org/wp-content/uploads/2019/02/CE_Delft_2L16_Top_10_milieubelasting_Def.pdf

De bewustzijnsrevolutie – IV

Geef een reactie

Dit is een blog in een serie die begonnen is op 4 februari jl.

There are more things in heaven and earth, Horatio,
Than are dreamt of in your philosophy. (Shakespeare, Hamlet)

Dit blog is wat langer dan normaal vanwege het gecompliceerde onderwerp. Sorry!

De collectieve bewustzijnstransformatie waar we ons in bevinden, en die nodig is om de klimaatontwrichting te overleven wordt ook wel gekenschetst als een overgang naar de vijfde dimensie. Wat moeten we ons daarbij eigenlijk voorstellen? We kunnen de vijfde dimensie immers niet waarnemen? Of toch wel?

Over de vijfde dimensie is een hoop onzin geschreven, met name door valse goeroe’s en leermeesters die niet uit eigen ervaring spreken. De overgang naar de vijfde dimensie zou een overgang zijn naar een meer harmonieuze samenleving waarin waarden als vrede, verbondenheid en compassie centraal staan. Maar dat heeft weinig met de 5e dimensie te maken; het slaat meer op de overgang die we in ons vorige blog beschreven hebben. De overgang naar de vijfde dimensie heeft meer te maken met een andere manier van de werkelijkheid waarnemen, niet met morele waarden.

Om ons een idee te vormen van wat die dimensie is maak ik gebruik van een metafoor die beschreven is een roman van Edwin Abbott Abbott: Platland, een bol bezoekt een vierkant. Het gaat over een bol die die wezens bezoekt die leven in een tweedimensionale wereld: platland. Die wezens kunnen die bol slechts waarnemen als een stip, als die bol die wereld raakt, of als een cirkel als die bol wat in het platte vlak indaalt. Met andere woorden: zij kunnen niet waarnemen op driedimensionaal niveau. Op die manier kunnen wij niet waarnemen op vijfdimensionaal niveau, al kunnen we er misschien glimpen van opvangen, zoals de platlanders ook dat onverklaarbare verschijnsel van de stip of de cirkel konden waarnemen.

De vijfde dimensie is wel wiskundig beschreven, bijvoorbeeld in de snaartheorie*) die wel gaat tot tien dimensies. Maar dat gaat het begrip van ons gewone stervelingen verre te boven. Maar hoe kunnen we ons die dimensie dan wel voorstellen?

Daartoe moeten we kijken naar verschijnselen die we in de gewone vierdimensionale wereld niet kunnen verklaren.**) In de eerste plaats kunnen we daarbij denken aan de kwantum mechanica. Verstrengelde deeltjes die op afstand van elkaar worden geplaatst kunnen elkaar onmiddellijk beïnvloeden, zonder dat er tijdsverloop is tussen de verandering van de toestand in het ene en het andere deeltje.***) Ander voorbeeld: een waarnemer beïnvloedt de plaats en het gedrag van de deeltjes, zonder dat er een waarneembare verbinding bestaat tussen de waarnemer en dat deeltje. Een heel ander verschijnsel, buiten de micro- wereld van de kwantum mechanica: het basale trillingsniveau van de aarde schijnt te veranderen (zou dat invloed op ons bewustzijn kunnen hebben?). En voorbeelden uit een heel andere sfeer: hoe verklaren we dat er bewustzijnsprocessen kunnen plaats vinden zonder dat er hersenactiviteit kan worden vastgesteld? Of hoe verklaren we de ervaringen van veel weldenkende mensen van de transcendentale werelden? (BDE’s, contacten met voorouders, engelen en deva’s).****). Waar bevinden die transcendentale werelden zich trouwens? Weer een ander voorbeeld: het verschijnsel van graancirkels, nog steeds niet volledig verklaard in de vierdimensionale wereld. (Zie terzake Wikipedia). Enzovoort, te veel om op te noemen.

Er zijn ‘geleerden’ die menen dat we voor al deze onbegrijpelijke en mysterieuze verschijnselen ooit een ‘natuurlijke’ verklaring zullen vinden. Ik geloof dat niet; het mysterie zal altijd blijven bestaan. Maar wel lijkt het me mogelijk dat we ooit op een ruimere manier zullen kunnen waarnemen en ervaren, en dat we daarmee nieuwe manieren zullen ontwikkelen – inclusief technische – om met elkaar samen te leven in een tijd van klimaatontwrichting. Alleen al een ondogmatische geest die deze mogelijkheid niet bij voorbaat afwijst levert een doorbreking op van onze traditionele denkpatronen, en kan zodoende onze veerkracht versterken.

In het volgende blog zal ik deze serie afsluiten door, tevens samenvattend, aan te geven hoe we kunnen bijdragen tot een wereld waarin we onze energie niet verspillen aan conflict en geweld, maar in vrede gezamenlijk de bedreigingen het hoofd bieden.

Een tekening van M.C. Escher. Je moet wel goed kijken om te zien dat dit bouwwerk in een driedimensionale wereld niet kan bestaan.

*) De snaar theorie stelt dat dat de werkelijkheid bestaat uit vibrerende energiestrengen in de orde van grootte van 10^-33. Zie: https://nl.qaz.wiki/wiki/Five-dimensional_space. Deze website geeft ook een goed inzicht in hoe de natuurwetenschap zoekt naar de mogelijke realiteit van de vijfdimensionale ruimte .

**) In de driedimensionale ruimte bestaat de werkelijkheid uit materie, en is van elk object de plaats te bepalen in relatie tot elk ander object. In de vierde dimensie wordt de dimensie tijd toegevoegd, en blijkt dat materie kan overgaan in energie en omgekeerd (Einsteins beroemde formule: E = mc²). Nu kan van elk oibject de snelheid van verplaatsing worden bepaald. In de vijfde dimensie is de werkelijkheid opgebouwd uit snaren, zie vorige voetnoot.

***) Zie: file:///Users/evanpraag/Desktop/Alain%20Aspect%20De%20man%20die%20Einsteins%20ongelijk%20aantoonde%20%7C%20Trouw.webarchive

****) Er worden vandaag de dag ook veel ‘nieuwe tijdskinderen’ geboren: kinderen die al vanaf hun geboorte een verruimd bewustzijn hebben. Een mooi voorbeeld van zo iemand deed zich voor bij vrienden. Hun zoon vertoont na een levensbedreigende ziekte dit verruimde bewustzijn (hoewel hij, vrolijk en wel, gewoon het normale leven van een tiener leidt). Toen zijn moeder een keukenkastlade die vast zat niet kon openen zie hij ‘wat is het probleem?’ en opende de lade zonder problemen.Een paar dagen later kon zijn vader zijn computertas niet openen – het slot was geblokkeerd – en ook toen kon zijn zoon dat moeiteloos doen. Niets bijzonders? Of een kijkje in hoe de wereld er uit ziet als je in contact staat met de vijfde dimensie?

De bewustzijnsrevolutie – III

Geef een reactie

Dit is een blog in een serie die begonnen is op 4 februari j.l.

Niemand is ooit arm geworden door te geven (Anne Frank).

We gaan door met deze serie blogs alsof er niets aan de hand is; verkiezingen en zo. (De ‘klimaatpartijen’ hebben tezamen 37 zetels behaald, 25 %. Commentaar overbodig).

Een tweede manier om de bewustzijnsrevolutie te kenschetsen die nodig is om als mensheid de klimaatontwrichting te overleven laat zich omschrijven als een beweging van overleven naar samen-leven, of meeleven. (de eerste manier vindt u in mijn vorige blog)

Voor bijna alle mensen is 90 % van ons denken, handelen en spreken op meer of minder subtiele wijze gericht op ons eigenbelang. Dat is volstrekt begrijpelijk voor hen die in kommervolle omstandigheden leven, maar dat is voor de meerderheid van de mensen in het Westen niet het geval. (Moeite hebben om rond te komen bij een hoge hypotheek of een onverantwoord uitgavenpatroon reken ik niet tot kommervolle omstandigheden). Het loont de moeite om eens bij onszelf na te gaan hoeveel van onze communicatie en ons handelen gericht is op hoe we daar beter van worden. Ik heb dat bij mezelf eens geanalyseerd, en ik schrok daarvan. Ik noem deze manier van leven de overlevingsmodus. Die is diep in ons wezen ingesleten, deels een gevolg van de evolutie, deels een uitvloeisel van onze cultuur: survival of the fittest, struggle for life. Je kunt bij kleine kinderen zien hoe die overlevingsmodus ons natuurlijk is aangeboren: zij zijn voornamelijk bezig met het bevredigen van hun eigen behoeften. Ook kun je bij hen deze overlevingsmodus zien in de vorm van een natuurlijk narcisme: verrukking over hun eigen lijfje of delen daarvan, of hun eigen spiegelbeeld. Deze survival modus blijft een belangrijke rol spelen als we volwassen worden, al neemt het daar natuurlijk een andere, vaak verkapte, vorm aan. Omdat de overlevingsmodus een natuurlijke eigenschap is past het niet daar een moreel oordeel aan te verbinden.

Er leeft in ons ook een andere modus: dat is de behoefte aan samenwerking, aan altruïsme, aan zorgen voor een ander, meeleven, liefde geven. Ik omschrijf die modus met het woord samen(-)leven. Ook deze modus is geworteld in onze biologische en culturele ‘make-up’. En ook deze modus kun je bij kleine kinderen (vaak iets ouder) waarnemen: het willen geven van een kusje, of een tekening, of de ouder een plezier willen doen. We hebben, als we zijn opgegroeid, het vermogen om in onze communicatie en in ons handelen tussen beide modi te kiezen; een van deze modi tot onze overheersende stijl van leven te maken.

In onze samenleving overheerst op alle niveau’s de overlevingsmodus verre (hoewel we bij de pandemie ook de andere kant naar voren hebben zien komen). De bewustzijnstransformatie die we nodig hebben is een overgang van het individuele overleven naar samenleven. Van egocentrisch naar ecocentrisch. Het kan je dan schelen hoe het met de ander(en) en met de natuur gaat. Caroline Myss verwoordt het heel mooi: de overgang van the love for power naar the power of love. We onderschatten vaak hoe groot de kracht en de macht is van onze liefde. Nog anders geformuleerd: het gaat om de overgang van gericht zijn op krijgen (wat levert het me op?) naar gericht zijn op geven. Geven brengt je dichter bij het Licht en maakt je sterker.

Krijgen levert bevrediging, voldaanheid op; geven voldoening en innerlijke vrede. (Terzijde: We dienen er dan wel voor te waken dat we de ander niet afhankelijk maken van onze gift. Het gaat er juist om dat hij of zij sterker wordt – niet zwakker. Het is van belang dat hij/zij ook de kans krijgt/pakt om te geven.)

Anders dan bij de bewustzijnstransformatie in het vorige blog, die we konden bevorderen door gerichte aandacht, gaat het in dit geval om een radicale keuze – radicaal, want niet beperkt tot een enkel terrein. Kiezen we voor omschakelen naar een samenlevingsmodus, of blijven we in onze overlevingsmodus steken? Vanuit het klimaatprobleem bezien mag ik toch hopen dat een groot deel van de mensheid kiest voor het eerste. Anders ziet het er voor onze wereld somber uit.

Volgende week onderzoeken we de vijfde dimensie.

De bewustzijnsrevolutie – II

Geef een reactie

Dit is een blog in een serie die begonnen is op 4 februari j.l.

Het bewustzijn omtrent de klimaatcrisis begint langzaam baan te breken. Zo maakt zeven op de tien Nederlanders zich zorgen over klimaatverandering. Ook wordt langzamerhand ingezien dat de pandemie en de klimaatcrisis een gemeenschappelijke wortel hebben: namelijk de manier waarop we met onze natuurlijke omgeving omgaan. Toch dringt de ernst van de situatie nog lang niet tot iedereen door. Twee voorbeelden: de partijen die pleiten voor de halvering van de veestapel zullen bij de verkiezingen gezamenlijk niet meer dan ca. 30 zetels halen. En iedereen is voor veel meer windmolens. Maar niet in mijn achtertuin, niet in het landschap (horizonvervuiling) en niet op zee (verstoring van het maritieme ecosysteem). Op industrieterreinen is onvoldoende ruimte. Kortom, we willen wel windmolens maar toch eigenlijk ook niet. Deze voorbeelden zijn moeiteloos uit te breiden. Daarom is er een revolutionaire omslag van ons bewustzijn nodig.

Zoals ik in mijn vorige blog schreef is die revolutie al gaande, maar in het tempo van een evolutie. Hoe kunnen we die omslag versnellen? In de eerste plaats door ons bewust te worden van de allesoverheersende rol van archetypen in onze samenleving.

Het begrip archetype is al oud. Het duikt voor zover ik weet voor het eerst op bij Plato, maar die noemde het ‘ideeën’. Daarna zien we het volgens Wikipedia opduiken bij Descartes, Locke en Kant. Maar degeen die er echt een levenswerk van heeft gemaakt is Carl Jung. Bij Jung zijn archetypen symbolen en idee-patronen uit ons collectieve onbewuste. Er zijn algemene archetypen, zoals de schaduw, of de anima, maar ook persoonlijke, zoals de Held, de Wijze, het Kind, de Oplichter, het Slachtoffer. Door Caroline Myss is dit verder uitgewerkt in haar boek Sacred Contracts (ook vertaald als: Heilige Contracten). Zij stelt dat iedereen een uniek eigen archetype-patroon heeft, en dat we er radar voor hebben om dat bij de ander te herkennen. Zo zijn een paar van mijn eigen archetypen leraar, verhalenverteller en vader (dat zijn dus geen functies, maar karaktertrekken). Caroline Myss heeft in het genoemde boek ook een methode beschreven om te ontdekken wat ons eigen archetype-patroon is. De tarot kaarten, met name de Grote Arcana, zijn ook te zien als archetypen.

Op welke wijze draagt het ontwikkelen van gevoeligheid voor archetypen en het ontdekken van ons eigen patroon bij tot de bewustzijnsverruiming die nodig is om op een goede manier om te gaan met de klimaatontwrichting? Dat kan op twee manieren: één, doordat we middels het ontdekken van onze archetype-structuur ook helderheid kunnen krijgen over onze missie op aarde , waar ik over schreef op 25 februari. Daardoor krijgen we inzicht in wat onze unieke bijdrage zou kunnen zijn in verband met de klimaatontwrichting. En, ten tweede, doordat een grotere gevoeligheid voor archetypen in onszelf en om ons heen ons inzicht in wat er in de wereld gaande is vergroot, terwijl we er tegelijkertijd meer afstand van kunnen nemen. Het bevordert onze ‘helicopter-view’ en daardoor onze veerkracht.

Volgende week over: van overleven naar samenleven.

Twee kaarten uit het 80-Card Deck van Caroline Myss. Elk archetype heeft een licht- en een schaduw kant.

De bewustzijnsrevolutie – I

Geef een reactie

Dit is een blog in een serie die begonnen is op 4 februari j.l.

De klimaatontwrichting is niet meer te voorkomen, maar we hebben nog wel invloed op hoe we daarmee omgaan. In een wereld die verdeelder is dan ooit, of in een wereld die in nood tot werkelijk samenwerken en compassie komt. Volgens een aantal leraren (David Korten, Joanna Macy, Caroline Myss, leraren in de Findhorn Community en vele anderen) is daarvoor een fundamentele collectieve bewustzijnstransitie, een grote ommekeer, een voorwaarde. Maar wat houdt zo’n bewustzijnstransitie eigenlijk in?

Deze ommekeer zal niet plaats vinden van de ene dag op de andere, maar waarschijnlijk enkele decennia in beslag nemen (wat toch nog zeer snel is als je het afzet tegen de tijd dat de mensheid op aarde leeft en zich ontwikkelt). Wat vele mensen zich niet realiseren is dat die bewustzijnstransitie al lang begonnen is, en wel in 1945. Vanaf dat jaar (de bom op Hiroshima) realiseerde de mensheid zich dat zij zichzelf zou kunnen vernietigen. Daarvoor ging men er toch altijd wel vanuit dat de mensheid eeuwig, althans nog een onafzienbare tijd, – afgezien van een eventueel goddelijk ingrijpen – zou voortbestaan. Deze angst voor zelfvernietiging heeft op de achtergrond geleefd tijdens de koude oorlog, en beïnvloedde op subtiele wijze ons hele denken. De angst werd wat minder na de val van de muur (ten onrechte, want het atoomgevaar is groter dan ooit), maar komt nu weer sterk op naar aanleiding van de klimaatcrisis. Niet alleen ons eigen leven is eindig, maar ook ons collectieve leven. Dat was het natuurlijk altijd al, maar men kon dat einde zo ver weg in de tijd denken dat het in ons dagelijks bewustzijn geen rol speelde. Dat is nu anders.

Maarten Luther geschilderd door
Lucas Cranach de Oude in 1529.
Citaat: *Als ik wist dat morgen de wereld zou vergaan, zou ik vandaag nog een appelboompje planten.*

Dat heeft allerlei effecten: onzekerheid, onderhuidse angst en wanhoop, gevoelens van zinloosheid en zo meer. Daartegenover bestaat maar één remedie: de bewustzijnstransformatie waarvan hierboven sprake was. Want die is weliswaar al begonnen, maar dient verder voltooid te worden zodat we met de nieuwe werkelijkheid kunnen leven zonder elkaar de schedel in te slaan (een kat in nood kan rare sprongen maken). En zo komen we weer uit bij de vraag: wat houdt die bewustzijnsommekeer eigenlijk in? Wat zullen we anders gaan zien, dan dat we besef hebben van de mogelijkheid van ons gezamenlijk einde?

Ik zal op drie mogelijkheden ingaan:

bewustwording van de alomtegenwoordigheid van archetypen
een overgang van overleven naar samenleven
verbinding met de vijfde dimensie.

Daarover de volgende keer.

Bronnen van kracht – II

Geef een reactie

Dit is een blog in een serie die begonnen is op 4 februari j.l.

Hier is een test om erachter te komen of je missie op aarde ten einde is: als je nog leeft, is dat niet het geval. (Richard Bach, Illusions)

Als we op het gebied van de klimaatontwrichting verschil willen maken, moeten we tot ons laten doordringen wat er werkelijk aan de hand is. Maar hoe bouwen we dan de veerkracht op om daar tegen te kunnen? In mijn vorige blog gaf ik drie mogelijkheden, hier volgen er meer.

Vele leraren zijn van mening dat we hier op aarde komen met een opdracht, een missie.* Die opdracht is voor elk van ons uniek. Hoewel we onbewust ‘weten’ wat die opdracht van ons vraagt is het toch een hele ontdekkingsreis om ons bewust te worden van wat die opdracht precies inhoudt. Wat is het puzzelstukje dat wij hebben en dat nodig is om de planetaire puzzel te vervolmaken (Danaan Parry)? Het helpt om ons daarbij af te vragen wat het is dat we hier op aarde te leren, te geven en te doen hebben, en daarover na te denken.** Als we hier meer duidelijkheid over hebben, gaat die opdracht richting geven aan ons leven, dat we daardoor als zinvol gaan ervaren. Ook dat is een bron van kracht (zie ook het citaat waarmee dit blog begint).

Nu we toch in de meditatieve sfeer beland zijn: meditatie beoefenen is ook een bron van kracht. Men kan mediteren zonder meer: zitten, de aandacht richten op en luisteren naar de stilte achter de geluiden. Je kan yoga beoefenen, of Aikido, loopmeditatie, dynamsiche meditatie, of wat dan ook. En je kan ook verzinken in gebed (maar probeer niet een hogere macht voor je karretje te spannen; dat werkt niet – we blijven zelf verantwoordelijk voor ons leven), of je kan je open stellen voor de niet-fysieke wereld achter de wereld die je waarneemt met je zintuigen. Het helpt als je daarbij contact zoekt met organisaties of personen die daar al mee in contact staan. *** Op den duur kan je het besef ontwikkelen dat je geleid en gedragen wordt. Uiteraard maakt dat je ook weer sterker.

Door dit proces van zelfreflectie, meditatie, contemplatie en gebed verandert je bewustzijn van een zuiver zintuigelijk en mentaal bewustzijn, gericht op de materiële wereld, in een meer spiritueel en mystiek bewustzijn, waarin ook plaats is voor de niet-materiële wereld en het grote mysterie van wat is. Zodoende stel je jezelf open voor de kwantum sprong in het collectieve bewustzijn, die al gaande is, maar die velen zich nog niet realiseren. Die bewustzijnstransitie kan ons ook hoop geven – daarover de volgende week meer.

*Zie bijvoorbeeld Plato, De Republiek. Caroline Myss spreekt van een ‘sacred contract’: Sacred Contacts, 2001. Ikzelf sprak vroeger van onze bestemming.

** Een handleiding hiervoor kun je vinden in mijn boek: Op weg naar jezelf . . . een pelgrimsreis in zeven etappes, pag. 74 e.v.

*** Bijvoorbeeld: https://www.findhorn.org, https://lorian.org. Er zijn hierover ook fantastische boeken geschreven, veel te veel om hier op te noemen. Ik maak een uitzondering voor Richard Bach, Illusions, buitengewoon inspirerend en zeer geestig (het citaat waarmee dit blog begon is hieruit afkomstig).

Bronnen van kracht.

Geef een reactie

Dit is een blog in een serie die begonnen is op 4 februari j.l.

Als we de ernst van de klimaatontwrichting werkelijk tot ons willen laten doordringen (en dat is nodig als we een verschil willen maken) dan moeten we er voor zorgen dat we in onszelf de kracht ontwikkelen om niet in wanhoop, vertwijfeling en machteloosheid te verzinken. Gelukkig zijn er vele bronnen waaruit we die kracht kunnen putten.

De eerste bron is de wanhoop zelf. Als we ons realiseren hoe vreselijk we het vinden als de wereld die we kennen, inclusief de mensheid, ten onder zou gaan, dan kunnen we ons realiseren dat die wanhoop uit liefde voortvloeit. Liefde voor de wereld, voor schoonheid, de natuur, de mensheid als geheel, en meer in het bijzonder voor ons eigen nageslacht (dan wel de nakomelingen van degenen die we liefhebben). Als die liefde er niet was, zouden we immers onverschillig staan tegenover deze dreigingen. Het zou ons dan weinig kunnen schelen wat er morgen gebeurt, maar dat het kan ons juist wel schelen! Die liefde is een expressie van de levenskracht zelf, en derhalve een bron van vitaliteit. Laten we die liefde koesteren, en in ons gedrag tot uiting brengen – dat maakt ons sterker.

Een tweede bron van kracht is ons vermogen om ons verdriet en onze woede even te parkeren. Niet onderdrukken, want dan wordt het alleen maar sterker, maar even ter zijde stellen, zoals je je auto kan parkeren bij de supermarkt, en dan in de supermarkt niet meer aan je auto denkt. Dan komt er ruimte vrij om te leven in het moment en te genieten van wat er is. De schoonheid van een sneeuwlandschap, een boterham met boerenkaas (dat is uiteraard persoonlijk), spelende of schaatsende kinderen, een bloem in een vaas of buiten, muziek, kunst, enfin, te veel om op te noemen. Je kunt de voorbeelden zelf eindeloos uitbreiden. Daar word je blij van, en dat maakt ons sterker. Organiseer ook voldoende leuke dingen en momenten in je leven. Er is voor alles een tijd: een tijd voor genieten en een tijd voor somberen. Verdriet en vreugde kunnen naast elkaar bestaan.

Daarbij aansluitend: een derde bron van kracht is aandacht te geven aan alles waarvoor we dankbaar kunnen zijn. Dat Gaia ons maar blijft voeden, ondanks alles wat we haar aandoen. Dat vele mensen het mogelijk maken dat die voeding dagelijks op ons bord komt (de boeren, de handelaren, de supermarkten, onze werkgevers of onze cliënten, die ons immers het geld verschaffen of verschaften die het mogelijk maken of maakten dat we dit alles kunnen kopen). Dat we een comfortabel huis hebben, dat er helder water uit de kraan komt, en zelfs zomaar warm water uit de douche. Dat er zoveel schoonheid is in deze wereld – kortom er is zoveel om dankbaar voor te zijn dat als we er bij stil staan het niet anders kan dan dat we dankbaar worden voor het leven zelf.

Er zijn nog veel meer bronnen van kracht; daarover de volgende week.