Middelmatigheid – 2

Het is natuurlijk altijd leuk om gelijk te krijgen, maar ik had het liever op een andere manier gehad. In mijn laatste boek (Voor niets gaat de zon op – Blauwdruk voor een waardige wereld ) ontvouw ik een visie op onderwijs, die radicaal tegen de huidige onderwijscultuur in gaat. Die visie was niet nieuw: grote voorgangers als Piaget en Montessori en meer recent de Amerikaan Ron Veronda en de Nederlanders Luc Stevens en Rob Riemen van Nexus waren me voorgegaan. Bovendien waren er al praktijkvoorbeelden waaruit de waarde van mijn visie bleek, met name de Avonturijn school en de Iederwijs scholen. Maar op de onderwijspolitiek in Nederland had dat geen enkele invloed, eerder in tegendeel: het wordt de genoemde scholen bijzonder moeilijk gemaakt.

De huidige regering probeert het onderwijs te verbeteren door een aantal maatregelen die uitsluitend gericht zijn op het verhogen van intellectuele prestaties. Daarbij wordt veel gemeten – er wordt nu al gesproken over een cito-toets voor 4-jarigen. Dit is een 100 % zekere weg naar de verslechtering van het onderwijs, zoals de Amerikaanse onderwijsvernieuwer Alfie Kohn in De Groene Amsterdammer van 17 oktober aantoont. “Veertig jaar onderzoek wordt genegeerd.” De Nederlandse hoogleraar pedagogie Micha de Winter, de psychologe Louise Berkhout, de docenten Jelmer Evers en René Kneyber sluiten zich hierbij aan.

Het is erger: deze onderwijs politiek, leidt niet alleen tot slechter onderwijs, maar heeft maatschappelijk een zeer schadelijk effect. Het wakkert een ongezonde competitie-cultuur aan, het plezier in leren en ontwikkeling wordt geschaad en het verziekt de sociale verhoudingen. Kohn: “We weten dat als we kinderen te vroeg confronteren met zaken die niet bij hun leeftijd passen we ze psychologisch ernstige schade berokkenen.” En dit is precies wat er in het huidige onderwijs gebeurt. En verderop “Kinderen leren empathie door zelf sensitief behandeld te worden, niet door tegen elkaar uitgespeeld te worden.”  Voor cultuur en maatschappelijke bewustwording is in onze huidige onderwijspolitiek feitelijk geen plaats, al wordt daar soms lippendienst aan bewezen.

In mijn vorige blog stelde ik de middelmatigheid in deze samenleving aan de orde. Hier zien we een van de belangrijkste oorzaken. Het feit dat ik ‘mezelf leren kennen en het leven van een bijzonder leven’ als levensdoel gesteld heb boven het bereiken van positie, status of rijkdom heeft waarschijnlijk te maken met het culturele klimaat van mijn ouderlijk gezin, en de wijsheid van mijn ouders die me naar een goed functionerende Montessorischool stuurden. Ik kan hen daarvoor niet dankbaar genoeg zijn .

Jet Bussemaker en Sander Dekker zijn waarschijnlijk van goede wil – ik geef ze wat dat betreft het voordeel van de twijfel. Ze denken waarschijnlijk oprecht dat ze handelen in ieders belang. Maar ze weten van hun gezond niet af. Dat krijg je ervan als je bewustzijnsontwikkeling niet als primair doel in je leven beschouwt, maar het ondergeschikt maakt aan allerlei andere doelen van persoonlijke en maatschappelijke aard. Dat leidt tot middelmatigheid. En waar middelmatigheid toe leidt kunnen we dagelijks om ons heen zien.

Ouders, grootouders, docenten, politici, managers, beleidsambtenaren, professionals – wordt wakker! Al doen we het maar voor onze (klein)kinderen.

En overigens ben ik van menig dat de lezing van Ibrahim Issa op 18 november een niet te missen gebeurtenis is. Zie: Licht in de duisternis op deze site. En zegt het voort! Daar doe je me een groot plezier mee!

 

 

 

 

 

 

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *