Banken echt niet gezond na deze stresstest.

In mijn boek’ Voor niets gaat de zon op’ pleit ik op pagina 299 voor een eigen vermogen bij banken van 20 – 30 % van het balanstotaal. Het sustainable finance lab (Herman Wijffels, Peter Blom, Klaas van Egmond e.a.) acht dat wel erg ideaal en denkt dat 12-15 % in de praktijk zal voldoen. Ter vergelijking: een gemiddeld bedrijf heeft een eigen vermogen (bedrijfskapitaal) dat ergens ligt tussen de 40 en 100 %. Maar banken hebben eigenlijk nauwelijks eigen vermogen nodig om zaken te doen, want ze kunnen beschikken over al het geld van de aan hun toevertrouwde kredieten. Daarom hadden de banken in 2008, voor de kredietcrisis, slechts een eigen vermogen van rond de 4 %. Daarmee kun je rendementen maken van 30 % of meer!. Maar als het mis gaat – je debiteuren kunnen niet meer aan hun verlichtingen voldoen – dan ben je kwetsbaar. Zo moest de Nederlandse staat de ING, ABN-Amro, SNS en DSB te hulp schieten. Uiteindelijke kosten voor de Nederlandse belastingbetalers: ca. 60 miljard, dat is ongeveer € 4000 per belastingbetaler. (Voor mij en mijn vrouw dus samen € 8.000). Daarmee reken ik nog niet mee de bijdragen die alle banken moesten leveren voor  het deposito-garantiestelsel; ook mijn bank Triodosbank, die aan het debacle part noch deel had. Hoeveel me dat uiteindelijk kost weet ik eigenlijk niet. In elk geval zal het klein bier zijn in verband met wat we nog moeten ophoesten als het schandaal van de woekerpolissen uiteindelijk juridisch wordt besloten. Dat zal me direct of indirect ook veel geld gaan kosten, hoewel ik zelf geen woekerpolis had aangeschaft. Vreemde wereld.

Nu is er eind oktober door de EU een stresstest uitgevoerd waarbij de soliditeit van de banken werd getest. Zoals voorspeld werd kwamen alle Europese baknen, op 13 na, positief uit deze test. Dit aantal stond van te voren vast. Zou je de test strenger maken, zodat meer banken niet aan de test zouden voldoen, dan creëer je daarmee de nieuwe bankencrisis die je met de test juist wilde vermijden. Zou je de test makkelijker maken, zodat alle banken voor de test zouden slagen, dan zou de test niet meer geloofwaardig zijn. Dus was tevoren bekend dat 10 % van de banken de test niet zou moeten doorstaan. En zowaar, van de 130 geteste banken hebben er 13 de test niet doorstaan. Q.E.D.

De Nederlandse banken doorstonden de test met glans. Dat gaf Arnoud Boot, voorzitter van de bankraad van toezichthouder De Nederlandsche Bank, aanleiding in de NRC van 28 oktober een artikel te publiceren met als kop dezelfde kop die boven dit blog staat. Interessant, omdat je kunt zeggen dat de Nederlandsche Bank mede opdrachtgever is van de stresstest. Als een van de redenen waarom deze test niets zegt noemt ook Boot het lage eigen vermogen  van de Nederlandse banken: tussen de 3 en de 4 %. Minister Dijsselbloem wil de eis voor de eigen vermogen van banken verhogen van 3 naar 4 %. Een krachtige maatregel. Komisch.

Ik wil dit blog graag beëindigen met Arnout Boort uitvoerig te citeren.

Het is niet moeilijk om in te zien dat als straks het weer even mee zit, de euforie zal toeslaan. Risico ’s worden dan onderschat. Al die mooie modellen suggereren dan dat het nog beter staat met het risicogewogen eigen vermogen, banken worden dan aangemoedigd te expanderen. Financiële markten zien goud, bankiers rennen er achteraan als goudzoekers.
Bij de volgende omslag blijken we niets geleerd te hebben. Iedereen zit verkeerd met dezelfde risico’s – en het hele systeem staat weer op springen. En met alle complexiteit valt er niet gericht in te grijpen en voelen we ons weer genoodzaakt om als belastingbetaler garant te staan voor het bancaire systeem. Dus we zijn er nog lang niet, naast buffers en diversiteit is iets doen aan de complexiteit een absolute must.
Hoe mooi ook de exercitie in Frankfurt was, meer dan een begin van het nadenken is het niet.

Zo, bent u ook weer op de hoogte.  Misschien goed om er eens over na te denken wat dit alles betekent voor onze wereld. Aan ons geld, inkomen en vermogen, kunnen we onze zekerheid en gevoelens van veiligheid in elk geval niet ontlenen. Die zullen van binnenuit moeten komen.

 

 

 

Do we have to stay in the shade, hidden and secure? Conclusion.

I started this little weblog series with the question that is in the heading of this blog. I asked myself this question due to the New Story Summit in Findhorn, organized with the purpose of finding guidelines for the future. At a certain moment the participants seemed to have arrived at an impasse in which they didn’t dare to stay as long as was needed. Instead they cheered themselves up with reassuring and comforting talk. But the I Tjing gave a different answer – see the first blog in this series  (October 3). In short: it said to do nothing. Quote: The accepted date has gone by. Let it go. It said more, but in order to fully experience the depth of the reading I advise you to read the original text again in the mentioned blog.

This caused in me a complete trend of thoughts and contemplations about which I testified in the last few blogs. I now am reaching a preliminary conclusion. Here it is.

The first thing we could do is is, indeed, do nothing. Standing still,  so that  our soul can catch up with us. Being as aware as we possibly can be. Being conscious of what is going on inside and outside. Reading books about it. Being aware not only  of what is going wrong, but also of the beauty that is always present inside and around us. And, very important: developing an image of the world we long for. This is completely in line with the I Tjing reading.

The second thing we could do is change our lifestyle. We can try to diminish our ecological footprint. We can choose our food more consciously and responsibly (hardly any meat, food from the neighborhood and of the season, and so on). We can diminish flying and car driving, and going by foot, bicycle or train instead.  We can save energy by house isolation, turning the heating lower and buying led lamps and energy saving devices. In one of the earlier blogs I said that these life style changes will not make a big difference in the outside world, but it will influence our attitude.

Three: we should protest to everything that is harmful in this world. We can do this in several ways. In our consumer behavior: refusing to buy things that are produced in a socially or ecologically  damaging way, and , in general, restricting the amount of things we buy. In our political behavior: voting for or joining or being active in the party that most endorse our ideals. Joining protest groups or NGO’s that resist irresponsible policies, like for instance Greenpeace or Avaaz. Participating in demonstrations for world peace or a global climate policy, or against irresponsible profit making on a global or on a local scale (mining in a vulnerable nature area, shale gas extraction, destroying the rain forest, whatever). The  least we can do is raising our voice in speaking and writing and signing petitions. We have to stir the soup, all, together.

Four, we should create beauty. Being active in the world to give what it is we have to give, with love. The world then will become dear to us, and that will lead to more creativity. This is a constructive force opposing the destructive forces.

Five, we should pray. We cannot solve the enormous problems that lay ahead of us alone. We need help form the subtle world. And we certainly will get that, if we are willing to listen and be open and flexible, and prepared for change

None of these ‘actions’ will solve the climate problem That cannot be solved anymore, therefore it is too late. But we can move to a future in which we not only can survive, but have a more dignified world than the one we have now. However we are not perfect (yet) and thus we shall live by compromise. That is OK, as long as we are aware of that.

Let me end this blog with a quote for one of the participants in the Findhorn New Story Summit.

Travelling home through the rolling hills and magnificent skies of Northern Scotland, I wonder at our dilemma. We need to go beyond ourselves, and yet we behave as if we have only ourselves with which to get there. It was good to gather on this summit, to know ourselves and know our limits. Perhaps we were reminded of our smallness and our tendency to subtle forms of hubris. And some of us at least, were driven – in the face of paradox and few other options – back to the simple practice of prayer and remembrance – of turning to something bigger than we are and confessing, “We don’t know”. (Justine Huxley’s blog)

And finally: about myself. For me, in this phase of my ilife, my emphasis is upon the items one and five. If  that leads to further action in the other realms remains to be seen. I’ll go with the flow and bless you all with courage, resilience and joy. So be it.

(I apologize for mistakes in my English. Blogs are cursory – not stuff for correction by a native speaker).

 

 

 

Do we have to stay in the shade, hidden and secure? Part IV

While I am wrestling with what I should do or not do with regard to global warming,  the world goes on revolving. Some remarkable things happened.

Our so called ‘objective’ Centraal Plan Bureau (CPB: our government  Bureau for Economic Policy Analysis) published a report in which it is said that the development of wind energy will cost the Dutch  society 5 billion more than it will bring. This  analysis however is based on completely out of date arguments and assumptions. This brought Jan Paul van Soest (a renowned consultant in Holland) to the following remarks: “The CPB in this case is engaging in politics. Economists especially are good at disguising normative statements about the world as objective statements. Maybe they don’t even realize that they in this case are doing just that.”  (Groene Amsterdammer, 16/10). As far as I am concerned they may choose, either they are stupid or they act in bad faith. I suspect the latter.

Another so called ‘objective’ gorvernmental institution, the Authority for Consumers & Markets (ACM) decided to investigate if our shrimp fisherman have made illegal agreements. The fishermen decided to limit their sailing frequency, to prevent the emptying of the sea. But this is against the free market principle. That principle is of course more important than ecological considerations.

The European Union in the mean time reached a climate agreement that is a weak decoction of the proposal of the Committee of January 2014, that already was characterized as too late and too little. Actually this agreement can be considered as business as usual: let’s heat the world up. This decision was supported by the Dutch parliament, especially by the liberal member Leegte (This means Emptiness in English. What’s in a name?)

So far the actions of our government institutions and our politicians. For their work I pay taxes. I WANT MY MONEY BACK! But I don’t know how to accomplish that. Anyway, these events are all good illustrations of what Naomi Klein is describing in her new book: This changes everything.

These things make me angry, but still I don’t know how to respond. My investigation continues!

 

(I apologize for mistakes in my English. Blogs are cursory – not stuff for correction by a native speaker).

 

 

 

Do we have to stay in the shade, hidden and secure? Part III

When I was a kid I lived in a beautiful house near the riverside, a house with a view, spacious rooms. It was an old house however, with no extended bathroom, a shower in a cupboard, with limited water warm water supply (we showered once a week), and no central heating. In winter times, when it was freezing outside, we had to wash 0urselves at a primitive basin in the freezing cold. The sleeping rooms were icy cold. In our beds were warm water bottles to make the bed warm, but even so, the sheets were feeling very cold at some other places. We had to wear socks in bed to keep the feet warm. How I hated winter!

We were relatively well to do but had no car. Once a year we traveled by train to the coast for a holiday. Before my sixteenth year I never travelled abroad, and during the years thereafter only sporadically.

Nowadays warm water  comes out of the wall as much as I like. My home is centrally heated, everywhere in the house is an agreeable temperature, day and night, summer and winter. I can take a shower as long as I want. Every day I count my blessings, and a deep feeling of gratitude overwhelms me. I have a car, and I can travel everywhere. I even consider to travel once more to West-America, to see the grand canyon and the Yosemite and Seqoia parks; one of my long cherished wishes. (but maybe the ebola epidemic will get in the way)

But oh, that conscience! My ecological footprint is 5 hectare (about 12,5 acres), whereas I am only qualified for 1,8 hectare. I am not allowed to take a shower as long as I want, and taking the plane and travel by car is completely out of order. So I should shower for only 3 minutes, and only every other or even seventh day, and I should go on holiday by bike and camp. I should turn the heaters low, to 16 degrees centigrade (60 degrees), and turn the heaters off in the sleeping room.

If we all should do so, that would certainly contribute to lessen the climate problem (but not solve it). But we won’t. One of the reasons is that we know the others will not do it, and I do not want to belong to the few idiots who are doing this, but by their small number hardly make any difference (except maybe in their own minds; instead of feeling guilty they can feel righteous). And also we know that in order to really mitigate the results of global warming structural global measures are needed.

So I go on living with an inner conflict. What to do? I am still busy finding out. To be continued.

 

Due to a short holiday – by train, a very pleasant compromise – there will be no blog for 10 days. 

(I apologize for mistakes in my English. Blogs are cursory – not stuff for correction by a native speaker).

 

Do we have to stay in the shade, hidden and secure? Part II

In her new book (This changes everything) Naomi Klein convincingly argues that we are rapidly moving towards a global warming of 4 degrees centigrade or more. Read her book if you want to know what this means (or our book Earth Fever, 2009, page 53, except that in the mean time the process that is described there seems to have accelerated). Our governments and the corporate world are doing virtually nothing about it. For instance: In january 2014 the European Commission proposed to reduce the ambition to bring down the CO2 emissions (an ambition that was already too little and too late) , and our (Dutch) government is supporting this proposal. In our parliament a resolution from the opposition to oppose this proposal of the Commision was rejected, because our Labour Party, being part of the government, voted with the majority  and thus renounced her own principles (this fact was not reported in the media, as far as I know. Clearly this fact was not considered relevant).

The case of our Labour Party is an interesting one. Their leader, Diederik Samson, once was an activist in Greenpeace, and in their election program the party emphasized ecological targets . But in their coalition with the liberals they had to let go of most of their ambition. Nevertheless, under their influence the government stimulated a so called energy-agreement between most involved organizations,  that according to experts is insufficient to contribute drastically to our own emission targets. Even so, the targets of the agreement will probably not be met. To save their image the Labour Party now demands drastic measures to bend this process. My prediction is that nothing will happen, only minor changes maybe, so that the Labour Party can save her face. Poor labour party, low as they are standing in the polls, nothing on the short term can save them. If they really are going for a drastic climate policy, they will cause the fall of the government, and lose in the elections. If they back down, they will lose in the elections too.

The above cases can effortlessly be supplemented with other cases in our own country, in Europe or in other countries. I invite you to find them for yourselves. It all underlines my proposition that our leaders will not solve our climate problems. To be honest, it is indeed very difficult for them to do something essential, because our complete economical system is obstructing any climate policy. The WTO (world trade agreement), the free market ideology, the financial system and the globalization make any drastic measure against global warming nearly impossible. (Again: read Naomi Klein, to learn why this is so)

So what to do? I am in the process of finding out. I will share this process with you in the coming blogs (maybe now and then interrupted by other themes). To be continued.

 

(I apologize for mistakes in my English. Blogs are cursory – not stuff for correction by a native speaker).

 

 

Do we have to stay in the shade, hidden and secure?

In the Findhorn Community the New Story Summit just happened. It  tried to find answers to the chaotic and almost hopeless situation in which humankind is involved. I wasn’t there but followed it more or less through the New Story Community. The story that for me stood out most was the I Ching interpretation  by Charles Taylor. Here it is:

Here is the I Ching reading for the Summit. As I understand it, this reading operates at three levels: individual, the Summit itself and this phase in the life of the world and the cosmos (The Great Turning):

54: Converting the Maiden
You must go through a transformation that is beyond your control. In the end it will reveal your hidden potential and open a whole new field of activity. 
This is now under way, but you can do nothing about it.Trying to impose order, or to leave the situation, would close the way. This transformation reflects a deep, perhaps unacknowledged need. Be receptive and adaptable. Act through the woman and the yin. This process is both an end and a new beginning. If Heaven and Earth did not mingle like this, the myriad beings would never emerge.
Converting the Maiden means a woman’s completion.
Look at things from an independent perspective. If you stay in the shade, hidden and secure, this will bring profit and insight.
The accepted date has gone by. Let it go. Draw things out. This procrastination will lead to the right time to act. A significant connection is approaching.

Now turning to the future (how things will resolve):
24. Returning
This is a time of rebirth and returning energy after a difficult time. Go back to meet this new energy in order to begin anew. This will bring success. Return to the Source.
Let things emerge without pressure. Heaven is moving here. In returning, you see the heart of Heaven and Earth.

Now this seems to be a plea for no action. This is completely the opposite of what Naomi Klein  is advocating in her new book: ‘This changes everything’ (a must read). In  my next blog I’ll come back to that and share my own choice.

 

Is het glas nu half leeg of half vol?

Zondag een week geleden demonstreerden er wereldwijd 645.000 mensen voor een radicaal klimaatbeleid. De organisatoren (Avaaz en diverse milieuorganisaties) waren daar zeer blij mee en zonden een mail rond waaruit euforie sprak: we komen massaal in beweging. Ik ben een notoire zwartkijker en kon die euforie niet delen. In de eerste plaats was het doel (1 miljoen demonstranten) niet gehaald, en in de tweede plaats heeft een dergelijke demonstratie mijns inziens niet veel direct effect (al refereerde Obama er wel aan in zijn speech op de eendaagse klimaatconferentie van de VN). In New York demonstreerden 300.000 mensen (volgens de organisatie 400.000), het doel was geweest een half miljoen. Maar bovendien: als je het aantal potentiële demonstranten in New York schat op 5-10 miljoen, kun  je ook zeggen dat er miljoenen NIET gedemonstreerd hebben. Die kan het kennelijk allemaal niet zoveel schelen, of ze zijn slecht geïnformeerd.

Het aantal in New York stak echter nog gunstig af bij het aantal in Amsterdam. De Nederlandse organisatoren stelden dat er in heel Nederland 5000 mensen gedemonstreerd hadden. Ik denk dat er daarvan naar schatting 3000 in Amsterdam demonstreerden. Als je dat vergelijkt met New York hadden dat er 30.000 tot 60.000 moeten zijn. Toen ik zelf meeliep en alle mensen op terrasjes zag zitten, die het wel een interessante voorstelling vonden in plaats van zelf mee te lopen, werd ik daar niet vrolijk van. Maar ook de Nederlandse organisatie (Avaaz, Urgenda) verkeerde in een staat van euforie.

Diezelfde dag was er wereldwijd het MasterPeace concert. 53 concerten in meer dan 40 landen. In Amsterdam woonden 7000 mensen dat concert bij. Ook dat leidde tot een staat van euforie. Het was ook prachtig om te zien hoe tegenstanders uit diverse conflictgebieden samen muziek maakten als een pleidooi voor vrede. Maar ook hierbij heb ik een kanttekening. Vergeleken met de oorspronkelijke doel van MasterPeace: een magistraal muziek- en dansfeest bij de piramiden van Egypte, met wereldwijde mediacoverage, is de impact van dit festijn beperkt. Al moet bedacht worden dat er in meer dan 50 landen wel kernen van MasterPeace zijn gevormd die strijden voor de vrede. Anderzijds: in Israël en Palestina bestaan die kernen nu al 65 jaar. Veel effect heeft dat niet (behalve bij enkele individuen).

Ik vind het dus geen tijd voor euforie, ook al  kun je er voor kiezen om op bescheiden schaal je successen te vieren. Maar ik trek uit de bovenstaande overwegingen niet de conclusie dat al die activiteiten zinloos zijn. Ik heb het grootste respect voor de moed en de veerkracht van de initiatiefnemers, die tegen de verdrukking in hun idealen vorm geven.  Die volhouden bij tegenslag, en dan een resultaat bereiken dat weliswaar niet helemaal gelijk is aan hun dromen, maar niettemin indrukwekkend. Zij zijn een voorbeeld voor ons allen.

En ik mag dan niet in een staat van euforie verkeren, ik ben ook niet somber. Ik houd me maar vast aan de gelijkenis van de zaaier. Hier volgt een verkorte versie :

Een zaaier ging uit om te zaaien. En toen hij zaaide viel een deel bij de weg, en de vogels kwamen en aten het op. En een ander deel viel op het steenachtige, waar het niet veel aarde had, en toen de zon opkwam verdorde het, omdat het niet veel wortel had. En een ander deel viel tussen de doornen; en de doornen groeiden op en verstikten het. Maar een ander deel viel in goede aarde, en gaf vrucht. Het één honderdvoud, het ander zestigvoud en het ander dertigvoud. Wie oren heeft die hore.

Wie weet wat er volgend jaar zal gebeuren – bij de grote klimaat conferentie in Parijs. We zullen zien. En wat MasterPeace betreft, wat nog niet is kan komen.

De regering past op de winkel.

De bekende Gestalt therapeut Fritz Perls heeft eens gezegd: “Er zijn drie soorten shit: chicken shit, bull shit en elephant shit. Met ‘chicken shit’ bedoelde hij de cliché’s die we in het dagelijks spraakverkeer bezigen, zoals: “Mooi weer, vandaag,” of “Hoe gaat het me je?”. Met ‘bullshit’ bedoelde hij de redeneringen waarmee we ons eigen gedrag verklaren, meestal met de bedoeling het goed te praten of om onze verantwoordelijkheid weg te redeneren. Onder ‘elephant shit’ verstond hij de semi-wetenschappelijke theorieën van psychologen en psychiaters. Mijns inziens is er nog een soort shit: dinosaurus shit: de taal die politici bezigen om het nut van hun werk te verdedigen.

Neem de Troonrede. Omdat andere zaken mijn aandacht vroegen kom ik er nu pas over te spreken, wat het voordeel heeft dat ik het nu ook kan hebben over de Algemene Beschouwingen. De Troonrede is een prachtig voorbeeld van dinosaurus shit. Dat blijkt uit het feit, dat hij in drie woorden is samen te vatten: Business as usual. In het Nederlands heb ik trouwens zes woorden nodig om de Troonrede (ruwweg 2000 woorden) samen te vatten: De regering past op de winkel. Ik overdrijf, er staat, in een bijzinnetje, ook nog een maatregel in: het nieuwe deltaplan. En ook worden er enkele behartenswaardige woorden gezegd over de bescherming van de rechtsstaat. Maar daarmee is het wel gezegd.

Deze volstrekte nietszeggendheid roept bij de kamerleden een viertal reacties op: 1. Tevredenheid, zelfgenoegzaamheid 2. Het kabinet bakt er niets van (Wilders en Roemers), 3. Het kabinet heeft geen visie,  en 4. Meer daadkracht is nodig. Zo wil Buma een nieuwe kerncentrale en Pechtold belastinghervorming, en wel NU. Over het idee van Buma is een vernietigend  en humoristisch artikel geschreven door Jan Paul van Soest in Trouw, zie https://www.trouw.nl/tr/nl/4500/Politiek/article/detail/3749428/2014/09/17/Op-welke-vraag-is-nieuwe-kerncentrales-het-antwoord.dhtml). En wat de haast bij de belastinghervorming betreft: we hebben nog steeds, wonderlijk genoeg, een redelijk functionerende belastingdienst. Wat te snelle en ondoordachte ingrepen kunnen uitrichten leert ons bijvoorbeeld het bizarre declaratiestelsel in de gezondheidszorg, of de desastreuze effecten van alle maatregelen die de heer Dekker nu weer over het onderwijs uitstort (geheel in tegenstelling tot het advies van de commissie Dijsselbloem). Voor deze onzin hebben Kamer en Kabinet dan twee volle werkdagen nodig  (Wiebes: volhouden hoor! Laat je niet opjutten!) .

Maar wat staat er niet in de Troonrede? Er wordt gezegd dat dit kabinet geen visie heeft. (Wat is er trouwens mis met het oude woord beleidsvoornemens?). What’s new? Maar inderdaad, in de Troonrede had bijvoorbeeld kunnen staan:

1. De regering neemt zich voor het energiebeleid grondig te herzien. Het pas afgesloten energie-akkoord zien we als een eerste stap, maar er moet veel meer gebeuren: een totale transitie naar een ander energiessysteem is nodig. De regerling stelt een denkgroep in om daarvoor een plan te ontwikkelen.

2. Hetzelfde geldt voor de klimaat politiek. De regering zal er in de EU op (blijven) aandringen de kosten van CO2 emissies aanzienlijk te verhogen.

3. De regering zal zich in eigen land en in Europa inzetten voor een drastische hervorming van de landbouw en de eetgewoonten. Er moet een absoluut verbod komen op het toedienen van antibiotica aan gezonde dieren. Vleesproductie en -consumptie zullen ontmoedigd moeten worden (door voorlichting en wellicht fiscale maatregelen), boeren moeten ondersteund worden in het omschakelen van vleesproductiebedrijven naar akkerbouw (niet voor veevoer, maar voor menselijke consumptie).

4. Het blijkt dat de wetenschap nog geen oplossing kan aandragen voor het vraagstuk van hoe een werkelijk duurzame economie in te richten (volledige werkgelegenheid, ecologisch neutraal). Er is nog geen oplossing voor het bereiken van werkelijk duurzame groei, al zijn er wel al enige aanzetten (circulaire economie). De regering zal bevorderen, zowel binnenslands als internationaal, dat de bestudering van dit vraagstuk de hoogste prioriteit krijgt, bijvoorbeeld door het oprichten van een panel naar analogie van het klimaatpanel (IPCC).

Enzovoorts, en zo verder. Een dergelijk beleid zal niet makkelijk te verdedigen zijn, en er zullen vele maatschappelijke discussies losbarsten. Dat zou mooi zijn. Hoezo geen betrokkenheid bij de politiek? Als het maar ergens over gaat, dan komt die betrokkenheid er wel – zie bijvoorbeeld het referendum in Schotland. Maar het vraagt wel dat politici hun nek uitsteken, zoals de Schotse premier heeft gedaan. En ja, dan kan je ook verliezen, en met ere en vlag en wimpel het veld ruimen. Altijd handig als je bij de hemelpoort komt en Petrus vraagt: “Wat heb je gedaan?”, dat je dan naar eer en geweten kunt zeggen: “mijn best”. Ja, dan verdien je wel een plekje in de Hemel. Dat geldt trouwens niet alleen voor politici.

Het kan zondag een mooie dag worden.

In hun wijsheid hebben de organisatoren van de climate marches wereldwijd besloten dat te doen op de Dag van de Vrede, a.s. zondag, daarmee alle vredesdemonstraties in de wielen rijdend. Ik zou het zelf zo niet bedacht hebben. Uiteindelijk zijn het vaak dezelfde mensen die zich zorgen maken over het geweld in de wereld, en die zich zorgen maken over het ontbreken van een radicaal klimaatbeleid. Maar hoe bewust deze mensen ook mogen zijn, ze hebben nog niet de gave van de bilocatie verworven.

Ook voor mij levert dit een dilemma op. Ik ga a.s. Zondag naar MasterPeace in Concert, maar wil ook graag meedoen met de klimaatdemonstratie. Ik los het als volgt op: ik loop eerst mee met de klimaatmars, en dan bij Eye aangekomen, zal ik de metro nemen naar Ziggo Dome. Ik mis dan de bijeenkomst bij Eye, maar daar is niets aan te doen.

Voor de doorzetters onder ons is er ook nog een andere mogelijkheid. Vanaf 16.00 zal er vanaf de Openbare Bibliotheek een klimaatmars plaats vinden naar Ziggo Dome, alwaar men dan kan deelnemen aan MasterPeace in Concert.  De organisatoren van deze mars stellen dat de twee doelen: vrede en ecologisch bewustzijn, wezenlijk aan elkaar gerelateerd zijn, en dat is natuurlijk ook zo.  Door ecologische ontwrichting  ontstaat ziekte en honger, raken mensen ontheemd en wanhopig, en zullen dan eerder geneigd zijn tot geweld. Anderzijds kan een werkelijk radicaal ecologisch beleid alleen maar uitgevoerd worden in een wereld in vrede. Zie de facebookpagina hieronder.

Dus ik roep al mijn lezers op: ga naar allebei: de klimaatdemonstratie en MasterPeace in Concert. Websites:

https://www.wijwillenactie.nl/?page_id=1177

https://masterpeace2014.nl/masterpeace-in-concert/

https://www.facebook.com/events/349139395244384/?ref_dashboard_filter=upcoming

 

De worstelingen van een wereldverbeteraar

Ik had een onsmakelijke droom. Voor diegenen die hier niet tegen kunnen: eerste alinea overslaan.toiletpot_3_onderafvoer_model_ao

Ik moest een toilet vol poep en andere smerigheid opruimen; afval van een crimineel (die was ik natuurlijk zelf, conform het principe van droomuitleg). Ik trok het toilet door, maar dat stroomde over, en de smurrie liep over de vloer en door de openstaande deur naar en op het grasveld buiten. Uiteindelijk verdween de rest door het toilet, en ik dacht: eerst maar eens de vloer dweilen, met flink wat chloor in het sop, al is dat niet goed voor het milieu. Einde droom.

Ik interpreteer de droom onder meer als een aansporing om oude troep (verschilt maar twee letters van poep) op te ruimen. Dat geldt zeker voor allerlei materiële zaken, inclusief allerlei oude archiefstukken, die ik zoals iedereen verzameld heb en met me meesleep. Maar het geldt zeker ook voor wat rommel op de zolderkamer van mijn geest. Met name zou ik eens willen kijken naar de archiefkast met het opschrift: wereldverbetering.

Ik ben een pathologisch wereldverbeteraar. Ik had dat al tijdens de middelbare school, met name in de Humanistische Jeugdbeweging. Later  zat ik in actiegroepen (dat was in de 70-er jaren heel modieus); zo bijvoorbeeld de actiegroep Schiphol Stop tegen de aanleg van de vijfde baan op Schiphol. Dat was heel leuk, en daar heb ik heel veel van geleerd, en het resultaat was dat Schiphol niet alleen met een vijfde baan maar ook met een zesde baan is uitgebreid. Dat was dus niet helemaal zo bedoeld en daarom bekeerde ik me tot het New Age adagium: ‘Verbeter de wereld, begin bij jezelf”. Ik interpreteerde dat zo dat je, als je maar genoeg aandacht besteedde aan je eigen persoonlijke ontwikkeling, het goede in de mens (dus ook in mezelf) vanzelf zou vrijkomen en een heilzame werking in de samenleving zou hebben. Onze negatieve intenties zouden dan vanzelf verdwijnen.

Toch was ik niet zo naïef, want toen het rapport van de Club van Rome uitkwam – dat kortweg stelde dat we met zijn allen naar de ratsmodee zouden gaan als we ons collectief gedrag niet drastisch zouden wijzigen – besefte ik meteen dat we dat niet zouden doen. Daarin heb ik helaas gelijk gekregen. Dit rapport was een ware wake-up call, en sindsdien heb ik me met verdubbelde energie niet alleen gestort op mijn eigen ontwikkeling, maar ook op die van anderen (middels trainingen, leergroepen en coaching). Vervolgens, in de tachtiger jaren, kwam ik tot het inzicht dat werkelijke verandering niet zou komen van de politiek maar van het bedrijfsleven (u ziet ik ging nog steeds met de trend mee). Ik richtte derhalve mijn aandacht nu op organisaties en bedrijven.

Daardoor zag ik dat wat we nodig hadden inspirerend en bezielend leiderschap was. Dat inzicht mondde uit in een uitvoerig studieproces over wat dat dan wel mocht zijn, en tenslotte in een boek: Spiritueel Leiderschap, 1996, mijn magnum opus (nog steeds verkrijgbaar). En daarna, met name vanaf 2002 heb ik, samen met anderen, gepoogd een school voor leiderschap op te richten, The Edge, waar dit ‘nieuwe’ leiderschap geleerd kon worden. Daarin zijn we echter maar zeer gedeeltelijk geslaagd. Misschien waren we onze tijd vooruit, of misschien bleven we qua vormgeving nog wel te veel hangen in het verleden. Dat kan ook allebei waar zijn.

Hoe dit zij, de resultaten van mijn pogingen de wereld te verbeteren waren niet erg indrukwekkend. In 2007 ontving ik een nieuw wakeup call: het vierde rapport van het IPCC*. Het was nu wel duidelijk dat we de wereld, althans de condities waaronder wij mensen ons hadden ontwikkeld,  inderdaad naar de kloten hielpen. Dat leidde tot een nieuwe oproep: zie toch onder ogen wat er gebeurt! (De Aarde heeft koorts, 2008**) Opnieuw een oproep tot bewustwording. Maar toen ik besefte dat het niet alleen om bewustwording en een cultuuromslag ging, maar ook om structurele verandering, schreef ik nog een boek: Voor niets gaat de zon op (2012), waarin ik mijn visie op een nieuwe, waardige samenleving ontvouwde. Maar ook dat alles heeft weinig betekend in het licht van de Eeuwigheid.

Mijn laatste inzicht heb ik uiteengezet in vorige blogs: Het gevaar van de inktzwarte toekomst onder ogen zien, is dat we daar bang voor worden en die met kracht willen vermijden. De Wet van Manifestatie leert echter dat we niet alleen creëren wat we verlangen, maar ook dat waar we bang voor zijn. Dat proces lijkt me op collectief niveau gaande. We scheppen met ons denken datgene waaraan we energie, aandacht geven.  Dus, zo stel ik, moeten we weliswaar de werkelijkheid niet ontkennen (dat zou ook een vorm van er aandacht aan geven zijn), maar daarnaast een persoonlijke en gedetailleerde visie ontwikkelen van wat we werkelijk verlangen. Een stralende toekomst. Alleen zo vinden we de moed om te blijven kijken en 100 % verantwoordelijkheid te nemen.

Maar  wat nu te doen om de wereld te verbeteren? Ja, daarop heb ik even geen antwoord (maar ik zal er wel op terug komen). Ik ben even aan het afkicken van mijn verbeterverslaving. Dat leidde tot de volgende haiku:

  • Veel zal voorbijgaan,
  • zo ook mens en natuur, maar
  • schoonheid is eeuwig.

Overigens ben ik van mening dat iedereen het MasterPeace concert van 21 september moet bezoeken. Er zouden zoveel bezoekers moeten zijn dat buiten schermen geplaatst moeten worden zodat iedereen kan meegenieten. Zie www.masterpeace.org.

* Intergovernmental Panel  on Climate Change

** Erik van Praag, Jan Paul van Soest en Judy McAllister, De Aarde heeft koorts, 2008