De worstelingen van een wereldverbeteraar

Ik had een onsmakelijke droom. Voor diegenen die hier niet tegen kunnen: eerste alinea overslaan.toiletpot_3_onderafvoer_model_ao

Ik moest een toilet vol poep en andere smerigheid opruimen; afval van een crimineel (die was ik natuurlijk zelf, conform het principe van droomuitleg). Ik trok het toilet door, maar dat stroomde over, en de smurrie liep over de vloer en door de openstaande deur naar en op het grasveld buiten. Uiteindelijk verdween de rest door het toilet, en ik dacht: eerst maar eens de vloer dweilen, met flink wat chloor in het sop, al is dat niet goed voor het milieu. Einde droom.

Ik interpreteer de droom onder meer als een aansporing om oude troep (verschilt maar twee letters van poep) op te ruimen. Dat geldt zeker voor allerlei materiële zaken, inclusief allerlei oude archiefstukken, die ik zoals iedereen verzameld heb en met me meesleep. Maar het geldt zeker ook voor wat rommel op de zolderkamer van mijn geest. Met name zou ik eens willen kijken naar de archiefkast met het opschrift: wereldverbetering.

Ik ben een pathologisch wereldverbeteraar. Ik had dat al tijdens de middelbare school, met name in de Humanistische Jeugdbeweging. Later  zat ik in actiegroepen (dat was in de 70-er jaren heel modieus); zo bijvoorbeeld de actiegroep Schiphol Stop tegen de aanleg van de vijfde baan op Schiphol. Dat was heel leuk, en daar heb ik heel veel van geleerd, en het resultaat was dat Schiphol niet alleen met een vijfde baan maar ook met een zesde baan is uitgebreid. Dat was dus niet helemaal zo bedoeld en daarom bekeerde ik me tot het New Age adagium: ‘Verbeter de wereld, begin bij jezelf”. Ik interpreteerde dat zo dat je, als je maar genoeg aandacht besteedde aan je eigen persoonlijke ontwikkeling, het goede in de mens (dus ook in mezelf) vanzelf zou vrijkomen en een heilzame werking in de samenleving zou hebben. Onze negatieve intenties zouden dan vanzelf verdwijnen.

Toch was ik niet zo naïef, want toen het rapport van de Club van Rome uitkwam – dat kortweg stelde dat we met zijn allen naar de ratsmodee zouden gaan als we ons collectief gedrag niet drastisch zouden wijzigen – besefte ik meteen dat we dat niet zouden doen. Daarin heb ik helaas gelijk gekregen. Dit rapport was een ware wake-up call, en sindsdien heb ik me met verdubbelde energie niet alleen gestort op mijn eigen ontwikkeling, maar ook op die van anderen (middels trainingen, leergroepen en coaching). Vervolgens, in de tachtiger jaren, kwam ik tot het inzicht dat werkelijke verandering niet zou komen van de politiek maar van het bedrijfsleven (u ziet ik ging nog steeds met de trend mee). Ik richtte derhalve mijn aandacht nu op organisaties en bedrijven.

Daardoor zag ik dat wat we nodig hadden inspirerend en bezielend leiderschap was. Dat inzicht mondde uit in een uitvoerig studieproces over wat dat dan wel mocht zijn, en tenslotte in een boek: Spiritueel Leiderschap, 1996, mijn magnum opus (nog steeds verkrijgbaar). En daarna, met name vanaf 2002 heb ik, samen met anderen, gepoogd een school voor leiderschap op te richten, The Edge, waar dit ‘nieuwe’ leiderschap geleerd kon worden. Daarin zijn we echter maar zeer gedeeltelijk geslaagd. Misschien waren we onze tijd vooruit, of misschien bleven we qua vormgeving nog wel te veel hangen in het verleden. Dat kan ook allebei waar zijn.

Hoe dit zij, de resultaten van mijn pogingen de wereld te verbeteren waren niet erg indrukwekkend. In 2007 ontving ik een nieuw wakeup call: het vierde rapport van het IPCC*. Het was nu wel duidelijk dat we de wereld, althans de condities waaronder wij mensen ons hadden ontwikkeld,  inderdaad naar de kloten hielpen. Dat leidde tot een nieuwe oproep: zie toch onder ogen wat er gebeurt! (De Aarde heeft koorts, 2008**) Opnieuw een oproep tot bewustwording. Maar toen ik besefte dat het niet alleen om bewustwording en een cultuuromslag ging, maar ook om structurele verandering, schreef ik nog een boek: Voor niets gaat de zon op (2012), waarin ik mijn visie op een nieuwe, waardige samenleving ontvouwde. Maar ook dat alles heeft weinig betekend in het licht van de Eeuwigheid.

Mijn laatste inzicht heb ik uiteengezet in vorige blogs: Het gevaar van de inktzwarte toekomst onder ogen zien, is dat we daar bang voor worden en die met kracht willen vermijden. De Wet van Manifestatie leert echter dat we niet alleen creëren wat we verlangen, maar ook dat waar we bang voor zijn. Dat proces lijkt me op collectief niveau gaande. We scheppen met ons denken datgene waaraan we energie, aandacht geven.  Dus, zo stel ik, moeten we weliswaar de werkelijkheid niet ontkennen (dat zou ook een vorm van er aandacht aan geven zijn), maar daarnaast een persoonlijke en gedetailleerde visie ontwikkelen van wat we werkelijk verlangen. Een stralende toekomst. Alleen zo vinden we de moed om te blijven kijken en 100 % verantwoordelijkheid te nemen.

Maar  wat nu te doen om de wereld te verbeteren? Ja, daarop heb ik even geen antwoord (maar ik zal er wel op terug komen). Ik ben even aan het afkicken van mijn verbeterverslaving. Dat leidde tot de volgende haiku:

  • Veel zal voorbijgaan,
  • zo ook mens en natuur, maar
  • schoonheid is eeuwig.

Overigens ben ik van mening dat iedereen het MasterPeace concert van 21 september moet bezoeken. Er zouden zoveel bezoekers moeten zijn dat buiten schermen geplaatst moeten worden zodat iedereen kan meegenieten. Zie www.masterpeace.org.

* Intergovernmental Panel  on Climate Change

** Erik van Praag, Jan Paul van Soest en Judy McAllister, De Aarde heeft koorts, 2008

 

 

 

Doemdenkerij?

Een paar mooie berichten:

In navolging van andere reclamebureaus weigert het allergrootste Amerikaans communicatiebureau Edelman opdrachten van organisaties en bedrijven die ontkennen dat de mens de veroorzaker is van van de opwarming van de aarde. Dit is bekend gemaakt door de oprichter persoonlijk. (P+, sept/okt. 2014)

Op de vraag ‘Gelooft u in klimaatverandering?” antwoordt Ben van Beurden, CEO van Shell: “Absoluut! Ik ben geen klimaatscepticus. Ik heb ook kinderen die kritische vragen stellen. Ik denk dat wij als groot energiebedrijf een belangrijke rol te vervullen hebben in de transitie die zich nu voltrekt.” (NRC/Handelsblad, 6/7 september, 2014)

Meesterkok Alain Ducasse, eigenaar van 20 restaurants waaronder drie driesterrenrestaurants, heeft bijna alle vlees in zijn Parijse sterrenrestaurant van het menu afgevoerd. (Chefkok Alain Passard deed dat al eerder, en heeft in de nieuwe formule zijn drie sterren terug). Ducasse: “Onze planeet heeft schaarse hulpbronnen. We moeten dus ethischer en eerlijker gaan consumeren.” (Trouw, 8 september 2014)

Het lijkt dus of onze leiders zich langzamerhand bewust  worden van de ernst van de situatie. Hoe ernstig die situatie is wordt onder meer uiteengezet door Tinkebell in een column in Trouw (2 september 2014).  Ze wordt al jaren beschuldigd van doemdenken. “Noem me een pessimist, of noem het doemdenkerij. (De situatie) serieus nemen zie ik niet alleen als een verantwoordelijkheid voor opkomende generaties, maar ook voor mezelf. Ik ben een realist. De geschetste situatie is allang geen toekomst meer. Als je je kop uit het zand haalt zie je: het is al begonnen.”

Op de column van Tinkebell heb ik een ingezonden brief geschreven die Trouw in verkorte vorm geplaatst heeft: Hier is de oorspronkelijke versie:

Doemdenkerij?

De column van Tinkebell (Opinie, 2 september ) geeft wat mij bij betreft een realistische voorstelling van zaken. Het is feitelijk nog erger dan zij voorstelt, want ze laat hele terreinen van maatschappelijke ontwrichting nog buiten beschouwing: de degradatie van landbouwgrond, de economische crisis die niet is opgelost en weer zal verergeren, het geweld in de wereld en last but not least de bedreiging door epidemieën door het onverantwoord gebruik van antibiotica. En zo voorts en zo verder. De mensheid loopt een existentieel gevaar.

We doen daar eigenlijk niets aan. Het helpt niet om daar de ogen voor te sluiten en de kop in het zand te steken, dat ben ik met Tinkebell eens. Maar het helpt ook niet om daar zoveel aandacht aan te besteden, dat we er allemaal treurig, angstig en woedend van worden, ons machteloos gaan voelen, of vluchten in vermaak of overconsumptie.

Er zijn veel wetenschappelijke aanwijzingen voor de stelling dat we datgene in de wereld creëren waaraan we aandacht geven in ons denken en ons voorstellingsvermogen. Als we te veel aandacht schenken aan wat we niet willen, dan veroorzaken we dat juist. Daarom moeten we daarnaast aandacht schenken aan wat we wel willen: vrede in plaats van oorlog, gezondheid in plaats van ziekte, een wereld waarin respect voor elkaar en de natuur het leidend beginsel zijn in plaats van de uitbuiting daarvan. Het sombere toekomstperspectief dienen we niet te negeren maar te gebruiken als inspiratiebron voor ons verlangen en onze verbeelding. Dan zullen we vanzelf in beweging komen.

Erik van Praag, Amsterdam

En overigens ben ik van mening dat jullie het MasterPeace concert moeten bezoeken: zie: https://www.masterpeace.org

The future belongs to those who believe in the beauty of their dreams.

Unknown“I know not with what weapons World War III will be fought, but World War IV will be fought with sticks and stones.” ― Albert Einstein.

Our economy system is a mess. Inequality in personal wealth is a threat to our democracy and to peace. The unemployment rates all over the world are a threat to our democracy as well. Banks and financial institutions do exactly the same things as before the 2008 financial crisis. (In the London city they are certain that the next crisis is nearby, and this time the governments will not have the money to ‘solve’ it). Economic interests create war all over the place. There is no answer to the question how to grow without aggravating the ecological crisis. There is no agreement among experts about how to solve all these problems. Political parties , left and right, are failing to turn up. We simply DON’T KNOW. In the meantime governments frantically try to promote economic growth to no avail.

Research, both in the US and in the Netherlands show that the vast majority of the well-to-do don’t give a damn. As long als they can accumulate wealth in the short term, more, more, more, they don’t care. This is especially true for the very rich ones (there are exceptions of course). Montesquieu, the great philosopher about the political system and democracy, already said it: ‘Love for democracy is love for equality.’  But in this society another value completely pushes this value of equality aside: the value of absolute freedom, the right to act as one pleases no matter what.

The ecological and  economical problems and the problems of war and peace are all interconnected. No improvement or sustainable progress can be reached in one of these areas separately. What to do?

I think the first step is to make explicit which is the society we want. Not in general terms, but in concrete images and concepts. That we have to do each for him or herself, and then also on a collective level. This issue should be the object of dialog in each school, in each firm, in each political party and in each institution. There should be one or more special think tanks to discuss this matter and to develop a vision. Then the next step should be to develop ideas about how to get there. Then, at last, we probably have assembled enough courage to look at the present situation as it is in all its horror. We then do not have to talk about it anymore in vague, non committing terms, as we do now. And then, probably, we’ll develop the political will to move. Many problems will show itself on our way, but in the end a radiant future then may lie before us.

All big changes of our time started with movements  bottom up: the French revolution, the fall of the Berlin Wall and the Soviet Empire, the fall of the apartheid regime of South Africa, the liberation of India and Pakistan. Then great leaders understood the signs of the time and could pick up and channel the energy of the masses. Something like that could happen today. Big crises could catalyze that process.

Our responsibility is to start each for ourselves. Let’s start today, and develop our vision about the future, and share that with everyone, wherever we come, and whoever we meet. As Eleanor Roosevelt said: “The future belongs to those who believe in the beauty of their dreams.” And John F. Kennedy: “We have come too far, we have sacrificed too much, to disdain the future now”.

By the way: a good way to start is to go to the nearby MasterPeace concert on Peaceday, september 1st. In 40 countries in the world. The Dutch concert is in Ziggo Dome, Amsterdam. See: https://www.masterpeace.org

For this blog I heavily rely on the article of Marcel ten Hooven in NRC/Handelsblad of August 24. 

(I apologize for mistakes in my English. Blogs are cursory – not stuff for correction by a native speaker).

 

Onzuivere intenties.

De nieuwste trend in marketing schijnt te zijn Word-of mouth-marketing. Willekeurige consumenten krijgen gratis producten, die ze dan ok Facebook of in rechtstreeks contact moeten aanbevelen bij nietsvermoedende vrienden, familie, kennissen en natuurlijk Facebook contacten. Ze wekken daarbij de schijn spontaan een goede ervaring te delen. Volgens Wendel Kind, hoofd communicatie van marketingbureau trnd is het een ‘eerlijke manier van marketing’.(NRC/Handelsblad, 26/8/2014)

Ik vind het een trieste ontwikkeling. De onoprechtheid van reclame is bij de bekende vormen van reclame – advertenties, op de sociale media – nog wel te doorzien. Bovendien kan je er zelf voor kiezen daar wel of geen aandacht aan te besteden. Dat is bij deze vorm van reclame veel moeilijker, omdat je als ontvanger niet meteen doorhebt dat je object van een reclame-uiting bent. Maar erger is dat er een vorm van onzuiverheid in de communicatie insluipt. Het waarheidsgehalte en de oprechtheid van de communicatie in de meeste relaties is toch al niet bijzonder hoog, maar dit slaat alles.

Dit doet me ook nog aan iets anders denken: de actie om emmers ijswater over je hoofd uit te storten ten bate van onderzoek naar geneeswijzen voor de spierziekte ALS. Zichtbaar voor het publiek, op Facebook. En dan doneer je aan de ALS stichting en wijs je twee anderen aan die het ook moeten doen. Die spierziekte is een vreselijke ziekte, evenals vele andere ziekten trouwens. Maar deze actie vind ik heel onprettig. Je wordt op een manier onder druk gezet die me helemaal niet bevalt. Natuurlijk kun je je aan de groepsdruk onttrekken, maar dat is niet makkelijk. Ikzelf bijvoorbeeld wordt op Facebook getagd als een van de genomineerden. Als ik dan weiger is dat een publiek geheim – het is dus geen geheim. Op deze manier wordt  een morele druk op je uitgeoefend die ik ook niet fijn vind. Ik wil graag in vrijheid beslissen aan wie of wat ik mijn geld geef, en of ik wel of niet voor gek wil staan op Facebook. Natuurlijk heb ik die vrijheid in formele zin, maar ik ervaar hoe lastig het is die vrijheid in praktijk te brengen.

Wat hebben die beide acties gemeen: de icebucket-actie en de word-of mouth actie? Onzuiverheid in de intenties en de communicatie. Dat is mijns inziens het laatste waaraan we in deze samenleving behoefte hebben. Ik doe er dan ook niet aan mee. Misschien vat ik het allemaal veel te zwaar op, maar het moest me toch even van het hart.

 

De discussie over de Gaza-oorlog mist de kern

In een vorig blog (Backstage) heb ik uiteengezet waarom het zo belangrijk is dat we ons informeren over het Israelisch-Palestijns conflict. Daarom nog een keer daarover – daarna zal ik (denk ik) er enige  tijd het zwijgen toe doen (althans wat dit onderwerp betreft). Deze keer leen ik mijn blog aan een artikel van Aldershoff en Hamburger in Trouw, omdat ik dat zo’n goed artikel vind. Het blog wordt dan wel weer  te lang – maar ook dat zal ik in de komende tijd proberen te vermijden.

Overigens verschijnt er volgende week geen blog, omdat ik dan in een retraite zit. Dus beschouw dit maar als een dubbelaflevering.

Sinds het artikel is verschenen, heeft Hamas verklaard wel verantwoordelijk te zijn voor de dood op de drie Israëlische jongens. Je vraagt je af waarom het zo lang moest duren voordat ze daarmee kwamen. Ik vermoed dat dit een symptoom is van het feit dat Hamas eigenijk geen eenheid is. Het bestaat uit verschillende facties, de een radicaler dan de ander, die het lang niet allemaal met elkaar eens zijn, en elk hun eigen gang gaan. Dat verklaart ook de hervatting van de raketbeschietingen van Hamas, terwijl hun onderhandelingsdelegatie nog in Caïro zat.

Hier volgt het artikel:

Aan discussie over Gaza en Israël is er geen gebrek, wel aan feiten, vinden Willem-Gert Aldershoff en Jaap Hamburger.

WILLEM-GERT ALDERSHOFF, ADVISEUR EU-BELEID ISRAËL/PALESTINA, BRUSSEL, JAAP HAMBURGER, VOORZITTER EEN ANDER JOODS GELUID

In de discussie in Nederland over Israëls aanval op Gaza en de raketaanvallen van Hamas komt veel niet of onvoldoende aan bod. Zo doen velen het voorkomen alsof Israëls recente Gaza-offensief een reactie was op het afschieten van Palestijnse raketten op Israël – een absoluut verwerpelijke daad die Hamas onmiddellijk dient te stoppen. Maar volgens Israëlische militaire bronnen werden die raketten afgevuurd als reactie op een Israëlische luchtaanval op Gaza in de nacht van 1 juli, waarbij 34 doelen zijn gebombardeerd. Zonder enig bewijs had de regering-Netanjahoe enkele weken daarvoor Hamas verantwoordelijk gesteld voor de ontvoering van drie Israëlische tieners. Direct begon Israël, in de wetenschap dat de drie jongeren al dood waren, onder het mom van een ‘zoektocht’ een massale militaire actie op de Westelijke Jordaanoever. In tien dagen werden 800 Palestijnen opgepakt zonder enige tenlastelegging, zijn negen Palestijnse burgers gedood en 1300 huizen en openbare gebouwen bestormd en beschadigd.

Sinds 2006 sluit Israël Gaza hermetisch af. Import van geselecteerde goederen is mogelijk, personen- en goederenverkeer naar buiten worden tegengehouden, met desastreuze gevolgen voor de economie van de 1,8 miljoen inwoners, opeengepakt in een gebied van tweemaal Texel. De blokkade is in strijd met het internationale en humanitaire oorlogsrecht en moreel verwerpelijk. Daarom eist de Europese Unie sinds 2008 elk jaar weer dat Israël “onmiddellijk, blijvend en onvoorwaardelijk” de grensovergangen met Gaza opent.

 Medio juli publiceerde Hamas tien voorwaarden voor een tien jaar lang staakt-het-vuren met Israël. De Israëlische krant Haaretz schreef dat geen van die voorwaarden ongefundeerd of onredelijk is, zoals opheffing van de blokkade, terugtrekking van Israëlische troepen, vrijlating van gevangenen en het toestaan aan Palestijnse boeren hun land tot aan het grenshek te bebouwen, alsmede heropening van de haven en vliegveld onder VN-beheer.

Consolideren

Het belangrijkste punt echter dat in de discussie in Nederland ontbreekt, is dat de regering-Netanjahoe geen vrede wil. De Joods-Israëlische columnist Gideon Levy legde dat op 4 juli in Haaretz helder uit. Voor hem is het belangrijkste bewijs Israëls doorbouwen aan en in de nederzettingen, om zo de bezetting te consolideren. Daarnaast wijst Levy op de diepgewortelde overtuiging van een substantieel deel van de Joodse bevolking in Israël, dat het oorspronkelijke Palestina alleen van en voor Joden is. En, onderstreept hij, Israël stelt steeds nieuwe en cumulerende onderhandelingseisen aan de Palestijnen, waardoor een vredesregeling steeds verder buiten zicht raakt. Israël is, aldus Levy, ‘het enige land op aarde zonder vaste grenzen’.

Hamas’ centrale eis, beëindiging van de Gaza-blokkade, is exact dezelfde die de EU al jaren aan Israël stelt. Daardoor is de unie in een goede uitgangspositie om bij te dragen aan een evenwichtige oplossing voor het wederzijds geweld. Alleen zo kan er structureel rust komen voor de Israëliërs in het grensgebied met Gaza en is een noodzakelijke voorwaarde vervuld, waaronder de burgers van deze Palestijnse enclave eindelijk een min of meer normaal bestaan kunnen opbouwen.

Daarbij zal de EU op intense Israëlische weerstand stuiten. In overeenstemming met het EU-verdrag heeft de unie eerder maatregelen genomen tegen landen die het internationaal recht en humanitair recht schenden. Inmiddels staat een dertigtal landen op de EU sanctie-lijst, waaronder sinds kort ook Rusland. Er is echter geen land ter wereld dat zich al zo lang schuldig maakt aan grove rechtsschendingen, en daartoe veroordeeld is door de VN Veiligheidsraad en het Internationaal Gerechtshof, als Israël. Er bestaat geen juridisch, logisch of moreel argument waarom de unie Israël anders zou behandelen dan landen die minder ernstige vergrijpen begaan. Daarbij komt dat de te treffen EU-maatregelen de bezetting raken, maar geen enkel negatief effect hebben op de veiligheid, laat staan op het voortbestaan van Israël. 

Trouw 13 augustus 2014

Een ‘beter’ mens worden.

In een wereld zonder kwaad zou het leven niet de moeite waard zijn.(Thomas S. Elliot)

Naar aanleiding van alle vreselijke gebeurtenissen in de afgelopen weken, en geïnspireerd door een gesprek met vrienden zondagavond, ben ik weer eens gaan nadenken over het kwaad in de wereld. Om daarover een verhandeling te schrijven is eigenlijk niets voor een blog, dat kort en vlot leesbaar moet zijn. Bovendien heb ik er al eens een meer degelijke verhandeling over geschreven, die ik heb gepubliceerd in mijn laatste boek. (Voor niets gaat de zon op – een blauwdruk voor een waardige wereld,  2012). Voor het schrijven van dit blog heb ik die verhandeling nog eens herlezen, en het blijkt dat ik me daar nog steeds in grote lijnen in kan vinden.

Ik zal proberen die verhandeling kort samen te vatten. Dat dat is natuurlijk moeilijker dan het schrijven van die verhandeling zelf 🙂  , maar ik zal toch een poging wagen. Dit blog wordt dan wel weer wat te lang. Maar dat neem ik dan maar op de koop toe – ik hoop u ook.

Ik zie het kwaad, evenals goedheid, als afkomstig uit de oerbron van het leven zelf. Die oerbron is zelf niet goed en niet kwaad, het leven is ook niet goed en niet kwaad; het leven is – veel meer valt er niet over te zeggen. Kwaadheid definieer ik als de kracht die ingaat tegen de groei en de integriteit (heelheid) van het leven. Goedheid en kwaadheid kunnen niet zonder elkaar bestaan, omdat het de essentie van bewust leven is dat we kunnen ervaren en creëren. Dat kunnen we niet zonder dat er afzonderlijke entiteiten en tegenstellingen zijn. Een vis ervaart ook niet wat water is, omdat hij het droge niet kent – behalve natuurlijk vliegende vissen of een gevangen  vis die weer wordt teruggeworpen :). Het is zoals de Taoïst zegt: uit het ene komt de tweeheid, en daaruit de drieheid, en daaruit de tienduizend dingen. Zo komt uit het ene het manlijke en het vrouwelijk voort, evenals het licht en de duisternis, goedheid en kwaad, en zo verder.

Het is niet alleen op kosmische schaal dat goed en kwaad naast elkaar bestaan; het is ook zo op micro-niveau. Zoals de hermetici zeggen: zo boven, zo beneden. Dat betekent dat het goede en het kwade naast elkaar in ons leeft. Sterker nog: ik denk dat de kracht van het kwade evenredig is met de kracht van het goede. Hoe meer en groter kwaad er is in de wereld, hoe meer goedheid er vrij komt. Dat is het goede nieuws van het geweld van de laatste maanden .Zo staat er bijvoorbeeld een mooi artikel in Trouw van vandaag: ‘We moeten kunnen vergeven,  we willen niet omzien in wrok’ (Robbert van Heiningen, een nabestaande van de MH17 ramp). Dat artikel was er zonder die ramp niet geweest.

Ook voor elk van ons mensen geldt: hoe sterker het vermogen tot slechtheid, des te sterker het vermogen tot goedheid. Iedereen kan  kiezen tussen goed en kwaad. Maar om het goede te kiezen moeten we ook het kwade in onszelf kennen. Als we het kwaad in onszelf niet (onder)kennen, en zeker als we het onderdrukken, zal het verkapt naar buiten komen. We kunnen niet kiezen als we ons niet bewust zijn van de alternatieven. De  vraag is dus, hoe we het kwaad in onszelf kunnen kennen, zonder dat het meteen in ons gedrag of onze uitstraling tot uiting komt. Daarvoor zijn een paar methoden. Ten eerste: minutieus onderzoek van ons handelen in ons verleden. Onderzoek naar het kleine of grote kwaad dat we hebben verricht, of waartoe we de intentie hebben gehad. Ten tweede: onze verbeelding en fantasie laten werken: bedenken waartoe we in kwade zin in staat zijn, en onder welke omstandigheden.

Ik heb dat onderzoek bij mezelf verricht,  en doe dat nog steeds. Het resultaat viel me niet mee. Ik ga hier niet alles opbiechten wat ik in negatieve zin gedaan heb, of waartoe ik in staat ben; dat is me net iets te privé. Maar ik wil wel iets vertellen van de effecten van dat onderzoek. In de eerste plaats heeft het me geholpen positiever in het leven te staan,  minder destructief gedrag te vertonen en minder energie te geven aan destructieve gedachten. Door het onderzoek naar mijn slechtheid, werd ook mijn goedheid duidelijker zichtbaar. Ook ben ik nu beter in staat het geweld onder ogen te zien, zonder de moed te verliezen. Ik zal niet zeggen dat ik in staat ben alles en iedereen te vergeven, maar het brengt me wel meer begrip  en verbondenheid met de daders en slachtoffers. En ten slotte, het geeft me een zekere gemoedsrust.

Overigens, wat het goede is, daar zijn boeken over vol geschreven, en daarover bestaan vele meningen. Twee trends komen echter duidelijk naar voren: 1. ‘Goed’ is handelen volgens de gulden regel: Behandel anderen zoals je door hen behandeld wil worden. Of negatief: Wat gij niet wilt dat u geschiedt, doet dat ook de ander niet. En 2: ‘goed’ is handelen vanuit de waarde ‘respect voor het leven’. Maar uiteindelijk bepaalt u zelf wat voor u het goede is. Ook dat vraagt zelfonderzoek. Het is misschien niet haalbaar, en ook niet wenselijk, een goed mens te worden, maar een ‘beter’ mens worden vind ik wel een aantrekkelijk idee.

 

 

Informatie over het Israëlisch-Palestijnse conflict.

images

 

Unknown-1

 

 

 

 

 

In mijn vorige blog heb ik gesteId dat het goed is om ons te informeren over het conflict tussen Israël en de Palestijnen (zie aldaar). In dit blog wil ik je wat op weg helpen en geef ik een overzicht van de relevante informatie daarover. Daarbij concentreer ik me op wat nu aan de orde is. Voor een historische achtergrond verwijs ik naar: https://nl.wikipedia.org/wiki/Geschiedenis_van_Israël, of : https://tegenlicht.vpro.nl/nieuws/2008/mei/een-beknopte-geschiedenis-van-het-israelisch-palestijns-conflict.html. Of als je nog veel langer terug wil gaan: https://www.israel-palestina.info/tijdlijn-html/ (Mijn verwijzingskoppeling werkt niet – dus je moet zelf op internet intypen).

Als we de gebeurtenissen van de laatste maand chronologisch op een rijtje zetten ziet het er als volgt uit:

vorming Palestijnse eenheidsregering Palestijnse Autoriteit en Hamas op 2 juni. Dat viel slecht bij Israël, omdat dat meer gebaat is bij verdeeldheid in Palestijns kamp (dat is overigens een aanvechtbaar inzicht)

ontvoering Israëlische jongens op de Westbank 12 juni. Dit weet Israel aan Hamas, naar later bleek ten onrechte. Later bleek dat deze jongens vermoord waren.

reactie van Israel: 600 arrestaties, vernietiging van  huisraad en twee huizen van families van de vermoedelijke daders. Moord op een Palestijnse jongen (levend verbrand) door Joodse extremisten.

enkele raketaanvallen vanuit Gaza (waarschijnlijk niet door Hamas maar door meer extremistische groepen) werden door Israël nu ongebruikelijk hard beantwoord. Dat leidde tot meer raketaanvallen, de toestand escaleerde en dat leidde op 8 juli tot de operatie Protective Edge vanuit Israël, eerst alleen vanuit de lucht, later gevolgd door grondtroepen (17 juli).

Op 28 juli bombardeert Israël een park alsmede het belangrijkste ziekenhuis in Gaza, op 29 juli de enige elektriciteitscentrale, op  30 juli en 3 augustus heeft Israël twee door de VN veiliggestelde scholen getroffen. Op 30 juli werd ook een open markt gebombardeerd. Dat alles leidde tot vele tientallen doden, voornamelijk vrouwen en kinderen.

Bij het bestand, een paar dagen geleden waren er aan Palestijnse kant ca. 1900 slachtoffers gevallen, voornamelijk burgers, en aan Israëlische kant 67 (onder wie drie burgers, waarvan een door een raketaanval.) Daarnaast zijn er vele duizenden gewonden  en zijn er ernstige tekorten aan voedsel, drinkwater en medicijnen. Er is geen elektriciteit, en de ziekenhuizen kunnen geen plaats meer bieden (de mensen liggen al op de gang). De infrastructuur en honderden huizen liggen in puin. De Hamas raketten troffen in het algemeen geen doel, omdat Hamas niet beschikt over precieze richt apparatuur, en omdat de Israëliërs beschikken over een raketschild, Iron Dome, dat vrijwel alle raketten uit de lucht kan halen. Dit schild is wel enorm duur (ca. € 100.000 per raket), maar Israël kan zich dat permitteren omdat dit systeem grotendeels gefinancierd wordt door Amerika (€ 3 miljard per jaar). Hamas betrekt zijn raketten uit bevriende Arabische landen, met name Iran, maar produceert ze ook in Gaza zelf. Een Hamas raket kost ca. € 1000. (1 % van een Israëlische). Hamas wordt behalve door Iran ook gesteund door Saoedi-Arabië, Turkije en Quatar.

Tot zover de feiten over de recente gebeurtenissen. Nu nog wat achtergrond informatie

De Israëlische bevolking staat in grote lijnen achter de aanvallen in Gaza. 86,5 % wilde de oorlog tegen Gaza voortzetten. Zij zien niet of nauwelijks het humanitaire drama dat zich daar afspeelt – ook al voor de oorlog. Hoe komt dat? In de eerste plaats doordat ze er niet of nauwelijks over geïnformeerd worden. Alle media, kranten en TV,  volgen de rechtse overheid en het leger. Er is maar één krant die objectief rapporteert, en dat is Haaretz, maar die heeft maar 77.000 abonnees. Als gemiddelde Israëli moet je echt moeite doen om te weten te komen wat er in de Palestijnse gebieden gebeurt. In de tweede plaats omdat de jarenlange angstpropaganda van de zijde van de overheid (we zijn constant in gevaar; we worden van alle kanten bedreigd; ze hebben het weer op ons Joden gemunt) valt op de vruchtbare bodem van eeuwenlange onderdrukking en vervolging. De Israëlische bevolking is bang. Ze willen niet weten. En in de derde plaats vanwege een moreel superioriteitscomplex, dat eveneens teruggaat op een eeuwenoude traditie van het uitverkoren volk te zijn, en dat nu eveneens gevoed wordt door een overheidspropaganda die wijst op het feit dat “wij Joden ver veheven zijn boven die barbaarse Palestijnen, die zo maar lukraak raketten afschieten op burgers, en (zelfmoord-)terrorisme bedrijven.” Dat de Joodse staat zelf gevestigd is op een traditie van terrorisme (dat heette toen verzet tegen de bezetter), en dat je als onderdrukt en bezet volk weinig andere mogelijkheden hebt wordt gemakshalve over het hoofd gezien.

En aan Palestijnse kant, hoe staat men daar tegenover Hamas?  De populariteit va Hamas, die niet gegrondvest was op het geweld  van Hamas maar op hun sociale zorg en onderwijs, was tanende, omdat Hamas onder invloed van de Israëlische blokkade niet meer kon leveren. Die populariteit liep verder terug aan het begin van de Gaza oorlog (de meerderheid van de Palestijnen wilde geen oorlog), maar nam snel toe toen de oorlog voortduurde en in wreedheid toenam. We hebben dat vaker gezien: als de burgerbevolking doelwit wordt, dan neemt de solidariteit van de bevolking met de autoriteiten van de  eigen oorlogvoerende partij toe. Dat gebeurde in Duitsland en Japan aan het eind van de tweede wereld oorlog, in Mesopotamië (1919, verwoest  door de Engelsen), in China (steden verwoest door Japan) en natuurlijk in Nooord-Vietnam. De bedoeling is dan om de vijand te demoraliseren. Het werkt nooit, eerder averechts. Zou Netanyahu dat niet weten? Dan is hij een dwaas. Als hij het wel weet is hij een cynicus die alle hoop op een blijvende vrede heeft opgegeven. “Ik weet niet wat erger is”. (Ian Buruma in NRCHandelsblad. 7 augustus 2014).

Natuurlijk zijn er aan beide zijden nog steeds goedwillende mensen die oprecht vrede willen. Maar het wordt steeds moeilijker om daar openlijk voor uit te komen. Als je als vredesactivist voor je mening wil uitkomen wordt je met de nek aangekeken, en soms zelf fysiek bedreigd. We moeten het diepste respect hebben voor hen die desondanks dapper hun nek blijven uitsteken.

De informatie in dit blog is gebaseerd op de volgende artikelen:

Een ziekelijk gevoel, Trouw 2/8/2014, een interview met de Israëlische schrijver Nir Baram

Zo militant was het in Israel nooit, Assaf Gavron, Israëlisch schrijver, NRCHandelsblad 4 /8/2014

Zoveel geweld om zo’n klein stuk land, NRCHandelsblad, 4/8/2014

Nooit eerder zag ik zoveel haat en agressie, Maaike Hoffer, Trouw, 5/8

Als je abonnee bent van deze kranten zijn de artikelen makkelijk te downloaden (nrc.nl; trouw.nl); vaak kan het tegen betaling ook als je geen abonnee bent. Anders wil het ook nog wel lukken via blendle.nl (geen NRCHandelsblad, wel NRCnext).

 

Wegens vakantie verschijnt er volgende week geen blog

 

 

Backstage – who wants to know?

Why is it important to know what is going on in Israel and Palestine? I mean, to see what really is going on? Not just the outside, the way the conflict between Israelis and Palestinians shows itself to the world, but the background?

It is important because, if we don’t know, we react in an impulsive way. This conflict is eliciting strong emotional responses in most of us. Anger, even rage and hate, may be aroused, causing aggression and prejudice. Of cause behind these reactions pain and grief are aroused, but not wanting to become fully aware of these we turn to more violent thoughts. This negative energy certainly will not bring peace nearer. According to some wise scholars this even indirectly contributes to processes of racism, animosity and even violence in the world. It is also not good for our own health and wellbeing.

It is an interesting question why this conflict arouses more violent emotions in us than other terrible conflicts in the world do (this is certainly true for me).  This is a difficult question to answer, and an answer in depth exceeds the space of this column, but some hypotheses can be mentioned. One, I think this conflict connects with our collective guilt feeling about our own hidden racism and the holocaust. Two, this conflict is directly connected with our roots: our Christian and Jewish heritage. Our common  history is stored in our genes.

Anyway, taking the effort to see the background of this conflict is a necessary prerequisite for a positive response for several reasons.

First, seeing what really is going on will lead to understanding of both sides. And understanding may help us to feel compassion for the direct and indirect victims – basically all people concerned. Actually, seeing, and keeping looking, even when it is becoming difficult,  almost automatically will lead to compassion.

Secondly, seeing the background will give us hope. This may sound strange, because seeing what is going on will make us sad and despairing in the first place.  In order to develop hope however we must first connect with our yearning for a better situation. And order to feel this, of course we first have to see the bad situation we want to escape from. Havel said that hope is a quality of the soul, and doesn’t depend on  what is going on in the world. “Hope is working for something because it is good, apart from the effect.” That may be true, but this only works if  it is preceded by a process of seeing the reality as it is (including ones own despair and rage) and longing for a better future (creating a vision). That process will elicit the motivation to move and to develop hope. Said differently: it will free vital energy.

Thirdly seeing the background is a learning process. It will teach us discernment, meekness, wisdom and peace of mind, especially when we observe our own reactions. It will help us not to judge prematurely, or to react too directly. And it also will help us to find what our heart and hand can do in the situation.

So we can develop compassion, hope and wisdom in stead of despair, anger and rage. Who doesn’t want that? We have to work for it however. As a first step I strongly recommend to do some research. Internet (wikipedia), papers and serious television programs are at your disposal. Of course you also will find biased information, but going on will enable you to separate the chaff from the wheat.

For Dutch readers: in my next blog I will give you some more information of the kind I described above, and help you with some links. For my English readers – you have to do it yourself, because my references will link to dutch articles. You will perfectly capable of doing that, I am sure – of course that is  true for the Dutch as well , but I like to give some help 🙂  .

 

Follow up situation in Bethlehem: The situation in Bethlehem is somewhat better than two weeks ago. The school building is not damaged, and the staff and their family are not hurt. Hopefully the cease fire in Gaza will last; in that case the situation may become ‘normal’ in a few weeks.

 

(I apologize for mistakes in my English. Blogs are cursory – not stuff for correction by a native speaker).

Ongezond verstand

rachelcarsonDit voorjaar was het 50 jaar geleden dat Rachel Carson overleed. Met haar boek ‘Silent Spring’ (1962) heeft ze een immense invloed uitgeoefend op de wereld in het algemeen en de milieubeweging in het bijzonder. Op grond van haar autoriteit is DDT bijna in de hele wereld verboden (geweest) met  honderden miljoenen doden (voornamelijk door malaria en tyfus) als gevolg. En dat terwijl Rachel Carson zelf geen voorstander was voor een totaal verbod op DDT. . .

Je ziet dat wel vaker. Grote denkers zijm meestal aanzienlijk genuanceerder dan hun volgelingen, die in het algemeen het denken overlaten aan hun idool en zelf niet nadenken. Dat lot trof uiteenlopende denkers en wetenschappers als Newton, Adam Smith, Freud, Marx, en nu dus ook weer Rachel Carson.

Wat was haar werkelijke boodschap? Haar werkelijke boodschap was dat we onmiddellijk zouden moeten stoppen met het maar lukraak gebruiken van insecticiden, omdat die stoffen zich dan zouden ophopen in de bodem en in de voedselketen. Ook zou hun werking dan verloren gaan doordat de te bestrijden insecten er resistentie tegen zouden ontwikkelen. Bovendien zouden deze praktijken leiden tot een aanzienlijk verlies van onze biodiversiteit, met alle gevaren voor onze voedselvoorziening en onze gezondheid van dien. En daarin had ze natuurlijk gewoon gelijk.

Overigens is DDT nog een van de minst schadelijke van die insecticiden, en het zou dan ook met verstand en met mate kunnen worden gebruikt (zoals we ook met antibiotica zouden moeten omgaan), gecombineerd met andere bestrijdingsmethoden van malaria. Dat nu doen we echter niet. Nog steeds houden organisaties als het World Wildlife Fund, het Environmental Defense Fund, de Pesticide Action network (PAN, waar in Nederland onder meer  Milieudefensie lid van is) vast aan het volledig stopzetten van DDT. Ook Greenpeace is nog niet volledig door de bocht. Je moet maar durven om al die doden op je geweten te hebben. . . (maar als je niet nadenkt verstoort het ook je geweten niet!)

Anderzijds gaan we rustig door, onder invloed van lobby’s uit de landbouw en vanuit de chemische industrie, met het onverantwoord gebruiken van gifstoffen, zoals legaal als illegaal. Onlangs werden we opgeschrikt doordat het verboden antibioticum furazolidon op grote schaal in het veevoer was terecht gekomen (en overigens werden er toen op economische gronden volstrekt onnodige draconische maatregelen genomen!). En onlangs is bekend geworden dat het overmatig gebruik van neonicotinoïden (waaronder imidacloprid) leidt tot een verarming van de Nederlandse bodem en het oppervlaktewater. Dat heeft weer geleid tot een achteruitgang van de vogelstand – en zal uiteindelijk de voedselproductie bedreigen. Niettemin heeft staatssecretaris Dijksma (PvdA)  in april een motie van de kamer waarin een verbod op deze middelen werd bepleit naast zich neergelegd. Een heel aparte manier om de sterfdag van Rachel Carson te gedenken, moet ik zeggen.

Wanneer zullen onze leiders hun verstand gaan gebruiken, in plaats van zich te laten leiden door de korte termijn en allerlei lobby groepen? Waarschijnlijk zal dat pas gebeuren als wij zelf geleerd hebben ondogmatisch te denken, allerlei ideologieën overboord te zetten, en onze waarheden durven op te geven voor een betere. Uit ervaring weet ik dat dit nog een hele klus is.

Mail from Ibrahim out of Bethlehem.

Dear Erik and Ralph,

The situation at the moment in Bethlehem and other places in West Bank is very bad and violent.

Most of the nights I do not go to bed before 4 or 5 o’clock in the morning. There are so much violence around and home searches goes every night. So I remain awake to calm the girls and waiting for when the Israeli soldiers will knock at the home for home search.

This night loudspeakers in mosques in area started at 2:00 am to ask people to go to hospitals to give/ contribute with blood because of hundreds of people injured. Blood bank in west bank does not have enough to help injured people.

Our construction project (building facilities for children with special need, Funded by UAE Gulf 4 Good) in HFS has major delay because of this situation; contractor cannot work because of shootings, settlers attacks and violence in the area. As you may know the school is opposing on e of the large settlements in the area, there daily demonstrations and clashes in the area with Israeli army. The school is literally on front line!

I am very concerned about next school year and the number of students. In 2000 after clashes and shelling of HFS building by Israeli tank, so many students left the school. Parents found the school is unsafe place for their children. Until this moment we do not have students left, the school is in summer vacation.

Our psycho-social support program and trauma counseling will continue in few days after some break in Ramadan. We expect an intense time for the program and for psychologists especially after such wave of violence.

Best regards,
Ibrahim

Dear Ibrahim,

Hopefully the situation will be more or less normalized in a few weeks. There will come a moment when the advantages of stopping the war for both parties will be greater than the advantages of continuing. Maybe they run out of rockets and anti-rocket missiles. Then it is probable that violence in the WestBank also will diminish. Let us hope for the best. Ik admire your courage and resilience. Give my love also to the family. We’ll pray for you.

Erik van Praag